Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1850

Wat dunkt u van u zelven? Spiegel voor allen, die belijdenis des geloofs hebben afgelegd. Door J.I. Doedes, Theol. Doct. en Predikant te Rotterdam. Te Utrecht, bij Kemink en Zoon. 1849. In gr. 8vo. f :-80, bij de 25 exempl. f :-60.

Een net boekske, dat zich al dadelijk door zijn gunstig uiterlijk aanbeveelt. Als gij het in handen krijgt, gevoelt gij u zeker tot lezen uitgelokt, en wij durven u verzekeren, dat gij het u niet zult beklagen. Belangrijk is de inhoud van dit kleine geschrift, waarmede Doct. doedes, de man, die zich reeds zulk een eervollen rang onder de Nederlandsche Godgeleerden verwierf, onze stichtelijke lektuur heeft verrijkt. Het bevat, behalve eene korte inleiding, waarin het belang der vraag: wat dunkt u van u zelven? wordt voorgehouden, vier vertoogen, die ieder aan het hoofd een bijbeltekst hebben en tot opschrift dragen: I. Een, die niet verre van het koningrijk Gods is. Marcus xii:34. - II. Een, die jezus begint te leeren kennen en die meer verkrijgt, dan hij verwachtte. Luc. xii:1-10. - III. Een, die toont te weten, hoe de Heer ontvangen wil worden. Luc. x:41, 42^a. - IV. De bewaring in de kennis van den naam des Heiligen Vaders. Joann. xvii:11^b.

De titel had ons eerst in den waan gebragt, dat wij een geschrift zouden vinden opzettelijk vervaardigd voor jonge lieden in het hoogst gewigtig tijdperk huns levens, hetwelk zij intreden, als zij, na zorgvuldige voorbereiding, belijdenis huns geloofs in christus hebben afgelegd. Doch, schoon het ook voor dezen uitnemend geschikt is te achten, spoedig bemerkten wij, dat het eene meer algemeene strekking heeft. Bedriegen wij ons niet, dan hebben wij in deze vier stukken tevens eene proeve

[p. 13]

van de Evangelieprediking des Schrijvers; zij maakten althans op ons bij de lezing den indruk, dat zij oorspronkelijk kanselredenen zullen zijn geweest. Hieraan zal het dan ook wel zijn toe te schrijven, dat ieder vertoog afzonderlijk één geheel uitmaakt, en dat zij te zamen niet onafscheidelijk met elkander zijn verbonden.

De toon in dit geschrift door den Rotterdamschen Prediker aangeslagen, is doorgaans hoog ernstig en tevens rein Evangelisch. Een enkel voorbeeld zij voldoende, om dit te staven. Op bl. 64 en verv. lezen wij: ‘Zoo moeten allen, tot wie de Heer komt, Hem met blijdschap ontvangen. Hebt gij Hem zoo ontvangen, gij, die beweert, dat gij in jezus gelooft, o dat dan toch de blijmoedigheid des geloofs niet bij u ontbreke. Spreke dan die blijdschap uit uw oog, gelijk zij ook wone in uw hart. Het mag geen kenmerk der discipelen van christus zijn, dat zij een stroef gelaat vertoonen en een zuchtend leven leiden. Zijn juk is immers zacht en zijn last is immers ligt. Het mag geen kenmerk der discipelen van christus blijven, dat zij veel meer spreken over strijd dan over zielsrust, meer over moeite dan over vrede. Het moet een algemeen kenmerk der discipelen van christus worden, dat zij zich in hun Heer verblijden, in zijn kruis zoo wel als in het hunne roemen, dat zij van hunnen strijd sprekende, aanstonds er bijvoegen: “'t is christus, die mij de kracht geeft en de overwinning;” en waar zij van hunne moeite gewagen: “'t is de Heer, wiens stok en staf mij vertroosten.” Gij die in christus gelooft, wone er toch blijdschap in uw hart. Hij is die blijdschap waardig, omdat Hij eene eeuwige verlossing u brengt en eeuwig leven met den Vader; omdat Hij het verledene, dat tegen u getuigt, voor u vernietigt, en de toekomst, die u niets dan duisternis des nachts toonde, tot een dag der zaligheid maakt zonder einde. Gij zijt die blijdschap Hem schuldig als een heiligen pligt, omdat gij de wereld anders regt geeft tot het woord: het heeft weinig uitlokkends, zich innig met dien Heer jezus te vereenigen. Levensvreugd en een glimlach schijnen in

[p. 14]

zijne gemeenschap wel groote zonde. Zeker moet men daar altijd zuchten en klagen, en 't is er ook niets dan strijd en moeite, zonder rust en vrede. Die ooren heeft om te hooren hoore, dat dit lastertaal is. Zoo zoekt men zich te verontschuldigen, dat men den Heer niet toestaat in het hart zich eene woning te maken. Neen, met christus te zijn is hier op aarde reeds zeer verre het beste.

w.v.