Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1852

Handboek voor de vrienden der Zendingszaak, ten gebruike bij het houden en bijwonen der maandelijksche bedestonden voor de uitbreiding des Christendoms. Naar het Hoogduitsch. Door A. Rutgers van der Loeff, Theol. Doct. en Pred. te Leyden. Te Leyden, bij C.C. van der Hoek. 1851. In gr. 8vo. XVI en 664 bl. f 6-60.

Na eene lezing waaraan wij uren van waar genot te danken hebben, kondigen wij het tweede gedeelte van dit werk aan. Wij zijn gevorderd tot de vierde Afdee-

[p. 628]

ling, bezoeken Australië, en zien ons bekend gemaakt met de ligging en voortbrengselen van Nieuw-Holland, Van Diemensland, Nieuw-Zceland, Oostelijk-Polynesië, Westelijk-Polynesië en de Sandwichs-Eilanden, met het karakter hunner bewoners, en met de geschiedenis van den oorsprong der Zending, haren voor- en tegenspoed en hare gelukkige uitkomsten. Vooral is de Schrijver naauwkeurig in het verhalen van de niet Christelijke pogingen door de partij van Rome aangewend, om het Christelijk werk der Protestantsche Zendelingen te verstoren. De vrome paters hebben, niet zonder gevolg, den brandewijn en het Fransche kanon tot hunne bondgenooten gekozen.

In de vijfde Afdeeling leidt ons de Schrijver door West-Indiën, en Noord- en Zuid-Amerika. Wij maken kennis met de Zendingen der Broedergemeente op de Virginische en Engelsche Eilanden, met die der Methodisten, Baptisten en der overige Genootschappen. Vooral onder de Eskimoos verdienen de eenvoudige mannen, die hun leven voor de eer huns Zenders en voor menschengeluk veil hadden, eerbied, bewondering en liefde. Met weemoed zal men lezen van het lijden en de verdrukking der Amerikaansche volkstammen. Ware 't den Zendelingen gegund geweest hun werk te voltooijen, welk eene rijke winst zou er voor 't Christendom zijn behaald, maar, helaas! de Staatkunde en de brandewijn voltooijen de uitdelging dier stammen.

Eindelijk geeft de Schrijver mededeelingen over de Indianen in Spaansch en Portugeesch Amerika, Guyana, Brazilië, Patagonië, Vuurland en Araukanië. Het bijvoegsel dat de Zendingen voor Israël behandelt, is mager; zoo als ook tot hiertoe de uitkomsten zijn. Ook in ons Vaderland wordt de zaak van de toebrenging der Israëlieten ijverig ter harte genomen. Wanneer zal het uur slaan, dat Israël zijnen Koning te gemoet gaat? Wij weten het niet, en ‘het betaamt ons niet te weten tijd of ure, welke de Vader aan zijne magt heeft voorbehoudeu.’

De drie registers, bevattende: I. Namen van personen. II. Namen van plaatsen, volken en landen. III. Inhoud der Maandberigten van het Nederlandsch Zendelinggenoot-

[p. 629]

schap van 1799-1850, maken 't gebruik van dit werk, als legger, hoogst gemakkelijk, doch het gemak zou nog grooter zijn, als de bladzijden en niet de paragrafen waren aangewezen. Het werk is versierd met eene wereldkaart der Zendingsposten.

Ons oordeel is reeds in een vorig Nommer over dit werk uitgesproken. Zij die in de maandelijksche bidstonden tot de Gemeente het woord voeren, hebben hier een fonds, waaruit veel goeds is te trekken. Wij hebben nu een helderen blik over de onderscheidene Zendinggenootschappen, en kunnen met één oogopslag weten wát er voor de Evangelisatie onder de Heidenen en Mahomedanen wordt gedaan. Tevens kennen wij de landen en volken, waar gearbeid is, en die vanwaar nog de handen zijn uitgestrekt dergenen, die, gelijk de Macedoniër in paulus droomgezigt, de hulp der Christelijke liefde inroepen.

Wij bevelen dit leerrijke werk allen vrienden der Zending dringend aan.

h.

j.h.s.