Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1851

Evangelie-Redenen, door U.W. Thoden van Velzen. Te Leeuwarden, bij J. Swarts. 1851. In gr. 8vo. 106 bl. f 1-:

Wij hebben deze Evangelie-redenen, ook om het doel der uitgave, met belangstelling ontvangen en met ernst overwogen, en kunnen niet anders dan den inhoud roemen. Uitgegeven met het doel om nut te stichten, in meer uitgebreiden kring dan waarin de Schrijver gewoon is tot de gemeente te spreken, trachten zij vooral de eenzijdige opvatting van het Evangelie in onze dagen, in hare gevaarlijke en verderfelijke gevolgen in het licht te stellen en aan te dringen op regte kennis, levend geloof en werkzame liefde, naar het Evangelie. Ofschoon de opvatting der Christelijke waarheid, zoo als zij hier wordt voorgedragen, in het oog van sommigen niet van eenzijdigheid zal zijn vrij te pleiten, kunnen wij echter getuigen, dat hier over het algemeen heldere begrippen, aan heiligen ernst en Christelijken zin gepaard, worden aangetroffen, en dat de voorstelling-zelve wèlgeschikt is, om ingang te vinden, tot nadenken op te leiden en goede vruchten te dragen voor het leven. Meer aarzelen wij, of wel de gekozen vorm van leerredenen de regte te noemen zij, om op het groote publiek krachtig te werken. Zij loopen gevaar om in den stroom der preken, die van maand tot maand en van jaar tot jaar worden uitgegeven, te verdwijnen; te meer daar zij, als leerredenen beschouwd, niet uitmunten in éénig opzigt en vooral te weinig regtstreeks spreken tot de hoorders. Zij verdienen overigens den lof van eenvoudig, verstaanbaar, ordelijk en practikaal te zijn. Minst van allen heeft ons de eerste behaagd, naar 1 Kor. x:15^a, het Evangelie eene

[p. 576]

roepstem tot het gezond verstand, waarvan het thema ons voorkomt onjuist te zijn uitgedrukt, en de ontwikkeling aan oppervlakkigheid schijnt te lijden. Ook met de tweede, naar 2 joh. 9-11, over het groot nadeel elker afwijking van het Evangelie, zijn wij niet hoog ingenomen; omdat de afwijkingen-zelven, waar tegen gewaarschuwd wordt, niet scherp en veelzijdig genoeg geteekend zijn, zoo wij meenen. Beter beviel ons de derde, die, naar matth. vii:14, handelt over de enge poort en den naauwen weg, die ten leven leidt, ofschoon zij welligt meer in het leven moest ingrijpen; en de vierde, waar de zaligsprekingen, matth. v:3-12, beschouwd worden als schets van het geestelijk leven. Maar vooral staan de beide laatste hooger bij ons aangeschreven. Die over matth. xx:16^b, velen zijn geroepen, weinigen uitverkorenen, is inderdaad zeer goed; en de laatste, die, naar matth. v:14^b, de bestemming des Christens, om zich te doen kennen, voorstelt, mag zelfs vernuftig van vinding heeten; al mogt men ook meenen, dat er aan de ontwikkeling van de beeldspraak, die in den tekst voorkomt, te groote ruimte is afgestaan. Het beeld wordt, namelijk, eerst opgehelderd. Eene stad, boven op een' berg liggende, kan niet verborgen zijn, wegens de hoogte, waarop zij gelegen is, hare sterkte en uitlokkelijkheid. Daarna wordt de zaak, door dat beeld aangeduid, ontwikkeld. De Christen doet zich kennen aan de wereld in verhevenheid van karakter, in vastheid van beginsel, in ware beminnelijkheid. En eindelijk wordt den Christenen toegeroepen: hebt van deze uwe bestemming bewustheid! Toetst u aan deze roeping! Beantwoordt er aan!

Meer hebben wij omtrent deze Evangelie-redenen, om ze te doen kennen, niet in het midden te brengen. Wij wenschen van harte, dat zij eenig duurzaam nut verspreiden mogen. En begeert de Eerw. thoden van velzen, die, zoo wij meenen, nog werkzaam is op de Bergumerheide, in meer uitgebreiden kring, dan zijne standplaats hem opent, voor de zaak van Gods Koningrijk te arbeiden, wij hebben regt, om van zijne bekwame hand, in vervolg van tijd, nog iets meer en iets

[p. 577]

beters te verwachten, dan ons hier is aangeboden; hoe goed en bruikbaar het ook overigens zijn moge, wat hij ons aanbiedt.

_**_*