Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1851

Beknopt onderwijs in de Christelijke waarheid, door A. Rutgers van der Loeff, Predikant te Leiden. Te Zutphen, bij A.E.C. van Someren. 1850. In kl. 8vo. 39 bl. f :-20.
Christelijk onderwijs voor eenvoudigen, door J. Sannes, Predikant te Veendam. Zesde druk. In kl. 8vo. 12 bl. f :-07½.

Opzettelijke beoordeeling van katechiseerboekjes zal men in een Tijdschrift als het onze, wel niet verlangen. De beiden voor ons liggenden hebben hunne verdienste, elk in zijne soort. Die van het tweede is bekend, blijkens den zesden druk. Het is een van de kortste die er bestaan of kunnen bestaan: - acht lesjes, iedere van drie vragen en antwoorden. Het is dus bestemd, hetzij voor de allereenvoudigsten, hetzij tot een eerste onderwijs; dat door de uitvoeriger onderwijsboekjes van denzelfden verdienstelijken Schrijver vervolgd wordt, op de wijze van de opvolgende leerboekjes van prins over de Bijbelsche geschiedenis. Waar de toestand der gemeente zulk eene opvolging toelaat, is zij, blijkens de ondervinding van Ref. zeer aan te prijzen.

Het onderwijsboekje van Dr. rutgers van der loeff is zoo ingerigt, dat men er de Godsdienstige oefeningen van den voortreffelijken Evangeliedienaar bij kan gebruiken als handleiding. De inrigting is misschien wel wat al te symmetrisch: - vijf vragen en antwoorden in elk der dertien hoofdstukken. Daaruit is ontstaan eene te groote lengte van vele antwoorden. Onze ondervinding althans pleit ruim zooveel voor korter antwoorden, die niet zooveel zaken bijeen bevatten, al zijn zij dan ook talrijker. Hetgeen de leerlingen van buiten leeren (en zij doen het toch woordelijk al wekt men hen nog zoo aanhoudend

[p. 578]

op tot zakelijk teruggeven van het antwoord) moeten, onzes inziens, korte stellingen zijn. Doch elk heeft in het katechiseren zijne eigene manier, en gaat natuurlijk bij het opstellen van een eigen onderwijsboekje van de behoeften zijner leerlingen uit. Onbillijk ware het dus, anderen naar zich-zelven te beoordeelen. Dat van der loeff zijn vraagboekje met veel oordeel heeft vervaardigd, zal niemand kunnen ontkennen; en dat bij ieder antwoord eenige onbeantwoorde vragen, veelal met aanhaling van teksten, gevoegd zijn, vermeerdert niet weinig de bruikbaarheid. Met dat al achten wij het vooral, zoo niet uitsluitend, geschikt voor den beschaafden stand. Wij wenschen den besten zegen over het gebruik.