Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

Geschiedenis van het Spaansch Schiereiland, gedurende de jaren 1807-1814. Naar het Engelsch van Archibald Alison, door G. Kuyper, Hz., Luit. Ing. bij de Koninklijke Militaire Akademie. IIde Deel. Te Breda, bij Broese en Comp. 1847. In gr. 8vo. 488 bl. f 4-:

Het tweede deel van de geschiedenis des Spaanschen en Portugeeschen onafhankelijkheidskrijgs gaat van den veldtogt van 1810 tot aan deszelfs einde door den vrede van 1814. Al hetgeen wij ten voordeele van dit uitvoerige tafereel bij de aankondiging van het eerste deel gezegd hebben, is in alle opzigten op dit toepasselijk, en zoo wel de staatkundige gebeurtenissen als de oorlogsoperatiën zijn hier weder omstandig en met eene onpartijdigheid, zoo ver zulks met het standpunt van den Schrijver overeenkwam, verhaald. Men kan echter hier en daar wel bemerken, dat het een Engelschman is, die hier spreekt, ofschoon hij meestal de Fransche dapperheid naast die der Britsche armee en de wanhopige volharding der Spanjaarden regt laat wedervaren.

Wat het strategische gedeelte, de beschrijving der bewegingen van de legers, der gevechten, veldslagen en bele-

[p. 22]

geringen betreft, hierin kan alison, niettegenstaande zijne uitvoerigheid, met den Generaal foy, in zijne Histoire de la Guerre de la Péninsule, niet gelijk gesteld worden; want het is daar een man van het vak, die spreekt. - Jammer is het, dat de vroegtijdige dood van dien krijgsoverste hem belet heeft zijne taak geheel af te werken, waardoor wij niet dan een voortreffelijk gedeelte van een schoon geheel bezitten.

Het werk van alison stelt ons eeninzins voor dit verlies schadeloos; want er bestond tot nog toe geene volledige geschiedenis van de gebeurtenissen in Spanje en Portugal, gedurende de merkwaardige jaren in het begin onzer eeuw. Wij kunnen, door de mededeeling van den Britschen Geschiedschrijver, genoegzaam van alle bijzonderheden, hiertoe betrekkelijk, worden ingelicht; hetgeen thans des te meer noodzakelijk is, omdat wij eerlang van eenen anderen kant de beschouwing van den oorlog in Spanje en Portugal, namelijk van thiers, in zijne Histoire du Consulat et de l Empire, zullen ontvangen. De vergelijking der beide voorstellingen zal niet alleen belangwekkend zijn, maar ook kunnen dienen, om eindelijk, in dit zoo gewigtig gedeelte van napoleon's regering, tot de waarheid te geraken.

Wij eindigen onze aankondiging met den wensch te herhalen, dat de Uitgevers en de verdienstelijke Vertaler, door medewerking van het publiek, in staat mogen gesteld worden, om de geheele Geschiedenis van Europa van 1789 tot 1815 door alison, in onze taal overgebragt, het licht te doen zien.