Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

Epitome antiquitatum Romanarum et Graecarum ex E.F. Bojesenii, v.d. de antiquitatibus libris. Scripsit Dr. H.C. Michaëlius, Gymnasii Enchusani Rector. Harlemi, A.C. Kruseman. 1848. 8vo. 130 p. f 1-30.

In vroegere jaren werden Romeinsche en Grieksche oudheden op de Latijnsche scholen in ons vaderland niet gedoeeerd. Aan de Academiën leerde men ze deels uit de dictaten der Hoogleeraren, deels uit de aanteekeningen op de Classici, de werken van rosinus, petiscus en anderen. Alleen voor de literatores ex professo en de juristen commentarieerde men nieuwpoort, bos, later tuss en anderen, zeldzaam ging men buiten de grenzen van het pars de Civilibus. In deze eeuw is men de oudheidkunde wel niet ijveriger maar toch oordeelkundiger dan weleer beginnen te beoefenen en meer belang te stellen in de huiselijke zeden en gewoonten der Ouden, zonder welker kennis het niet mogelijk is hunne schriften te verstaan. Aan de Hoogescholen wordt geregeld onderwijs in de oudheidkunde gegeven, en de menigte musea en zoo vele grootere en kleinere schriften bewijzen, dat dit onderwijs niet onvruchtbaar is en de lust voor hare beoefening meer en meer ontwaakt. Sedert men niet meer tevreden is, dat de leerlingen der Latijnsche scholen met eene zeer oppervlakkige kennis der geleerde talen, uit een paar rudimenta, de woordenboeken van hoogstraten, petiscus, schrevelius en anderen geput, zonder eenig begrip van oude geographie, fabelkunde, oudheidkunde en historie, den drempel van het paleis van minerva betreden, heeft de leerwijze aan dezelve eene groote verandering ondergaan, die,

[p. 507]

sedert er leermeesters, in de scholen van van heusden, bake, peerlkamp, goudoever gevormd, aangesteld werden, nog aanmerkelijk verbeterd en meer overeenkomstig de behoeften van dezen tijd ingerigt is. Vóór de invoering van het staatsexamen, werden de zoogenoemde bijvakken, waartoe ook de oudheidkunde behoorde, naauwelijks aangeroerd, en de meeste studenten hadden slechts een zeer oppervlakkig denkbeeld van dezelve, wanneer zij de scholen verlieten. Tot de eischen der staatsëxaminatoren behoorde ook, en te regt, een meer dan oppervlakkige oudheidkundige kennis. Om die te erlangen behoefde de studerende jeugd een compendium, minder omslagtig, meer overeenkomstig de hoogte der wetenschap dan die van nieuwpoort, bos en anderen. Aan die behoefte heeft Dr. michaëlis, een man reeds gunstig bekend in de Republiek der letteren door zijne Dissertatio literaria continens l. annaei senecae Consolationem ad Marciam, Harlemi 1840, trachten te voldoen. Wij aarzelen niet, het gebruik van zijn Compendium allen schoolbestuurders aan te bevelen. Het paart volledigheid aan beknoptheid, duidelijkheid aan deugdzaamheid van stijl. De taal is over het algemeen zuiver, en de Heer michaëlis heeft wèl gedaan haar op de hoogte der studerende jeugd te honden. Wij behoeven naauwelijks te melden, dat ook dit boeksken zijne gebreken heeft, die het gebruik er van zal leeren kennen. Mogt elk, die ze ontdekt, ze aan den geëerden Schrijver mededeelen, ten einde bij eene tweede uitgaaf te kunnen dienen. Dit zij genoeg ter aankondiging van het geschrift. Mogelijk komen wij er later op terug, en geven dan een oordeelkundig overzigt, dat wij ook in de Symbolae verwachten.