Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1851

Twaalf Daguerréotypen, door A. van der Hoop, Jrszn. Te Leiden, bij Jacs. Hazenberg, Cs.zoon. 1851. In 12mo. VIII en 76 bl. f :-90.

Een bevallig boekje, rijk gebonden, op sneê verguld, en versierd met gelithographiëerden titel en vignet, naar eene teekening van den geestigen rochussen. Zeer kort na de uitgave was 't grootste gedeelte der aanzienlijke oplaag reeds verkocht. Dat is wat vreemds, en ten deele zeker te danken aan den ongemeen lagen prijs, en aan den naam des jeugdigen Dichters, en vooral aan zijn gelukkigen inval om ook een paar situatiën uit het Academieleven te daguerréotypéren. Hoe 't zij, de Heer van der hoop heeft reden om voldaan te zijn over het lot van dit bundeltje.

Wij vermelden 't opzettelijk na den bundel van den Heer van zeggelen. ‘Daguerréotypen’ of ‘Kijkjes’: de opschriften verschillen; maar in de zaken is harmonie en de geest is dezelfde. Men vindt hier toestanden uit het leven, van zeggelen als nageschetst; doch niet slaafs; niet met opöffering van eigen oorspronkelijkheid. De Heer van der hoop volgde den Dichter van ‘pieter spa’ en de ‘Huisplagen’ in zijn gelukkigste grepen; maar toch op eigene wijze. Ook deze schetsen zijn vernuftig en piquant. In: Geëngageerd; Aangeteekend; Op reis; Het eerste; Het twaalfde; Geene kinderen; Schoonmaken; Inmaken, geeft hij vrijaadje en huwelijkstooneelen. In: Visschen; Student worden; Promoveren ontvangt men iets uit den jongelings- en Academietijd. Gelijk op alles volgt op deze variatiën van het levensthema, in eene humoristische finale; 't Begraven. Als de dood niet ook eene soort van promotie ware, zouden we den sprong van

[p. 605]

Promoveren op Begraven wat groot vinden. Maar groote sprongen doen ook wel eens een kluchtig effect; zoo als die van het eerste op het twaalfde kind: van de eerste zoetheid der ouderlijke hoop, eensklaps op de overmaat van hare vervulling, boven wenschen en bidden! - Tot eene proeve laten we uit de beide stukjes een gedeelte volgen:

Manlief aan haar boezem trekken,

Daar zij beurtlings lacht en schreit;

Blozend aan heur gade ontdekken,

Dat hun de oudervreugde beidt.

Luchtkasteelen, - Wenschen, - Beden

Voor het afgebeden pand;

‘Honderd, - duizend kleinigheden,

Voor de lieve luijermand.

Vader denkt: Was 't maar een' jongen,

Was 't een erfprins voor mijn stam!’

Moeders zielzucht werd voldongen,

Zoo er een lief meisje kwam;

Bange stonden, hopend vreezen;

Oogenblik, dat 't al vergoedt!

En, 't mag meisje of jongen wezen! -

's Ouders blijdste welkomstgroet.

Tranendauw in moeders oogen,

Dankbaarheid in vaders borst,

Moeder schier aan de aarde onttogen,

Vader, rijker dan een Vorst, enz.

't Is al weêr zoo! - 't Was te wachten:

Elf is toch zoo'n raar getal.

Wat al slapelooze nachten,

Die 'k weêr overbrengen zal!

‘Man, kijk eens naar 't grutten-water!

Heb 'k de kleine niet gehoord?

'k Kan 't niet vinden. Och, 't staat er.’

Zoo wordt je in je rust gestoord.

- - - - - - - - -

Kon het mij om 't geld niet schelen,

Ik riep zoo luid geen ach en wee!

'k Kan nóg twalef spruiten velen

Bragt elk twalef Russen meê.

[p. 606]

 

En mijn vrouw... zóó zijn de vrouwen!

 

't Helpt wat of 'k er iets van zeg -

 

Gaf laatst, toen de meid ging trouwen,

 

Al haar oude luijers weg.

 

- - - - - - -

 

Br... de Baker! - God mag weten,

 

Waar dat mensch het voedsel laat.

 

Nooit heeft zij genoeg gegeten;

 

Ze is aan koffij nooit verzaad.

 

Volgt de min. - 't Is om te beven.

 

Dat 's drie gulden in de week;

 

Verder... moet zij nooit bekeven,

 

Of haar zog raakt van zijn streek,

 

Zoo ze 't heeft... want, is 't afwezig

 

Dan: der duivlen list is groot!

 

Houdt zij 't kind met dotten bezig,

 

En het sterft den hongerdood.

 

Hongerdood!... Verschriklijk lijden!

 

Elken morgen zal ik dan

 

Drie en dertig bootrams snijden;

 

Ik, die 't voor mij-zelv' niet kan!

 

Koffij schenken, kopjes wasschen,

 

Dat mankeert er nog maar aan!

 

'k Moet op al de kinders passen,

 

Of ze wel naar school toe gaan,

 

Of ze wel hun morskiel dragen;

 

Of de meid koos, mientje en bram

 

Deugdelijk, wel alle dagen,

 

Reinigt met de fijne kam.

 

 

 

‘Pa, wat vleesch nog!’ - ‘'k Heb geen boter!’

 

‘Pa, wat groente!’ ‘Pa, wat gort!’

 

‘Hé, de peer van bram is grooter!’ -

 

‘Koos heeft op mijn kiel gestort!’

 

‘'k Heb geen boek om op te zitten!’

 

‘Pieter schopt me!’ - Pa, Papa,

 

Karel gooit met pruimenpitten!’ -

 

'k Lust geen rijst meer! Akebá!’ -

 

Die muzijk moet 'k 's middags slikken....

 

- - - - - - - - -

 

'k Durf van 't ergste niet gewagen,

 

Zoo 't een tweeling, bij geval....

 

Neen! die ramp zou 'k niet verdragen. -

 

Twalef is een rond getal.

[p. 607]

Werkjes als dit zijn te gezocht, om nog aanbeveling te behoeven. Even als de ‘Kijkjes’ kondigen wij de ‘Daguerréotypen’ den liefhebberen aan, met den wensch ook aan den jeugdigen, verdienstelijken zanger, dat de verworven bijval hem opwekke, om nog meer vruchten van zijne geestige dichtoefeningen in het licht te zenden.