Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1854

Het Leerstelsel der Roomsch-Katholieke Kerk: ‘buiten de Kerk geene zaligheid’, naar aanleiding van, en in verband met een merkwaardig voorval uit den jongsten tijd. Beoordeeld door Dr. C. Ullmann, Hoogleeraar te Heidelberg; vrij vertaald en, naar aanleiding van het onlangs gebeurde in Nederland, met eenige aanmerkingen vermeerderd door B. te Gempt, Lid van het Provinciaal Kerkbestuur van Gelderland, en Predikant te Batenburg. Te Amsterdam, bij C.L. Brinkman. 1853. In gr. 8vo. 61 bl. f :-50.

De Heer te gempt houde het ons ten goede, dat wij nu eerst gewag maken van deze door hem uitgegevene brochure, die ons niet vroeger in handen gekomen is. Zij behoort, zoo 't schijnt, tot den stortvloed van kleinere geschriften, die ten vorigen jare, ten gevolge der ‘April-beweging’, in het licht verschenen zijn. Regtstreeks echter staat zij daarmede niet in betrekking, daar zij grootendeels de vertaling bevat van hetgeen ullmann in de Stud. u. Krit. geschreven heeft over het gebeurde in Baden. Bekend is het, dat de Aartsbisschop van Freiburg de lijkdienst geweigerd heeft des overleden Groot-Hertogs leopold, door de Landsregering plegtig uitge-

[p. 351]

schreven. Wat door den beroemden ullmann daarover in het midden gebragt is, verdient allezins gelezen te worden. Of het daarom ook vertaald moest worden, is eene andere vraag. Maar in dat geval zouden wij eene onverminkte vertaling hebben gewenscht, en ook de aan- en opmerkingen van den Heer te gempt zonder groote schade hebben kunnen missen. Wat hij nu geleverd heeft, komt ons minder belangrijk voor, en zijne brochure is reeds, zoo wij vermoeden, met vele anderen harer tijdgenooten aan de vergetelheid prijs gegeven. Waartoe haar dan hier nog vermeld? Om hem vriendelijk te verzoeken, dat hij, zoo hij weder eens voor het publiek mogt optreden, meer zorgvuldig lette op den vorm van zijn schrijven. Zulke lange, onbehagelijke volzinnen, als hij hier gegeven heeft, zijn inderdaad onbetamelijk. Het Voorberigt, met zeer kleine letter gedrukt, telt er op twee volle bladzijden slechts vier à vijf. Ziet, dat kan er toch waarlijk niet door.
s.