Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1849

Shah Aga-Mahomed.

Eens was deze Aziatische despoot ter jagt. Naast hem reed zijn vizier haugi-ibrahim, die nog heden in Perzië om zijne diepzinnige staatkunde wordt vereerd. Op dezen volgde een gebogchelde dwerg, de barbier en gunsteling van den dwingeland; daarna een zeer schoon jongeling, fateh-ali neef van den Shah, en door hem tot zijn' opvolger benoemd. Aga-mahomed beminde dien jongeling, in zoo ver een tiran zijn opvolger kan beminnen; maar vooral was hij zijne nicht de schoone amima, zuster van fateh-ali, zeer genegen. Zijn voornemen was, na de jagtpartij van dezen dag bij haar te vertoeven. ‘Fateh-ali!’ zeide hij tot zijnen neef, ‘ik heb bevolen, dat men de tenten van den harem in de nabijheid van Firouzabad zal opslaan; daar zal amima ons heden avond ontvangen.’

Men legde een lang eind wegs af, zonder eenig oponthoud, en drong ten laatsten door in het gebergte van Mazandran, welks steile kruinen zich tot eene verbazende hoogte ver-

[p. 606]

heffen. Op eens hoorde men een schellen en langen kreet: Gour Kur! (de wilde ezel!), die van rots tot rots werd teruggekaatst; en inderdaad men zag een drietal dezer schoone, in den vrijen natuurstaat levende dieren, die vreedzaam graasden in eene diepe vallei, oogenschijnelijk zonder zich in het minst om de aanvallers, die hen omringden, te bekommeren. De opperste der jagers snelde dadelijk ademloos naar de plek, waar de Shah zich bevond, om dezen naar de plaats te geleiden, vanwaar men de ezels moest opjagen, opdat het wild in zijne vlugt de verschillende koppels honden, van afstand tot afstand in het gebergte geplaatst, zoude ontmoeten; zonder welke voorzorg men niet mogt hopen deze ontembare wezens af te matten.

Het gelukte den opperjager, met geduldige behendigheid, de wilde ezels naar de windzijde te doen keeren, waarna hij, nog op een afstand van twee à drie honderd roeden, twee der sterkste en vlugste honden los liet. De ezels hoorden niet zoodra het jagtgerucht, of zij staken de ooren op, en alsof zij zich van hunne snelheid wilden verzekeren, deden zij eenige sprongen vooruit, stonden weder stil, sprongen nogmaals vooruit, en keerden zich tegen de honden, die zij, alsom hen te tarten, tot op weinige roeden afstands lieten naderen, en dan weder met eene ongelooflijke snelheid verdwenen. Toen zij tusschen hen en de jagers eene aanzienlijke ruimte hadden gelaten, schenen zij hunne vervolgers te bespotten, en bleven weder vreedzaam grazen.

Toen had men gelegenheid om de onversaagdheid der Perzische ruiters te bewonderen; geene hoogte, geene helling, hoe steil ook, konden hen wederhouden, en alle hinderpalen te boven komende volgden zij de speurhonden met een onbeschrijvelijken moed. Onder de eersten zag men den Koning-zelven, met vonkelende blikken, in de eene hand zijn geweer houdende en met de andere zijn ros besturende, met de vlugheid en geoefendheid van een bergbewoner. Na hem kwam de jeugdige prins zijn neef, die niet minder vermetel alle gevaren trotseerde, slechts betreurende, dat hij zijnen oom niet voorbij kon rennen. Ook hij hield het geweer in de hand, want reeds hadden de wilde ezels de bergspitsen bestegen, zoodat er meer kans was, om hen met kogels, dan met de werpspiets te treffen. Een geruimen tijd had de jagt geduurd, en nog gaven zij geen teeken van vermoeijing; zij hadden de honden tot op de steile kruinen gelokt, waar slechts drie of vier jagers hen durfden volgen.

[p. 607]

Eindelijk, toen men reeds alle vervolging meende te moeten opgeven, zag men een der onvermoeide dieren op den uitersten overhangenden rand eener onbeklimbare rots. In dit oogenblik knalde een geweerschot, maar het dier bleef onbewegelijk. Eene sekonde daarna viel een tweede schot, en de ezel, voor zijne fierheid gestraft, viel doodelijk getroffen van rots tot rots, bijna voor de voeten van den Shah. Uit duizende monden daverde een kreet van toejuiching, duizendmaal door de echoos van het gebergte herhaald. Beter echter ware het hem geweest, die zich de algemeene bewondering had verworven, dit noodlottig schot niet te hebben gelost; want naauwlijks werd de juichtoon van de menigte niet meer gehoord, of de Shah riep met eene, voor die hem kenden, onheilspellende stem: ‘Wie is de vermetele, die heeft durven schieten?’

Fateh-ali, met een nederig gebukt hoofd, en zijn geweer naauwlijks in de bevende handen kunnende houden, bekende door zijn stilzwijgen, dat hij de schuldige was. De jongeling ontving terstond het bevel, om zich te verwijderen; te begeven naar de plaats, alwaar men des avonds zoude bijeenkomen, en daar de bevelen van zijn oom af te wachten.

De toorn van den despoot benam hem al het genoegen van de jagt. Aan spijt en haat ter prooi, had hij welligt zijn neef aan zijne luim opgeofferd, indien hij een anderen bloedverwant had gehad, om zijne Dynastie te bestendigen.

Toen de Shah des avonds in het kamp aankwam, was zijne gramschap eenigzins bedaard; doch eensklaps in de nabijheid van zijn paviljoen eenige geweerschoten hoorende, vroeg hij: ‘wat dit beteekende?’

Men kon hem niet verheelen, dat fateh-ali zich met eenigen zijner officieren in het schijfschieten oefende. De jonge prins, in de ligtzinnigheid zijner jaren, had reeds den misstap en den beleedigden oom vergeten. Mahomed deed hem voor zich ontbieden.

Het was reeds avond, en men had flambouwen aangestoken, toen fateh-ali het paviljoen binnentrad. Daar zag hij zijnen oom in een duisteren hoek gezeten, met vurig schitterende oogen hem aanstarende, gelijk een vergiftige slang, gereed om hare prooi te bespringen. ‘Fateh-ali!’ zeide mahomed bars, ‘nader.’ - Bevend voldeed de jongeling aan dit bevel. - ‘Gij zijt jong en ligtzinnig; maar hoe jong en ligtzinnig ook, behoort gij te weten, dat, zoo gij eenmaal

[p. 608]

hem beleedigt, dien uw pligt eischt te eerbiedigen, gij ook ik staat zijt tot daden, die aan muiterij grenzen; zoo zij dien naam niet reeds verdienen, en mij, uw heer en meester, de verpligting zouden opleggen, om u voor uwen euvelmoed te straffen.’

‘Ik ben uw slaaf, mijn oom! en buk voor u in het stof.’ antwoordde fateh-ali. ‘Dezen morgen heeft het jagtvermaak mij de betamelijkheid uit het oog doen verliezen. Indien ik geweten had, dat ik u mishaagde, had ik mij liever den vinger afgesneden, dan dit verwenschte schot te lossen. Genade! Genade!’’

‘Dat is zeer wel; maar gij zult heden naar het gewest Shiraz vertrekken; echter vóór dat wij scheiden, heb ik u iets gewigtigs mede te deelen. Wees op alles bereid: de Koning is ernstig.’

Hierop nam hij een klein, gesloten koffertje, dat hij met eene zonderlinge geheimzinnige gelaatsuitdrukking bezag. Vervolgens opende hij 't, en haalde er een pakjen uit met een zijden doek omwonden.

Fateh-ali waande, dat eenig kostbaar edelgesteente voor zijn oog zou schitteren. Zijn ongeduld klom ten top, toen hij, nadat verschillende omslagen reeds afgenomen waren, nog niets gewaar werd. Welligt was het een rijk gebonden Koran, dien zijn oom hem, vóór zijn vertrek, wilde ter hand stellen. Hij wist, hoezeer de Shah, voor het oog der wereld, een ijverig geloovig aanbidder van den profeet wilde schijnen. Maar neen, het pakje was daarvoor niet lijvig genoeg. Misschien was het de jika, een kleinood, dat men op het hoofd draagt, zinnebeeld der Koninklijke magt, hetwelk de Shah hem ter hand zou stellen, nu hij den Vorst in zijn gouvernement van Shiraz zou vertegenwoordigen.

Mahomed wachtte eenige oogenblikken, alvorens den laatsten omslag los te maken. Eindelijk ontblootte hij het voorwerp, met eene snelle beweging der hand; doch, welke waren niet 's prinsen verbazing en afgrijzen, toen hij, in plaats van een kostbaar geschenk, een ouden doek met bloed bevlekt aanschouwde.

‘Ziet gij dezen doek?’ vroeg de Monarch, hem die, met huiveringwekkende bedaardheid, voorhoudende; terwijl zijne gelaatstrekken eene duivelachtige uitdrukking aannamen.

Fateh-ali, doodsbleek, als aan den grond genageld, gaf geen antwoord.

[p. 609]

‘Spreekt dit bloed niet?’ vervolgde zijn oom, op een steeds gestrengen dreigenden toon.

De jongeling sprak niet.

‘Spreek!’ zeide de Despoot. ‘Kent gij dit bloed?’

‘Neen,’ antwoordde de jongeling, met toenemenden angst.

‘Het is het bloed uws vaders!’

Fateh-ali sidderde, en zijne haren rezen ten berge. ‘Mijn vader!?’

‘Ja,’ hernam de Vorst, ‘uws vaders, die mijn broeder was. Hij was, even als gij, innemend, maar ligtzinnig. Ik sloeg hem gade, hij werd heerschzuchtig en oproerig..... ik beval zijn dood. - Thans weet gij alles!.... Gij kent mij. Herinner u deze les! Gij kunt u verwijderen; maar morgen, met het krieken van den dag, zijt gij op weg naar Shiraz.’