Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1852

J. Fenimore Cooper.

Wien zijn de Werken van cooper geheel onbekend? Gewis niemand. De volgende korte levensschets van den onlangs overleden Schrijver en Dichter kan dus velen welkom wezen.

Hij werd den 15 September 1789 te Burlington, in den Staat Nieuw-Jersey, in Noord-Amerika geboren. Op het Collegie te Yale gaf hij minder blijken van aanleg en lust tot letterkundige oefeningen, dan tot het edele boksen. Om die reden werd hij tot de zeevaart bestemd en meer bepaald met wiskundige wetenschappen bezig gehouden.

Een goede vriend zijner familie, de Heer m. de lancey, noodigde hem, gedurende de vakantien, bij zich, en diens dochter trof 't hart van den jongeling, die eerst half in scherts haar zijn hof maakte, doch welhaast in goeden ernst om hare hand verzocht.

De jongman, met zijne fraaije gestalte en aangenaam gelaat, beviel beter aan het meisje dan aan den vader; althans deze riep uit: ‘Gij mijne dochter huwen!? Zij heeft, even als ik een afkeer van cijfers. De romans van walter scott zijn beter naar onzen smaak. Weet ge wanneer ik u hare hand zal geven? - als gij een boek gemaakt hebt, als de Waverley!’ - Met deze uitvlugt dacht de oude Heer hem voor altijd af te wijzen.

Eene maand later verliet cooper het Gymnasium, en ging kort daarop als adelborst scheep. Zijn naam, de gegoedheid zijns vaders en zijn karakter voorspelden hem in deze loopbaan alles goeds; maar zij stond hem tegen en hij keerde tot de beoefening der letteren terug,

In 1810, vijf jaren na zijn bezoek bij den Heer de lancey, bood hij zijner geliefde het opstel van den roman de Spion aan. De vader dacht te droomen... maar de dochter vond het boek overheerlijk, en zeide dit aan den ouden Heer, en herinnerde hem 't aan cooper gegeven

[p. 218]

woord. Weldra kwam deze zelf om het oordeel over zijn werk te vernemen, en de hand der jonkvrouw te verwerven, als hij geoordeeld wierd die verdiend te hebben. De Heer lancey las het handschrift en liet het lezen. Elk vond het een meesterstuk. Cooper huwde met zijne beminde den 1 Januarij 1811, en gaf spoedig daarna den Spion in het licht, die algemeen bewondering verwierf.

Het geval toonde, dat een groote aanleg niet altijd vroegtijdig blijkt, en dat een Romanschrijver van genie ook wel in een zeerob kan schuilen.

De laatste vertoonde zich dikwerf in coopers volgende schriften. De Loods kwam door eene weddingschap in de wereld. Men verhief, in een gezelschap, den lof van den Zeeschuimer van walter scott hemelhoog. - Die man. zeide men, kent alles, zelfs de zeevaartkunde en 't zeeleven. Toen deed zich een spottend gelach hooren, en een der aanwezigen verklaarde, dat walter scott geen titel noch jota van zeezaken wist, en nam, getergd, in weddingschap aan, een roman te schrijven, die, voor den zeeman, scotts werk zou overtreffen. De lagcher was cooper, en de weddingschap werd gewonnen.

De gezamenlijke werken van cooper zouden eene kleine boekenkast kunnen vullen. Op het Amerikaansche gebied was hij vol waarheid en diepe opmerking, en onovertrefbaar als dichter en schilder. Buiten zijn Vaderland gaande, sloeg hij den bal wel eens mis. Evenwel zijn ook eenigen van die werken, in welke hij zich elders waagde, zeer verdienstelijk, en al wat hij geschreven heeft is in de hoogste mate aantrekkelijk.

Zijne levensbeschrijvingen en proeven in 't Staatkundige, hebben, in weerwil van hunne uitmuntende gedeelten, minder opgang gemaakt.

De werken van cooper zijn in alle beschaafde talen overgezet, en alom als meesterstukken geacht; ook omdat hij, even als walter scott, vrij is van onzedelijkheid, en bekoort en boeit, zonder iemand te doen blozen.

Hij was gesproten uit een oud geslacht van Pensylvanië. Een zijner voorouderen werd, in 1681, te Nieuw-Jersey tot afgevaardigde der Kolonie verkozen. Zijn vader, Regter en bezitter van een overgroot landgoed, bij het meer Ostigo, in den Staat van Nieuw-York, heeft het eerste huis van Coopers-town gebouwd. Fenimore leefde daar, en is er, den 14 September 1851, in den ouderdom van een-en-zestig jaren en elf maanden overleden.

Eene zijner dochters schijnt van den geest haars vaders doordrongen, en heeft reeds eenige vermaardheid verworven.