Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1847

[p. 547]

Liberté du Commerce. l'Origine, les torts et la chute prochaine du système entravant. Par A. Elink Sterk, jr., ancien Commis-en-chef au Ministère des Finances à la Haye, etc. La Haye, chez W.P. von Stockum. 1846. Gr. en 8vo. VI et 77 pag. f :-70.
De begrooting van Oorlog getoetst aan de verdediging des Vaderlands en den staat der geldmiddelen; door Jhr. J. Mock, Oud-Officier der Genie en van den Gen. Staf, Lid der Ridderschap en der Provinciale Staten van Zuid-Holland. Te Leiden, bij S. en J. Luchtmans. 1846. In gr. 8vo. 82 bl. f: -80.

Men zal van het werkje van den Heer elink sterk over de vrijheid des handels wel geene schets verlangen: of is het niet reeds in het bezit van elken handelaar en staathuishoudkundige? In den gunstig bekenden geest des Schrijvers, ontwikkelt hij ook hier de gronden van zijn stelsel, om trapswijs tot de volkomene handelsvrijheid te geraken, en lost de bezwaren daartegen op. Daar het opstel niet alleen voor Nederland geschreven, maar van algemeene strekking is, keuren wij het goed, dat de Heer sterk zich van de Fransche taal, die hij toereikend meester is, heeft bediend.

Meer uitsluitend tot ons Vaderland betrekkelijk is de toetsing der begrooting van oorlog, door Jhr. mock, wiens voormalige ambtsbetrekking hem in staat stelde met kennis van zaken zijn onderwerp te behandelen. De aanmerking op het overtollige en alzoo noodeloos kostbare eener zoo talrijke rijdende artillerie, en zoogenaamde daarmede in waarheid gelijk staande ligte veldärtillerie, scheen ons inzonderheid juist; en vooral vereenigen wij ons met den wensch des Schrijvers, dat er toch eens eenige mannen, met krijgs- en zeewezen bekend, oude hoofdofficieren te zee en te lande, tot leden der tweede Kamer van de Staten-Generaal mogten worden verkozen. Voor eene goede volksvertegenwoordiging is het onmisbaar, in haren boezem leden te hebben, die andere mannen, in andere vakken van wetenschap meer te huis, in dezen kunnen voorlichten. De Regering zelve moet dit verlangen: want, wordt al eens, uit vertrouwen en uit gebrek aan kennis der zaken, deze of gene post op het budget van

[p. 548]

Oorlog of van Marine goedgekeurd, die anders, zoo desk undige leden der Kamer de verkeerdheid hadden aangewezen, zou bestreden, ja verworpen zijn; aan de andere zijde is het ook waar, dat de Ministers een aantal oplossingen van ongegronde bezwaren niet zouden hebben te geven, en zich dikwerf minder zouden bemoeijelijkt zien, als zij posten voordragen, waarvan de deugdelijkheid alleen bij mannen van het vak in het oog kan vallen. Daar nu de meerderheid, indien zij op het oordeel van anderen hier en daar zich verlaten moet, dat ligter zal doen op dat van onzijdige medeleden, dan op dat van een' Minister, die steeds zijn eigen voorstel verdedigt en alzoo partij in de zaak is, zoo volgt daaruit, dat zelfs de Regering verlangen moet de Kamer zóó te zien zamengesteld, dat zij uit haar eigen midden zich, op alle punten van wetgeving en begrooting, het noodige licht kunne verschaffen.