Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1850

Résumé des principaux événements de l'Histoire Générale, ou extraits des Elémens d'Histoire Générale de Mr. D. Lévi, Professeur d'Histoire et de littérature à Paris. - Ouvrage destiné à servir de base à la mémoire des élèves dans les classes supérieures des maisons d'éducation, et de guide dans l'instruction orale des instituteurs. Leeuwarde, chez W. Eekhoff, Libraire Éditeur. Petit in 8vo. Première Partie: Histoire ancienne, 127 pag. 1847. Deuxième Partie: Histoire du moyenâge et Histoire moderne, 130 pag. 1848. f 1-:

Uit den titel is genoegzaam na te gaan, welke de bedoeling is met de uitgave dezer verkorting van een der veelvuldige werken van den vlijtigen Schrijver. De Nederlandsche uitgever, naar het ‘Avant-propos’ te oordeelen een onderwijzer, is van meening, dat het, in ons Vaderland, bijna noodzakelijk is (il est d'un grand avantage, sinon absolument nécessaire) om de geschiedenis en aardrijkskunde in het Fransch te onderwijzen. ‘On gagne par là,’ - voegt hij er bij - deux occasions ‘d'apprendre aux jeunes gens à s'exprimer avec facilité, dans une langue qui est devenue universelle.’

Een Nederlandschen onderwijzer, die zoodanig oordeelen over het onderwijs van geschiedenis en aardrijkskunde, zouden wij niet gaarne met de opvoeding onzer kinderen belasten. Immers de Nederlander, die de geschiedenis op die wijze heeft leeren kennen, heeft er een zeer éénzijdig denkbeeld van gekregen. In zijne beschou-

[p. 75]

wing van feiten, personen en gebeurtenissen is hij geen echt Nederlander. Dat achten wij altijd noodlottig; want er is geene Nationaliteit mogelijk bij iemand, die de geschiedenis van zijn Vaderland en van de naburige rijken op eene scheve wijze heeft opgevat. Om een enkel voorbeeld aan te voeren: welk Nederlander zal de nieuwe geschiedenis in de volgende tijdvakken verdeelen:

I. Christophe colomb, ou la renaissance des lumières dans l'occident (1492).

II. Paix de westphalie, ou la gloire de la France sous louis le grand (1648).

Deze twee tijdvakken zullen wel voldoende zijn tot verduidelijking. Wil men meer, dan sla men op bl. 81, waar over de onverwinnelijke vloot wordt gesproken, of bl. 82 en 85, waar de worsteling van Nederland tegen Spanje wordt behandeld.

Is er geen ander goed middel om aan onze jeugd de Fransche taal te leeren kennen; - het ware dan beter, dat die taal in Nederland niet wierd onderwezen, opdat alle onze jongelingen bekend wierden gemaakt met hetgeen zij als Nederlanders noodig hebben te weten, om de welvaart van het Vaderland niet te zoeken in slaafsche navolging van Franschen, Engelschen of Duitschers, maar zelfstandigheid met goede trouw en godsvrucht te vereenigen, en dan tevens, op gepaste wijze, inschikkelijk en toegevend jegens de denkwijzen van andere Natiën te zijn.

Het doet ons leed dat de uitgever, dien wij persoonlijk veel achting toedragen, dit ‘Résumé’ heeft ter perse gelegd. Een noël et de la plage of dergelijk werk is, onzes oordeels, voldoende om de jeugd met het Fransch en de Fransche letterkundige voortbrengselen bekend te maken. Dit werkje had gerust engedrukt kunnen blijven.
l.