Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

Merkwaardig voorval in de gasthuiskerk te Amsterdam, 1699.

In het Kort Verhaal van wetenswaardige zaken betreffende de Gasthuiskerk der Stad Amsterdam, 8 bladzijden in 8vo., gedrukt Sept. 1791, en hetwelk bevat, wat de titel opgeeft, van 1403 af, toen de kerk gesticht werd, tot 31 Augustus 1791, waarop de eerste Predikatie door den Leeraar der Herstelde Luthersche Gemeente aldaar gedaan werd, enz. leest men:

‘In 't jaar 1699, den 11 Januarij, zijnde zondag, predikte, tot verwondering der geheele Stad, in deze kerk, een kind, dat naauwelijk zes en een half jaar oud was, in de tegenwoordigheid van honderden van menschen, hetwelk zulke eene schoone Predicatie deed, dat ieder, die hem hoorde, ten uiterste verwonderd was, ja hetwelk sommigen met schreijende oogen deed zeggen, dat bewaarheid werd, wat de Zaligmaker gezegd had Matth. XXI:16: “Uit den mond der jonge kinderen en der zogelingen hebt Gij U lof bereid,” dewijl ieder voorbeeld uit de H.S., dat het kind bijbragt, hen tot in het binnenste van de ziel drong. - Onversaagd en zonder eenige ontroering trad hij den predikstoel op, en was, naar men konde merken, zeer verheugd, zoo vele toehoorders te zien, welke hij allen zeer

[p. 360]

eerbiedig groette, waarop hij een uitmuntend schoon gebed deed, hetwelk hij zoo krachtig uitsprak, dat de menschen, die hetzelve hoorden, zich naauwelijks in konden beelden, dat zulks uit den mond voortkwam, die zij nogtans voor hunne oogen zagen en hoorden spreken. Nadat hij zijn gebed gedaan had, nam hij zijn' tekst uit Matth. VII:15, 16: “Wacht u voor valsche Profeten, welke in schaapskleederen tot u komen; maar van binnen zijn zij grijpende wolven. Aan hunne vruchten zult gij ze kennen: Leest men ook druiven van doornen, of vijgen van distelen?” - Voorts bevestigde hij de woorden van zijne Predikatie met vele zeer deftig te pas gebragte Schriftuurplaatsen, en waarvan hij de capittels en verzen zonder eenige de minste hapering bijbragt. - Na omtrent een uur gepredikt te hebben, besloot hij zijne Predikatie met de woorden van den Apostel Paulus tot de Romeinen: “O diepte des rijkdoms!” enz. “Hem zij de heerlijkheid in Eeuwigheid!” (Rom. XI:33-36.) Voorts eindigde hij met de woorden van het allervolmaakste gebed van den Heiland, en wenschte alle zijne toehoorders eenen heerlijken zegen toe, waarmede ieder met de grootste vergenoeging naar huis ging.’

Dit schrandere kind is geweest de beroemde Dichter Mr. jan jacob mauritius, eerst Commies bij den Raadpensionaris hoornbeek, naderhand Pensionaris van Purmerende, vervolgens Resident van HH. Mog. de Heeren Staten Generaal te Hamburg en bij den Saksischen Kreits, en in 1742 aangesteld tot Gouverneur Generaal van Suriname, gerepatriëerd in 1751 en overleden den 21 Maart 1768, oud omtrent 76 jaren, in Oostindië. Zijn lijk werd gebalsemd naar Purmerende gevoerd en vóór de begrafenis in de Gereformeerde kerk eenige dagen in den Doelen tentoongesteld. Zijn Vader, die, voor hij tot de Hervormde Godsdienst overging, Roomsch Priester was, is bekend door zijn boek, genaamd het Heilig Jaar, - en hij zelf door zijne fraaije dichtwerken, de lijdende Heiland, Gezangen op Zee, Dichtlievende Uitspanningen, onledige Ouderdom, Regtsgeleerde Uitspanningen, en eenige Tooneelspelen. 's Mans portret bevindt zich bij mijne verzameling van Gouverneurs der Indische Bezittingen, alsmede nog eens, met een' eigenhandigen brief van hemzelven, bij mijne Dichters der 18de Eeuw.

G.L.