Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

[p. 643]

Welsprekendheid der Indiaansche volksstammen in Noord-Amerika.

Het zoo leerzaam als aanlokkelijk geschreven werk van Professor Dr. büttner, Brieven uit en over Noord-Amerika, 1845, geeft ons onder anderen ook een staaltje van de redevoeringen der Indianen. Indien de pen van den Duitschen Hoogleeraar de woorden niet al te zeer geregeld heeft, hetwelk wij niet gelooven willen, daar Dr. büttner iemand is, op wiens waarheidsliefde men zich kan verlaten, zoo mogen wij ons billijkerwijs over de kracht en het treffende dier redevoeringen verbazen. Voor de zoodanigen onzer lezers, welke het boek zelf niet onder de oogen gehad hebben, willen wij, tot staving van hetgeen wij zeggen, er slechts het volgende uit mededeelen.

Het bejaarde Opperhoofd der Oneidahs, kesketomah, had, door de nabuurschap der Europesche volkplanters, het voordeel van den akkerbouw leeren kennen, en, om nu zijnen stam tot die vreedzame bezigheid over te halen, laat hij zich op de volgende wijze hooren: ‘Ziet gij niet, hoe de blanken van korrels leven en wij van vleesch? hoe dit vleesch meer dan dertig maanden noodig heeft om op te groeijen en somtijds schaarsch is? hoe elk dezer verwonderlijke korrels, welke zij in den grond strooijen, er hun meer dan honderd teruggeeft? hoe het vleesch, waarvan wij leven, vier beenen heeft om weg te loopen en wij maar twee om het te achterhalen; hoe de korrels, die de blanken strooijen, daarentegen blijven, waar ze zijn, en er groeijen; hoe de winter, die voor ons de tijd van onze moeijelijke jagten is, hun rust aanbrengt? Daarom hebben zij ook zoo vele kinderen en leven langer dan wij. Ik zeg dus aan ieder, die naar mij hooren wil, vóór nog de cederboomen van ons dorp van ouderdom verdord zullen zijn, vóór nog de ahornboomen van het dal zullen ophouden suiker te geven, zal het geslacht der kleine korrel-zaaijers het geslacht der vleeschjagers verdelgd hebben, wanneer deze jagers niet ook besluiten korrels te zaaijen. De woorden van koreyhunsla zijn onder de volksstammen Pequid, Natik, Narragarset en andere reeds bewaarheid: Een snaphaan is goed, maar een ploeg is beter, een wigwam is goed, maar beter is huis en schuur. Laat ons verordeningen maken over onze gedragin-

[p. 644]

gen; laat ons aan het water der razernij en des doods den toegang tot onze dorpen verbieden; dat is de bron, waaruit onze grootste rampen voortgevloeid zijn; door dit vergift hebben zij ons dol en slecht gemaakt, hebben zij ons zoo vele landerijen ontroggeld.’

Doch de oude kesketomah vindt zijnen tegenstander in den jongen kuhassen, die zich door zijne aanspraak als vijand der Europesche inrigtingen, en met name van den akkerbouw, doet kennen. Moeijelijk wordt het, te beslissen, wiens denkwijs men behoort te omhelzen. Ieder hunner voert zoo gewigtige drangredenen aan, spreekt zoo treffend voor zijne manier van zien, dat men genegen zou zijn aan elk van beiden bijval te schenken. ‘Indien wij,’ zegt kuhassen, ‘gaan leven als de blanken, zullen wij ophouden te zijn, wat wij zijn, de kinderen van onzen grooten Geest, die ons tot jagers en oorlogslieden gemaakt heeft. Wij zullen weldra denken en handelen als zij en, als zij, logenaars, bedriegers worden, afhankelijk van den grond, dien wij bebouwen, in ketens gesmeed door wetten en geboden, geregeerd door geschriften vol logen en valschheid. En zijn dan die blanken met hunne akkers, hunne koeijen en paarden gelukkiger dan wij? Leven zij indedaad langer? Kunnen zij op de sneeuw, onder de boomen des wouds slapen als wij? Zij kunnen het niet; zij hebben zoo velerlei te verliezen, dat ongerustheid daarvoor hunnen geest het slapen niet veroorlooft. Kunnen zij, zooals wij, het leven versmaden, lijden en sterven zonder te huilen en te jammeren? Zij kunnen het niet; met te veel banden zijn zij aan het leven geknoopt. Wat baat hun het geld, waarvoor zij zoo zwoegen en werken? Dient het niet om rijken en armen te maken, om misdaden onder hen in te voeren, met jaloezij en heimelijken wrok? Worden wij landbouwers, dan zullen ook wij regters in onze dorpen moeten roepen om ons te kwellen, gevangenissen met hooge, dikke muren moeten bouwen, om er ons in op te sluiten, en ketens moeten smeden om er ons aan vast te leggen. Zullen wij dan nog stout, dapper, vol moed en krijgslust zijn, ongekweld door herinnering van het verledene, tevreden met het tegenwoordige, onbekommerd over het toekomende? Niets van dit alles. De gastvrijheid zal vlugten, waarheen weet ik niet, en nimmermeer tot ons terugkeeren; want, waar ieder, op kosten der overigen, rijkdom wil ophoopen, blijft

[p. 645]

hem hart noch lust om zijnen buurman iets mede te deelen, die nu ook ophouden zal zijn vriend te wezen. Even als de blanken, zullen wij voor geld doen alwat men ons beveelt; een' eigen wil zullen wij niet meer hebben. Maar wat is toch wel een mensch, die niet meer hier- en daarheen gaan, rooken, slapen, rusten kan, zoo als hij wil? De rijkeren zullen de armen willen beheerschen; en wat zullen de armen dan doen? Zullen zij niet slaven worden en werken moeten voor hen, die van vet glinsteren? Zal dan nog kracht, moed, behendigheid en geduld den mensch roem en achting verschaffen? Neen! Geld en een volle spijsketel zullen het doen. Zou wel immer een krijgsman, in wiens aderen het bloed van een' Oneida stroomt, wanneer het ongeluk aan zijne deur klopte, zich kunnen vernederen, de dienstknecht van eenen rijkaard te worden? Neen, even zoo min als de adelaar van het gebergte den lafhartigen vischärend, even zoo min als hij de bloode duif zal dienen. In plaats van te buigen, als het riet van den oever, zou hij weerstaan als de eik der bergen, of, gelijk de bijen, in de groote bosschen onafhankelijkheid en vrijheid zoeken. Eer ik mijnen wil zou prijs geven en genoodzaakt zijn dien van eenen ander te gehoorzamen omdat hij rijker is, zou ik hem ter aarde hakken, hem zijne heerschappij ontrukken en zijn huis in brand steken; want wie mij veracht is mijn vijand. Neen, liever vaar ik de rivieren van het westen af, en ga aan de volkshoofden van den Missisippi verkondigen, dat de Oneidas, even als de blanken, baardendragers, aardgravers en daglooners geworden zijn. Ja, eer ik mij aan de bevelen van eenen meester onderwerp en een jammerlijke loontrekker word, wil ik heengaan naar mijne dappere voorouders. Want wat is de dood, waarvoor de bloodaards zoo bang zijn? Voor den jager is hij de dag der ruste, het eindperk van al zijne behoeften; voor den krijgsman de dag des eeuwigen vredes; voor den ongelukkige het eind van al zijn kommer, het vertrouwen en de troost aller lijdenden, de wijkplaats, uit welke men onderdrukking en dwingelandij kan trotseren.’

Zou wel eenig redenaar onder de beschaafde volken eene sterkere en meer dichterlijke lofrede op den dood hebben kunnen houden?