Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1851

De Regtspraak van den Hoogen Raad, van 1 October 1838 tot 1 September 1850, gebragt op de artikelen der Staatsen burgerlijke wetten, besluiten en verordeningen, alles met ophelderingen en geschiedkundige toelichtingen, verwijzingen, enz., door Mr. D. Léon, Advokaat bij den Hoogen Raad der Nederlanden. Eerste Deel (Staatsregt), Tweede Aflevering, van bl. 145-276. Te's Gravenhage, bij Gebroeders Belinfante. 1850. (Voor rekening des Schrijvers.) In gr. 8vo.

De werkzame Schrijver heeft met deze aflevering het Eerste Deel van zijne verzameling voltooid. Hij behandelt in deze aflevering de wetten en verordeningen van 1816 af, voorts provinciale en plaatselijke verordeningen, kerkelijke reglementen, tractaten, en eindelijk de Fransche verordeningen, welke bij den Hoogen Raad een onderwerp van kennisneming en beslissing zijn geweest. Ten slotte geeft hij nog eenige bijvoegsels en verbeteringen. De wijze van bewerking is geheel gelijk aan die van de eerste aflevering, en wij mogen dus te dien opzigte verwijzen naar onze vroegere aankondiging, in

[p. 131]

de Vaderlandsche Letteroefeningen, voor 1850, N^o. XV, bl. 674.

Belangrijk zijn onder vele anderen de mededeelingen omtrent de geschiedenis van, en de regtspraak over de Wet van 28 Nov. 1818, omtrent het onderstands-domicilie; waaraan de Schrijver ook eene herinnering aan de latere wets-ontwerpen (die niet zijn tot stand gekomen) heeft toegevoegd: de opgaven van de literatuur omtrent het onderwerp kon echter veel worden vervolledigd.

Gaarne doen wij hulde aan de zeer oordeelkundige aanteekening van den Schrijver, op bl. 191, bij het Kon. Besluit van 1 April 1835, betreffende de vereffening der boedels en nalatenschappen, onder de voormalige weesof momboirskamers berustende. ‘Met betrekking tot de weeskamers (zegt de Schrijver) mag het verwondering baren, dat niet bij eene wet de, bij het gemeene regt vastgestelde termijn van verjaring, ook met betrekking tot die instelling, van toepassing wordt verklaard; - met dat gevolg, dat de termijn van verjaring zou beginnen te loopen van de afkondiging van die wet, en na de vervulling van den daarbij vast te stellen termijn, de onopgevorderde kapitalen, even als iedere andere vacante nalatenschap, aan den Staat zoude vervallen. - Nu toch zijn die ligchamen in het bezit van aanzienlijke kapitalen, die geene rente afwerpen; terwijl bovendien de handelingen der weeskamers, na de vervulling der formaliteiten, bij art. 9 van voormeld Kon. Besl. v. 1 April 1835 voorgeschreven, aan geene contrôle hoegenaamd zijn onderworpen. Hiermede dan ook zou het doel kunnen worden bereikt, hetwelk men bij art. 9, al. 2 in fine van voormeld Kon. Besl. schijnt op het oog te hebben gehad, namelijk het nemen van zoodanige maatregelen, als ten aanzien der afdoening van hetgeen de alsdan (in dit art. bedoelde) nog onopgevorderde boedels betreft, zullen bevonden worden te behooren.’ - Alleen vermeenen wij, dat de Staat geen tijdsverloop van dertig jaren na de afkondiging eener nog te vervaardigen wet zoude behoeven te wachten, om in het voorloopig bezit

[p. 132]

der bewuste vacante kapitalen te geraken, maar gelooven, dat de wet zeer wel de in bezit stelling één jaar na de niet-verschijning of afwijzing van pretendenten, ten gevolge van drie jaar op jaar gedane edictale citatiën, zoude kunnen bevelen.

Zeer breedvoerig is de Heer léon op het stuk der verschillende Kerkelijke reglementen, en deelt ook in groote trekken mede, wat, na of ten gevolge der Grondwetsherziening van 1848, voor de verschillende kerkgemeenten deswege is voorbereid of tot stand gekomen.

Van geschiedkundig gewigt is ook de aanteekening omtrent de Mentzer overeenkomst van 31 Maart 1831: zie bl. 224 en volgg., en in het geheel al wat daar ter plaatse over tractaten gezegd wordt; al kan men zich ook niet geheel met den Schrijver vereenigen in zijne oordeelvelling over de uitleverings-quaestie.

Bij gelegenheid van een zeer gepast, indien maar niet al te uitvoerig vertoog over de nieuwe postwest, wordt zeer te regt de beperkte uitlegging, door den Heer kemper, in zijne Handleiding, bl. 177, aan het woord belasting gegeven, bestreden.

Ofschoon het aanhangsel van 10 bladz. pleit voor des Schrijvers zncht om volledig zijn, is het echter wenschelijk, dat hij die volledigheid in het vervolg vóór den druk geheel zoeke te bereiken: het is soms lastig, behalve het werk-zelf, ook nog een aanhangsel te moeten naslaan.