Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1849

Over den zegen der Godsdienst, zigtbaar in den tempel. Leerrede naar aanleiding van Jesaïa LII:10, ter gelegenheid van het Jaarfeest der inwijding van het nieuwe Kerkgebouw voor de Israëlitische Gemeente te Kampen. Uitgesproken den 2 September 1848, door J. Waterman, Godsdienst-onderwijzer te Kampen. Te Kampen, bij A. van Beverwijk. 1848. In gr. 8vo. 19 bl. f : - 20.

Wij prijzen den ijver van den Heer waterman en kunnen zonder moeite begrijpen, dat de Israëlitische Gemeente te Kampen zijne leerredenen op hoogen prijs stelt. Zijn voorbeeld vinde navolging onder Israël! Of echter deze leerrede, die voor ons ligt, den scherpen toets der oordeelkunde zal kunnen doorstaan, meenen wij te mogen betwijfelen. In weerwil van 't velerlei goeds, waardoor zij zich onderscheidt, komt de keuze van den tekst ons niet doelmatig voor. Het thema, daaruit afgeleid, ligt er niet in, en de verhevene woorden van den Profeet laten zich niet zonder grootspraak op de gebeurtenis toepassen, waarvan de leeraar met zijne gemeente gedachtenis viert. Dat thema is bovendien onduidelijk uitgedrukt. 's Mans bedoeling is, om te spreken over den zegen, welken de Godsdienst ons aanbiedt, en dien wij aanvankelijk door de stichting van dit gebouw deelachtig werden, zoo als wij lezen bl. 7. En als hij nu tracht aan te toonen, hoe die zegen der Godsdienst merkbaar is uit onze herinnering van het verledene, uit de beschouwing van het tegenwoordige en uit onze hoop op het toekomstige, dan blijkt het, hoeveel de ontwikkeling van zulk een onderwerp, in eenige weinige blad-

[p. 291]

zijden, te wenschen overlaat. Alles, wat er gezegd wordt, zweeft in het algemeene en onbestemde. Gloed en kracht ontbreekt er aan. Van den echt Israëlitischen geest ontdekken wij slechts hier en daar bijkans onmerkbare sporen. En van eenig verlangen naar den Heilvorst, aan de vaderen beloofd, is niet het geringste overblijfsel te bespeuren. Daarom voegen wij aan den lof, dien wij hem gaarne geven, den wensch toe, dat de bijval, dien zijne gemeente hem schenkt, hem niet verhindere, om zijne gebreken te zien en te verbeteren, en bovenal dat hij, door getrouwe beoefening van de gewijde Schriften zijns volks, onder hoogeren zegen, streve naar eene diepere opvatting van mozes en de Profeten, dan hij tot nog toe voorstaat. O, ware hij zoo gelukkig, van welhaast den Messias te vinden, van wien ook jesaïa gesproken heeft!