Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

[p. 646]

Een door leibnitz in naam der honden opgesteld protest tegen het in de hofkeuken te hanover gegeven bevel, om de beenderen uit het daar gebruikte vleesch te verkoopen, vermoedelijk uit de jaren 1680-1690.

(Uit het oorspronkelijke Fransch.)

Request der Honden, aangeboden aan den Heer ***, algemeen Agent der Cuisinerie van Frankrijk en Staatssecretaris van dat ligchaam voor de Buitenlandsche Zaken, zich thans bevindende aan het Hof van Hanover.

Wij Ondergeteekenden, doggen, St. Hubertshonden, hazewinden, brakken, bulhonden, Bolognezen en andere van het ras, zoo groot als klein, smeeken allernederigst uwe Hoogheid, gehoor te willen verleenen en te doen verleenen aan onze redenen, ten aanzien eener grieve, voor ons van het hoogste gewigt. Ongetwijfeld zal uwe Hoogheid, die zoo zeer belezen en zoo uitgeleerd in kundigheden van allerlei aard is, zich herinneren, hoe de groote diogenes, bijgenaamd de cynicus of hondsche, uit hoofde der genegenheid, welke hij ons toedroeg, gewoon was opentlijk te zeggen, dat er soms meer verschil was tusschen den eenen hond en den anderen, dan tusschen sommige menschen en zekere beesten. Niettemin en ondanks deze groote verscheidenheid der honden, die hen als ware het van een verschillend geslacht doet schijnen, is thans geheel ons hondenligchaam eendragtig, om een der schoonste regten te handhaven, welke onze natie steeds bezeten heeft, en dat men ons thans ontrooven wil door eenen aanslag van zeer gevaarlijke en veruitziende gevolgen. Wij hebben namelijk door onze correspondenten vernomen, dat zekere projectenmaker voorgeeft de beenderen week te kunnen koken en ze geschikt te kunnen maken om door menschen gegeten te worden, zonder dat daardoor het vleesch in het geringst bedorven worde, en zelfs wil gezegde quidam zijne kookpotten en al zijnen toestel naar het Hof van Hanover zenden, om daarmede eene proeve te nemen; waartegen wij raadzaam geoordeeld hebben ons in tijds te verzetten. Want, ofschoon wij aan iets zoodanigs bezwaarlijk geloof kunnen hechten, en al wat er over gezegd wordt voor fraaije hersenschimmen houden, zou echter de een of andere booze

[p. 647]

geest, de vijand tevens van het honden- en van het menschengeslacht, om de goede verstandhouding, die te allen tijde tusschen de honden en de menschen geheerscht heeft, te storen, dit geheim aan dien man ingeblazen kunnen hebben, even als een andere helsche geest voorzeker aan een' monnik het geheim van het buskruid geopenbaard heeft. Wij hebben geenen grond om ons te verbeelden, dat men twijfel zou kunnen opperen omtrent het regt, dat wij op alle van vleesch ontdane beenderen hebben, als welke ons van onheugelijke tijden hebben toebehoord, zonder dat mensch of dier immer ondernomen heeft ons in dit bezit te storen. Homerus en de oudste Schrijvers hebben in uitdrukkelijke bewoordingen van hetzelve gewag gemaakt, en de H. Schrift, daar zij zegt, dat men den kindekens het brood niet ontnemen moet om het den honden te geven, zegt niet hetzelfde van de beenderen, welke men wel wist, dat, van den Zondvloed af, dat is sedert den tijd toen de menschen begonnen zijn het vleesch der dieren te eten, ons toebehoord hebben. En ofschoon wij, om den wille des vredes, het merg aan de menschen hebben afgestaan, is zulks alleenlijk geweest, ten einde ons regt op de beenderen zelven te bewaren, gelijk het dan ook door dit vergelijk des te meer versterkt is. Goede Hemel! hoe verre gaat niet de begeerlijkheid der menschen? Niet tevreden met soms alles op te eten, wat zij bezitten, schamen zij zich niet, ons nu ook ons aandeel te willen ontrooven! Doch deze gulzigheid zou ligtelijk door de Beschermgoden van ons geslacht gestraft kunnen worden, en de groote sirius, die hemelsche hond, zal ongetwijfeld onze zaak bij jupiter bepleiten. De menschen weigeren ons regt; maar sirius zelf zou zeer wel onze wreker kunnen worden, door de hitte der hondsdagen te verdubbelen, over welke hij heerscht, gelijk gij zulks weet door de groote kennis, welke gij in het vak der sterrekunde bezit. Behalve dat deze nieuwe soort van eten kwade uitwerkselen onder de menschen zou kunnen te weeg brengen en hen allen tot cynici zou kunnen maken, aangemerkt zij reeds nu maar al te veel overhelling tot onbeschaamdheid hebben, laten wij aan uwe voorzigtigheid over, of het wel altijd veilig en voordeelig voor de menschen zijn zal, zoo geheel met de honden te breken. Gij, die zoo veel gelezen hebt, weet, hoe zeker Koning, die uit zijn land gejaagd was, daarin teruggebragt werd onder geleide van tweehonderd hon-

[p. 648]

den, die de rebellen versloegen; hoe meermalen honden het leven van hunne meesters gered, en hoe anderen den dood hunner weldoeners gewroken hebben. Eindelijk, nog heden ten dage zijn er steden, die door honden bewaakt worden, en die, nevens vele andere, verlaten zullen worden, zoo men ons het beste deel van ons loon ontneemt. De jagthonden zullen geen wild dier meer aanvallen of vervolgen, de andere honden zullen de huizen aan de dieven en de schapen aan de wolven ter prooije laten, en wij, kleine Bolognezer hondjes, zullen onze meesteressen aan hare minnaars overgeven, door welke zij vervolgd worden, en zullen niet meer blaffen, wat deze ook mogen ondernemen. Eindelijk, zal er niet weinig wanorde in de keukens ontstaan, en gij, mijne Heeren, de keuken-chefs, zult menigmaal niet weten, waar een schapenbout gebleven is; want, onthoudt men ons de beenderen, zoo zullen wij ze nemen, en het vleesch daarbij; waarom dan ook het uwe zaak is, mijne Heeren, hiervoor te zorgen, gelijk ook die der voorsnijders, wier kunst voortaan nutteloos zal worden, zoo men, ondanks de beenderen, door het vleesch zal kunnen snijden, alsof het boter was.

Om welke redenen dan uwe Hoogheid gesmeekt wordt, in uwe algemeene vergadering over eene zaak van zulk een gewigt rijpelijk te doen raadplegen, dien nieuwigheidsmaker met al zijnen toestel zoo ver mogelijk te doen verdrijven, en hem te doen verbieden den voet in eenige keuken te zetten; en wat u in het bijzonder betreft, Mijnheer, zult gij wel zoo goed zijn, te beletten, dat hij niet in die van Hanover binnensluipe.

Wij zijn, met al den eerbied, dien honden gevoelen kunnen,

Van uwe Hoogheid

De zeer nederige jagt-, hof- en schoothonden.

Voor de jagthonden,
laelapa;

voor de bulhonden,
mops;

voor de Bolognezertjes,
amaryllis.