Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1846

[p. 757]

Mr. C.W. Opzoomer's Christendom, zoo als hij-zelf dat in zijne geschriften letterlijk verkondigt.

De wijsheid dezer wereld is dwaasheid bij God.
Want niemand kan een ander fonda ment leggen, dan hetgeen gelegd is, hetwelk is jezus christus.

paulus.

Dat God de Vader, en dat Hij Liefde is, zijn slechts voorstellingen, die men niet al te letterlijk moet opnemen.

Hoewel de hooge voortreffelijkheid van christus als godsdienstig Genie aannemende, is hem geene absolute zedelijke volmaaktheid, en aan het Christendom dus ook geene blijvende volmaakbaarheid toe te kennen, als zullende het eens door iets hoogers en volmaakters vervangen worden.

De Christen, die ziet, hoe de Jood in de Joodsche voorstellingen al zijn heil vindt, heeft grond om te twijfelen, of hij het zijne wel te regt alleen in zijne voorstellingen heeft gezocht.

Dit is zeker, dat zedelijke volmaaktheid, waar zij ook mogt kunnen bestaan, alleen aan God kan toekomen. Relatieve volmaaktheid is deugd, die nog zonde is.

‘De Ouden hebben gezegd, maar ik zeg u.’ Er zou in dit woord slechts dan iets verhevens zijn, als jezus hier op eigen gezag iets nieuws had geleerd. Maar het meeste, wat jezus hier voorschrijft, is niets anders, dan de opvatting van het O.T. volgens de school van sameas.

Wanneer de leer des Christendoms waarlijk ‘unvergleichlich’ ware, dan zou de leer van plato er voor moeten wijken. Wijkt deze er niet voor, dan is dus de leer des Christendoms niet ‘unvergleichlich.’ Is er wel zelfs voor onzen tijd eene juistere voorstelling der schuldvergevende liefde denkbaar, dan plato gaf?

‘De Christen,’ zeide de Heer scholten, ‘pleit niet op eenige verdiensten, maar alleen op de barmhartige en schuldvergevende genade Gods.’ - Neen! (zegt opzoomer) zoo ver ging een plato niet, en in dit opzigt wint, volgens mijne overtuiging, zijne voorstelling der schuldvergevende liefde het zelfs van die in het Christendom.

[p. 758]

Die mozes en socrates geen rein hart kan ontzeggen, die mag het woord niet op de lippen nemen: Eerst door christus krijgt men een rein hart.

Kan ik de onsterfelijkheid zelf met mijne Rede bewijzen, zonder op christus te letten, dan dank ik de kennis der onsterfelijkheid niet aan christus.

Waar wijst jezus in zijne uitspraken aan, dat hij Koning op het gebied der waarheid ook voor het laatste nageslacht blijven zal; dat hij bestemd is, om eeuwig de waarheid en het leven te zijn?

‘Wie uwer overtuigt mij van zonde?’ - Jezus rigt die vraag tot menschen, die hem slechts in het uiterlijke en maatschappelijke leven kenden. Wanneer het volk zich tegen mij wilde verheffen, dan zou ik, met zoo vele anderen, durven vragen: ‘Wie uwer overtuigt mij van zonde?’ zonder daarmede den naam van zondaar van mij af te schuiven.

Wij erkennen niet, dat door dit geschrift (van ullmann) de onzondigheid van jezus zou zijn uitgemaakt.

Strauss heeft gelijk, dat de volmaaktheid alleen in de geheele menschheid kan bestaan, zoodat de een aanvult wat den andere ontbreekt.

Daar God zichzelven niet eens begonnen is te verwerkelijken, en dus niet eens nog niet werkelijk is geweest, zoo volgt daaruit, dat alle dingen niet eens zijn voortgebragt, maar eeuwig zijn; waarom onze wijsbegeerte ook het eeuwige bestaan van al wat is aanneemt, en geen vernietiging, geen verdwijnen erkent. De schepping is dus bij ons geheel iets anders dan in de Christelijke voorstelling.

j.w. ij.