Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

De voormalige Kloosters in Drenthe Geschiedkundig beschouwd door I.S. Magnin, Provinciaal Archivarius van Drenthe, enz. Tweede Druk, verbeterd en vermeerderd door den Schrijver. Te Heerenveen, bij F. Hessel. 1846. In gr. 8vo. f 3-30.

Wij komen met onze aankondiging van deze tweede uitgave der voormalige Kloosters in Drenthe wel wat laat; maar dergelijke zeldzaamheden mogen toch niet voorbijgezien worden, en hiertoe kan ook eene wat late aankondiging het hare bijdragen. Wat ziet men toch ten onzent in den regel? Immers, dat oorspronkelijke werken, voor welke de Schrijvers zich het offer van veel tijds en moeite hebben moeten getroosten, op geringen prijs worden gesteld, en na weinige maanden worden verbruikt als scheurpapier, terwijl dikwerf ellendig vertaalde romans de uitgevers in ruime mate schadeloos stellen. Met welgevallen hebben wij deswege gezien, dat de arbeid van den ons geheel onbekenden Heer magnin heeft moeten herdrukt worden; want de nuttigheid van werkzaamheden als de zijne wordt meestentijds eerst dan erkend, wanneer de arbeiders zelve reeds tot hunne ruste zijn ingegaan, en het uit de stukken blijkt, dat hunne meerdere bekendheid met den vroegeren staat van zaken den nog levenden bij de vereffening van hunne geschillen zou hebben kunnen te stade komen. Indien ergens, dan is het hier, dat de waarheid in het oog valt van een verheven gezegde: een ander is het die zaait en een ander die maait; want de oogst te deze wordt veelal opgelegd in de korven der heeren advocaten, die als bijen rondzwermen en uit alles honig puren.

[p. 173]

Ref. duidt hun dit niet ten kwade; want het sic vos non vobis is ook weer op hen van toepassing. De Heer magnin intusschen is een ferme werkbij. Gebruik makende van de hem aangebodene gelegenheid, heeft hij zijnen vroegeren arbeid vermeerderd met ongeveer honderd bladzijden, zoo ter verbetering van vroegere misstellingen, als ter vermeerdering, door mededeeling van, weleer niet gekende, feiten. Op deze wijze zijn er nevelen verdreven en leemten aangevuld geworden. Voor de wetenschappelijke gebruikers heeft alzoo de eerste editie in waarde verloren; doch dit zegt weinig, bij het praktische nut, dat zij er van hebben. De geschiedvorscher evenwel zal zich beklagen over het gemis van een register; want, ten gevolge hiervan, zal hij nu meermalen moeten bladeren, ten ware hij zelf een register mogt hebben gemaakt bij de eerste lezing. Trouwens zonder aanwijzing veroorlooft de Heer magnin zich uitstapjes, bij welke de draad wordt afgeknipt, zonder dat het dadelijk blijke, waar de einden op nieuw moeten worden te zamen gehecht. Men zie den excurs bl. 121-135 over het klooster de Wijk, en bl. 136-164 over Meppel. Alles komt thans onder de hoofdrubriek: het Klooster of de Abdij te Dihninge; maar Meppel is hier een hors d'oeuvre, en de Havixhorsten hadden afzonderlijke vermelding verdiend.

Intusschen bevelen wij, zelfs met alle vrijmoedigheid, den arbeid des Heeren magnin, als een meer dan alledaagsch werk, allen beoefenaren der Nederlandsche oudheden in onze meer noordelijke gewesten aan, met de verklaring tevens, dat meermalen ook voor anderen 's mans arbeid onmisbaar zal kunnen zijn.