1848, of Nacht en Licht. Geschiedkundige roman van F. Lubojatzki. Naar het Hoogduitsch. III Deelen. Te Amsterdam, bij B. Eisendrath. 1852. In gr. 8vo. 696 bl. f 6-20.
Het jaar 1848 aanschouwde de volkskracht een oogenblik als in vollen glans, maar ook het verwoestende vuur, waarin zij zich oploste en te niet ging. Het was een tijd rijk in lessen voor vorsten en volken tot beteugeling van misbruik van magt en tot waarschuwing tegen bandeloosheid.
Lubojatzki heeft, niet zonder talent, den strijd dier dagen geschetst, waarin de onbuigzame metternich zijn vaderland moest ontvlugten, de Oostenrijksche Monarch uit zijne residentie gedreven, en de koning van Pruissen gedwongen werd het hoofd te ontblooten voor hen die gevallen waren in den strijd tegen zijne regering. Het verhaal is levendig genoeg, en moeijelijk te schetsen. De voornaamste personen zijn istock en helena, kinderen van den Hertog van Reichstadt, die bij de plundering van een landgoed verloren werden. Pohland is de redder van het meisje, en neemt haar tot zijne pleegdochter aan. Eene familie von falkenhayn, met twee zonen, egon en rudolph, speelt eene belangrijke rol; en niet minder gewigtig, maar afschuwelijk is de rol van hieronimus een jezuït, die blijkt de eigenlijke vader van rudolph te zijn. Istock sterft bij het beleg van Weenen, maar komt stervende nog in het huis zijner moeder; waar ook helena zich bevindt, doch in eenen staat van zinsverbijstering, ten gevolge van eene ongelukkige liefde voor vorst lichnowski, die later in een oproer wordt vermoord.
De vorsten van Oostenrijk, Pruissen en Denemarken worden door den S. in een gunstig, maar de Aartshertogin sophia in een niet gunstig licht geplaatst. Hij ziet overigens de overdrijving der strijders voor de vrijheid, niet voorbij; ofschoon hij blijkbaar tot hunne partij behoort, en liever den dapperen kossuth op den troon van Hongarije had gewenscht.
Ref. meent het werk te kunnen aanbevelen, ook om de fiksche schildering der karakters. De vertaling en druk, het papier en de correctie verdienen lof. Het vignet is niet zeer bevallig, en voor elk der deelen had wel een afzonderlijk vignet geplaatst mogen worden.
Auteursrechtvrij