Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1850

De scheepvaart in Salland en Twenthe. Door Willem Staring en T.J. Stilltjes, Luitenants der Artillerie. Te Zwolle, bij W.E.J. Tjeenk Willink. 1847. In kl. 8vo. 58 bl. en 2 kaartjes. f :-90.

Onder eenige oude papieren vond de Redactie dit boekje verscholen, dat in der tijd zoek geraakt schijnt te zijn. De bekendheid der namen van de auteurs, maar vooral het belangrijke van het onderwerp noopt haar er nog eens aan te herinneren, voor zoo verre het boekje met alle de fraaije kanalisatie-plannen in het vergeetboek mogt zijn geraakt.

De beide Schrijvers werden in 1847 belast met het technisch onderzoek, hetwelk strekken moest om uitvoering te geven aan een grootsch besluit; namelijk om eene behoorlijke communicatie te water te doen ontstaan van Zwolle en Deventer naar Almelo, Denekamp, Hengelo en Haaksbergen, en met een zijtak (mits zonder geldelijke opoffering der Provincie daar te stellen) loopende door onderscheidene marken en de gemeente stad Hardenberg. De kosten van dit plan zijn in der tijd op f 1,250,000 geraamd.

De Schrijvers, gebruik makende van vroegere ontwerpen, hebben zich overal op de plaats-zelve van de doelmatigheid en uitvoerbaarheid der werken overtuigd, of voor een deel dezelve ontraden, en aanmerkelijke wijzigingen in de vroeger beraamde plannen voor-

[p. 71]

gesteld. Vooral hebben zij door een reisje naar de bronnen van de Overijsselsche rivieren, in het Pruissische, omtrent de hoofdzaak bij den aanleg van elke vaart, de voeding namelijk door gedurigen, overvloedigen en niet te snellen toevoer van water, nieuw licht doen ontstaan.

Het werkje is geheel van technischen aard en heeft ter lectuur alleen voor deskundigen of belanghebbenden iets aanlokkelijks; maar er is een zeer uitvoerig kaartje van dit deel van Overijssel bij, waarop tevens de vroeger beraamde zoo wel als de door de Schrijvers ontworpen kanalisatie ter zijde is aangewezen: een tweede kaartje geeft een denkbeeld van de opstuwingen voor de scheepvaart, in de vaarten en beken benoodigd, om het verval van het water te keeren.