Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1851

[p. 314]

De beoefening der Oostersche Letteren aanbevolen aan de algemeene belangstelling. Door P.J. Veth. Te Amsterdam, bij P.N. van Kampen. 1850. In gr. 8vo. 31 bl. f :-35.

Deze redevoering is door den Hoogleeraar veth in den herfst van het vorige jaar bij het openen zijner lessen uitgesproken. Zij getuigt van hooge ingenomenheid met zijn vak, waardoor het ‘pectus est, quod disertum facit’ hier althans wordt bewaarheid. Het is eene lofrede op de studie van het Oostersch, die door een van Oosterschen gloed ontvlamden geest is ingegeven. De Redenaar sprak voor een gemengd gehoor, en heeft daarom het nut der Oostersche studiën minder voor zijne bijzondere leerlingen dan wel voor anderen: voor geschiedkundigen, beoefenaars der Fraaije Letteren, kunstenaars en kooplieden zoeken aan te wijzen. Na herinnerd te hebben, dat hij hier met Oostersche letteren slechts Semitische letteren bedoelt, betoogt hij in wegslependen stijl, dat de geschiedenis der Oostersche volken, die vrij wat meer is dan de geschiedenis der Oostersche vorsten, allerbelangrijkst is voor ieder, die de bronnen der beschaving wil opsporen; dat de letterkundigen in het Oosten nieuwe beelden en gedachten van ongekende levendigheid en frischheid kunnen opdoen; dat de kunstenaars dáár hunne verbeelding tot nieuwe scheppingen van ongekende schoonheid kunnen ontvlammen; dat de handel, die zamenvoegster van natiën met natiën, zich slechts door het behulp van de kennis der Oostersche talen nieuwe wegen in het Oosten kan openen. Hij eindigt met den wensch, dat de belangstelling in dit vak van studie ook door zijne redevoering moge worden opgewekt.

Wij hebben die redevoering met groot genoegen gelezen, doch onwillekeurig rees het denkbeeld in ons op: ‘verlangt de Redenaar geene onmogelijkheid?’ De studie van het Oostersch moge nuttig zijn voor het algemeen, zij is voor het algemeen niet toegankelijk. Wanneer het inderdaad waar is, en voor een groot deel stemmen

[p. 315]

wij het toe, dat de studie van het Oostersch, vooral van het Arabisch, in Nederland meer populair verdient te worden; dan moeten de mannen van het vak die studie populair maken. Dit geschiedt niet slechts door het prijzen der studie, hoe voortreffelijk de lofredenen ook mogen wezen, maar vooral door het geven van voor ieder bereikbare hulpmiddelen. Hiertoe behooren vooreerst, eene in onze moedertaal geschrevene, beknopte Arabische Spraakkunst, die alleen de onmisbare hoofdregels, in aphoristischen vorm, moet bevatten; en ten andere eene bloemlezing uit de beste Arabische Schrijvers, ook van den laatsten tijd, met een volledige woordenlijst, waarin de beteekenis der woorden mede in het Hollandsch wordt opgegeven. De hulpmiddelen, welke thans voor die studie bestaan, zijn én te kostbaar, én grootendeels slechts voor hem te gebruiken, die zich eerst met de Latijnsche taal gemeenzaam gemaakt heeft. Dit is voor menschen van studie minder bezwaarlijk, maar vooral kunstenaars en kooplieden zullen de reis naar het Oosten niet ondernemen voordat de weg voor hen gebaand is. Het banen van zulk een weg is het eerst noodige; wanneer die weg bestaat, zal er zeker wel gebruik van gemaakt worden. Voor zulk eene taak is de Heer veth uitmuntend berekend. Daarom noodigen wij hem uit, zelf de handen aan het werk te slaan, en hetgeen hij als zoo wenschelijk heeft afgeschilderd, ook mogelijk te maken.

d.b., jr.