Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1848

[p. 7]

Godsdienstige Oefeningen. Een Volksleesboek over de christelijke waarheid, door A. Rutgers van der Loeff, Predikant te Zutphen [thans te Leyden]. Te Zutphen, bij A.E.C. van Someren. 1847. In 8vo. 312 bl. f 2-:

In den laatsten winter van zijn verblijf te Zutphen, hield de ijverige rutgers van der loeff wekelijks eene avondgodsdienst voor armen, aan welke de gelegenheid was gegeven om alzoo naar hunne vatbaarheid en behoefte te worden onderwezen, vermaand, bestuurd en vertroost, in vergoeding van de openbare godsdienstoefeningen, aan welke zij zich wegens schamele kleeding of om andere redenen meestal onttrokken. De waardige Leeraar besloot, daarin in de eerste plaats, ook als goeden grondslag voor het vervolg, een eenvoudig, duidelijk en beknopt overzigt te geven van de geheele Christelijke waarheid; en het is deze reeks van oefeningen of eenvoudige leerredenen, die hij, naar anderen werkkring geroepen, aan zijne voormalige hoorders achterliet. Wij mogen met volle ruimte zeggen, dat, gelijk zulk eene populaire ontwikkeling van de Christelijke geloofsleer uitstekend geschikt is voor de ongeoefenden, voor wie ze werd uitgesproken, zoo ook in ruimeren kring dit leesboek voor eenvoudige Christenen een even aangenaam als nuttig geschenk is. Zonder zijne inzigten in het Evangelie op te offeren, of zijne overtuiging te bemantelen, heeft de Prediker zich in den vorm van zijn onderwijs geschikt naar de vatbaarheid van zijne hoorders, en zorgvuldig toegezien, dat hij door geene uitdrukking, die ligtelijk kon worden misverstaan, ergernis gave aan de kleinen in kennis, wier opbouwing, niet wier tegen-ingenomenheid hij bedoelde. En, uit een wetenschappelijk oogpunt beschouwd, is het geene kleine verdienste van dit geschrift, dat het die beschouwingswijze van de Christelijke waarheid, welke men den naam geeft van de Groningsche, zóó blootlegt, dat het eene heldere, innemende voorstelling ook bij hen bevordert, die aan eene andere gewoon, of

[p. 8]

zelfs wel tegen deze ingenomen waren. Het is het eenvoudige Evangelie, (gelijk het kan en moet worden opgenomen in geest en hart van hen, die vragen, wat zij moeten weten om zalig te worden, door de kennis des Eenigen Waarachtige en van jezus christus den Heer). Daarom wordt de waarheid, die in Hem is, positief voorgedragen uit den Bijbel en doorgaans geene verkeerde voorstelling tegengesproken. Voegt bij dat heldere, bezadigde, voorzigtige (waarin o.a. de vijfde oefening: over het leerstuk van Vader, Zoon en H. Geest, en de achtste: over de verlossing, welke in jezus christus is, uitmunten) den warmen, hartindringenden, praktischen toon; de duidelijkheid, overal met waardigheid gepaard - en gij hebt de voornaamste eigenschappen, die dit geschrift ook voor ruimeren kring tot een voortreffelijk leesboek maken. Geen Evangelieprediker, die vooral voor eenvoudige heeft op te treden, zal het uit de hand leggen, zonder nut voor zich zelven; en in veler woningen brenge de lezing en bepeinzing iets goeds toe aan de kennis der waarheid, die daar is in Hem, die de weg, de waarheid en het leven is.

Wij danken den waardigen man, die zijne heldere blikken in de Evangeliewaarheid nuttig maakt ook voor eenvoudigen, voor dit geschenk, en wenschen hem den besten zegen op hetgeen hij spreekt en schrijft, zoowel voor hen die meer, als die minder ontwikkeld zijn in Christelijke kennis. En als zoo velen, die hem vooral tot het mikpunt stelden, of welligt nog stellen, van liefdelooze veroordeeling en hoogmoedige tegenwerking, voor overtuiging vatbaar zijn - dat zij dan dit boeksken lezen!