Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1847

Vaderlijke Uitboezemingen van Mr. F.J. Gallé, Officier van Justitie te Amersfoort. Aldaar, bij W.J. van Bommel van Vloten. In gr. 8vo. 64 bl. f :-90.

In een beknopt Voorberigt geeft de Heer galle de redenen op, die hem tot de opentlijke uitgave van deze gedichten hebben doen besluiten; daarbij zediglijk te kennen gevende, dat hij daarmede geenszins eenigen roem als dichter bedoelt en geen anderen wensch daarbij koestert, dan dat velen, die vroeger of later zijne lotgenooten zullen worden, ook nog op rijperen leeftijd, met hem in denzelfden troost mogen deelen, dien het Christelijk gestemd gemoed ondervindt bij het verlies van dierbare kinderen, door den dood aan het ouderhart ontrukt.

Eerst vindt men hier een gedicht, in twee zangen, onder den titel van: Herdenken aan mijne vroeg gestorvene kindertjes; hetwelk door een dichtstuk, met het opschrift: de ouderlijke liefde, wordt afgewisseld. Daarna volgt een achttal losse stukjes, waarvan sommige vroeger in de Mnemosyne werden opgenomen, en die allen in verband staan met ouderlijke vreugde, of de smart over het verlies van geliefde kinderen.

[p. 505]

Al deze stukken en stukjes dragen het kenmerk van een innig vaderlijk gevoel en van het Christelijk geloof aan onsterfelijkheid en wederzien, zoo als dit de weldadige strekking heeft, om kinderlievende ouders, bij het afsterven hunner dierbare huwelijkspanden, te troosten en op te beuren. Gewis zal niemand, die zich in die omstandigheid bevindt, dit bundeltje zonder stichting en bemoediging inzien en weder uit de hand leggen.

De Heer gallé verklaart - wij merkten dit bereids op - dat hij geen' roem als dichter bedoelt, en deze zou hem ook zeker niet te beurt vallen in eenen tijd, waarin de verbasterde kunstsmaak van sommigen de Dichtkunst, door allerlei middelen, tot eene zoogenaamde hoogte tracht op te voeren, die ons de oogen schemeren en het hoofd duizelen doet; - noch ook geschonken worden door hen, die het wezen der Poëzij in zinledige klanken en duistre bewoordingen wanen gevonden te hebben en naar dien armhartigen maatstaf anderen beoordeelen, ja zich als kunstregters in het gebied van den goeden smaak durven opwerpen.

In zoodanigen tijd en van zulke keurmeesters zal den Amersfoortschen Officier van Justitie weinig lof, maar veeleer afkeuring, als niet op de hoogte zijnde, mogen wachten. Daarenboven - ja, het hooge woord moet er uit! - de dichter der ‘vaderlijke uitboezemingen’ is kennelijk, ofschoon hij dit niet te kennen geeft, een leerling uit de school van feith en de kruyff; mannen, wier namen, voor eene halve eeuw, niet dan met eerbied op den Nederlandschen Zangberg werden uitgesproken, doch die thans, bij niet weinigen, in vergetelheid geraakt zijn, of met een' medelijdenden glimlach of bedenkelijk schouderophalen begroet worden.

Dan, er worden er nog gevonden, die, zonder de zoo aanstonds genoemde Mannen te vergoden of met hunnen arbeid te dweepen, hunne nagedachtenis in eere houden en zich in hunne werken verlustigen, en voor dezen zal de poëzij van den Heer gallé gewis welkom zijn, als de eenvoudige, ware en natuurlijke uitdrukking van het gevoel des harten; - eene uitdrukking, die door het hart verstaan wordt en begrepen, zonder dat zich het hoofd (gelijk met zoo menig zoogenaamd kunstproduct dezer dagen) behoeft te vermoeijen, om te onteijferen, wat de dichter wel eigen-

[p. 506]

lijk gedacht heeft of wilde te kennen geven met volzinnen, die, hoe getrouw de spelling van den dichter bilderdijk daarbij gevolgd zij, te ingewikkeld zijn om zijne bewondering te wekken.

In de hier aangebodene gedichten hebben wij eene enkele reize op eene drukfout en een paar keeren op den wezentlijk onderscheiden klank van ei op ij, in het rijmend slotwoord, gestooten; maar deze kleine gebreken hebben het genoegen niet kunnen verminderen, dat wij smaakten bij het hooren aanslaan van toonen, die, behoudens enkele uitzonderingen, thans niet veel meer van den Nederlandschen Pindus weêrgalmen. Ons waren zij welkom, als aangename herinneringen aan blijde dagen, waarin het dichterlijk schoone bestendig in het gewaad van eenvoud, natuur en waarheid te voorschijn trad.