Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1847

[p. 662]

Iets uit het leven en sterven van de vermaarde Cantatrice Malibran.

Maria felicides malibran zong als een Engel en reed als een Duivel. Wanneer de door ieder gehuldigde zangeres te paard door Hydepark vloog, verrukte hare rijkunst den adel van Londen niet minder, dan wanneer zij op het tooneel hare heerlijke, welluidende stem liet hooren en den schouwburg tot den tempel verhief, waarin zij, de schoone, talentvolle zangeres, met geestdrift aangebeden werd.

Op een' Septemberdag van het jaar 1836 kwam de jonge Lord st-ley, om haar tot een rijtoertje in het Hydepark af te halen. De paarden stampten van ongeduld. Het brieschen der rossen was muzijk in hare ooren, en zij nam de uitnoodiging aan, niettegenstaande zij haar' gemaal beloofd had niet meer te rijden.

Vroeger had malibran zich altijd even gerust en zeker in den zadel gevoeld als andere vrouwen in de danszaal; maar nu sidderde zij bij den eersten sprong van haar paard, en alleen valsche schaamte voor de Heeren, aan wie zij zich altijd als eene moedige Amazone getoond had, weerhield haar om terug te trekken. Was deze vrees misschien de voorbode van het haar nakende onheil, of werd dezelve veroorzaakt doordien zij eerst sedert korten tijd met beriot gehuwd was; genoeg, hare vrees nam toe, naarmate de paarden sneller reden. Het voorbeeld der andere paarden vuurde het hare nog meer aan, en naauwelijks voelde het beest, dat geene vaste hand den toom hield, of het verdubbelde zijne schreden en joeg allen vooruit. Mad. malibran vloog naar eene barrière, die de tolbeambte half geopend had, om de ruiters, die hij van verre had zien aankomen, door te laten. De rijdster, die het paard niet meer in hare magt had, wenkte den man van verre haar paard tegen te houden; maar deze, te bevreesd om het dier bij den toom te grijpen en te onnoozel om de gevolgen van zijne handelwijs te bedenken, dacht het paard tegen te zullen houden, door het zijne muts toe te slingeren en een' woedenden schreeuw uit te stooten. Het paard werd nu volkomen schuw, nam het gebit op de tanden en sloeg door. De andere ruiters waagden het in den eersten schrik niet, het hollende dier na te zetten, uit vrees het daardoor nog wilder te maken. Na eenige oogenblikken voelde

[p. 663]

malibran, dat de gabel van den dameszadel, waarin hare regter knie rustte, wegzakte, en dat de pantoffelvormige stijgbeugel, het steunsel voor haar' voet, haar begaf. Eene onmagt nabij, zag zij digt voor zich eene tweede barrière; maar niemand stond er bij, om haar paard tegen te houden. Het hekwerk van een der hooge doorgangen was opgetrokken en verschafte slechts een' smallen doortogt. Door de razende snelheid, waarmede het paard voortholde, moest de rijdster het ergste vreezen. Zij zag hare eenige redding daarin, dat zij, terwijl het paard onder het hek doorging, het hekwerk van onderen poogde te vatten, in de hoop hetzelve door hare zwaarte neder te trekken en zóó onbezeerd ter aarde te vallen. Maar, op het beslissend oogenblik, toen zij zich ophief om het hek te grijpen, bleef haar' voet in den stijgbeugel hangen. Zij viel achterover op het paard, werd afgeworpen en een eindweg voortgesleept, tot dat haar voet van zelf uit den stijgbeugel losgeraakte.

Men vond haar bewusteloos op den weg liggen; haar gezigt was door bloed en slijk onkenbaar. In dien toestand werd zij naar huis gebragt. Toen zij haar bewustzijn wederkreeg, onderzocht zij het eerst, of haar gemaal te huis was en reeds van het ongeluk wist. Men zeide neen. ‘Het is goed,’ zeide Mad. malibran met bewonderenswaardige geestkracht, stond op, en zag in den spiegel. Een schrikkelijk gezigt! De eene wang was geheel zwart, het voorhoofd tot aan de oogen met bloed bedekt, terwijl de andere zijde van het gelaat doodbleek was, en de haren in groote wanorde in de wonden van haar hoofd kleefden.

Julius benedict, de directeur der Opera Buffa te Londen, trad op dit oogenblik binnen en stootte een' schreeuw van schrik uit.

‘Schrik niet, lieve benedict,’ zeide de zangeres tot hem; ‘ik ben van het paard gevallen. Maar beriot mag er niets van weten. Ik zing dezen avond.’

‘Onmogelijk, Madame! In dien toestand!’

‘Ik zing; verlaat er u op, en geen woord er van tegen beriot.’

‘Maar als hij het ziet, Madame? Hij moest wel blind zijn -’

‘Hij zal blind zijn. Gij zult het zien, lieve benedict.’

En zij lachte. Maar dat lagchen was een nieuwe schrik

[p. 664]

voor haar' vriend; want hij dacht er het grijnzen des doods in te zien.

Mad. malibran onderzocht dadelijk, met behulp van den spiegel, door welke middelen zij de blaauwe vlekken en wonden, die haar gelaat zoo afzigtelijk maakten, kon verbergen. Zij legde warme omslagen op de wonden van haar schoon hoofd en dekte ze toen met pleisters. Op dezelfde wijze zocht de heldhaftige vrouw, alle smart verkroppende, hare overige wonden te verbergen; want haar geheele ligchaam was in een' beklagenswaardigen toestand.

Toen haar man tegen den avond te huis kwam, stelde zij hem wegens het voorgevallene gerust, door te zeggen, dat zij, den trap opgaande, gevallen en met haar hoofd op de steenen stoep neêrgekomen was: maar dat zij zoo weinig pijn had, dat zij de heden aangekondigde voorstelling niet storen wilde en hare rol spelen zou. Om de bekendwording van het gebeurde te verhoeden, had zij, niettegenstaande de smarten, die zij leed, aan den Lord, die haar tot het ongelukkige rijtogtje afgehaald had, geschreven, en hem bij zijne eer bezworen haar' man niets van de eigenlijke oorzaak van haar ongeluk te zeggen.

Des avonds begaf zij zich als gewoonlijk naar den schouwburg. Hier gevoelde zij, een' oogenblik vóór haar optreden, dat zij eene onmagt nabij was, zoodat zij zich aan een der schermen vast moest houden. Niettemin behield haar krachtvolle geest de heerschappij over haar lijdend ligchaam, totdat zij op moest treden. Daar, door een donderend applaudissement begroet, keerde hare volle kracht terug, en de bewonderenswaardige kunstenares bragt, even als altijd, de toeschouwers in verrukking. Behalve de getuigen van het ongeluk bemerkte niemand, hoeveel deze nieuwe triomf aan Mad. malibran kostte, en terwijl haar gezang de menigte in geestverrukking bragt, viel het de Lords, die getuigen van haar ongeluk geweest waren, als bloeddruppelen op het hart. Bij het einde van de groote Aria stortte de geestverrukking der menigte zich in een eenstemmig da capo uit. Het was Lord S., zoo als hij naderhand verhaalde, alsof Mad. malibran in dit tooneel sterven zou, wanneer zij den wensch van het publiek vervulde. Zijn zielsangst klom ten top, toen de na malibran opgetreden zanger moest terugtreden, en de bijval verdubbelde, zoo mogelijk, nog, toen de zangeres

[p. 665]

op nieuw hare hemelsche stem, door den weêrklank van haar eigen smartgevoel nog aandoenlijker, liet hooren.

De voorstelling had het schitterendst gevolg; maar maria malibran had sedert dat tijdstip als 't ware den dood in het hart. Van dien tijd af leed zij gedurig aan zware hoofdpijnen, die zij stilzwijgend verdroeg; hierbij kwam nog, dat zij gedurig aan zenuwtoevallen onderhevig werd, zoodat zij altijd ziek was. Hoe ongestelder zij was, met des te meer ijver arbeidde zij aan hare laatste verzameling romances. Het was alsof zij gevoelde, dat het haar zwanezang zijn zou.

Alhoewel haar toestand dagelijks verergerde, volgde zij haren gemaal nog naar Manchester, op het groote muzijkfeest, waar zij zes Concerten geven zou. Bij hare aankomst vraagde zij het eerst waar lablache woonde, en steeg in hetzelfde logement af. Lablache namelijk was van alle zangers haar meest geliefde. In diens gezelschap bragt zij nog een' der genoegelijkste avonden van haar leven door, en beriot had maria in langen tijd niet zoo opgeruimd en waarlijk kinderlijk vrolijk gezien. Eindelijk zette zij zich aan de piano, en verzocht lablache om zijn oordeel over hare romance: de Dood. De tekst dier romance was van bellini. Hij stierf twee maanden nadat hij dezelve vervaardigd had, en maria malibran eene maand nadat zij dezelve gecomponeerd had, twee maanden na haren val van het paard, op den 26 November 1836.

De geneesheeren zeiden, dat zij aan eene hersenontsteking gestorven was. De Sherif van Manchester weigerde opentlijk, het lijk aan beriot uit te leveren, die het dierbaar overschot zijner gade in België, zijn vaderland, wilde doen begraven. Eerst door tusschenkomst van den Bisschop van York erlangde de treurende echtgenoot de vergunning, het lijk met zich te nemen en het in zijn vaderland te doen bijzetten.

In Brussel prijkt sedert 1838 een monument voor haar, eene metalen eerzuil met eene Urne.

De Gravin merlin schreef bij het overlijden der kunstenares: ‘De dood nam maria malibran vroegtijdig weg. Maar, toen zij dezer aarde ontvloog, had zij, als tot een aandenken, elken indruk der jeugd, der schoonheid en van hare talenten achtergelaten, die, gelijk de geur der planten, ieder jaar door den verkwikkenden adem der lente opgewekt wordt, en ook ieder jaar in de gedachte komt, zonder dat de Tijd de-

[p. 666]

zelve vernietigen kan. Was toch zelfs het lijk dier talentvolle kunstenares een heilige schat, om welks bezit eene groote stad streed, en die zelfs het bevel van een' Bisschop noodig had, om aan den echtgenoot het lijk zijner gade af te staan, ten einde het ter aarde te bestellen, wat moet haar geest dan niet voor ons allen zijn?’