Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1849

Vaderlandsche Geschiedenis voor kinderen van acht tot elf jaren. Een leerboek voor de scholen, door P. Jansz, Onderwijzer te Delft. Met een Kaartje. Tweede druk. Te Schoonhoven, bij S.E. van Nooten. 1848. In kl. 8vo. 100 bl. f : - 30.

Wij hebben dit boekje met genoegen gelezen, en hetgeen

[p. 324]

meer zegt: kinderen, die eenigen leeslust hebben, zullen het ook gaarne lezen. De toon is goed getroffen. Sedert dat van heyningen bosch en hulshoff voor kinderen schreven, en den grooten martinet daarin navolgden, heeft men de wetenschappen ook in een dikwijls zeer behagelijk kinderpak gestoken. Geschiedenis, Aardrijkskunde, Natuurkunde, Taalkunde, en meer vakken van onderwijs, zijn vóór en na in een kinderlijken, eenvoudigen en tevens onderhoudenden trant voorgesteld, die hare beoefening voor scholieren gemakkelijk en smakelijk maakt. Of dat voor de verdere studie nuttig, of het ook voor zulke kinderen, die bestemd worden, om eene wetenschappelijke opleiding te ontvangen, voordeelig zij, zullen wij hier niet onderzoeken. - Zeker is het, dat men de beoefening der wetenschappen te gemakkelijk kan maken. Het voordenken, door anderen, is niet altijd geschikt, om kinderen tot zelfdenken op te leiden.

Doch het is niet genoeg over den vorm van het werkje te spreken, ook de stof verdient onze belangstelling. Getrouwheid in de facta is een eerste, en eene goede keuze uit de gebeurtenissen, een tweede vereischte in een schoolboek over de vaderlandsche geschiedenis. - Op bl. 7 wordt de aankomst der Batavieren hier te lande niet getrouw verhaald. Ook hadden de Friezen zich toen zoo verre nog niet uitgebreid, als op dezelfde bladzijde wordt gezegd. Omtrent het medegedeelde, betreffende de Zuiderzee, moeten we vragen, of 't wel naauwkeurig zij? Hetzelfde vragen we ook omtrent het gezegde op bladz. 8: Zij (de Batavieren) wisten weinig of niets van onzen lieven Heer; zij hadden ook geenen bijbel. Zulke menschen noemt men Heidenen. Als het tot een derden druk komt, mag het eene en andere wel eens naauwkeurig worden nagezien. De keuze is over het geheel goed; doch we hadden wel eenige meerdere breedvoerigheid gewenscht ten aanzien van sommige gebeurtenissen, die bijzondere belangstelling verdienen; zoo als, bij voorbeeld, de invoering van het Christendom. De tijdrekenkundige tafel is, voor de gebruikers van dit werkje, misschien te uitgebreid. Maar dit alles vermindert niets aan het genoegen, dat we in dit voor kinderen aangenaam boeksken gevonden hebben.