Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1846

De Islam en het summier proces.

Kolonel charles white verhaalt, in zijne Three Years in Constantinople, het volgende, onder de regering van Sultan abdul-hamid gebeurde voorval:

Toen eens op zekeren dag de Grootvizier in zijne raadzaal zat, verlangde een Christen voor hem toegelaten te worden, onder voorgeven, dat hij tot den Islam wilde overgaan. Voor zulk een voornemen kon de Grootvizier het oor niet sluiten, zoodat de vreemdeling binnengelaten werd, zich ter aarde wierp, en verklaarde, dat hij besloten had de dwaalleer van het Christendom af te zweren en het eenig ware geloof te omhelzen. Nadat de Vizier den man en geheel zijn voorkomen scherp in het oog genomen had, hernam hij, dat zulk een gewigtige stap een rijp beraad vereischte; dat, zoo hij den Islam alleen daarom belijden wilde, wijl hij hoopte daarin genietingen te erlangen, die zijn eigen kerkgeloof hem verbood, hij zich zeer bedrogen zou vinden. ‘Is echter uwe bekeering opregt,’ voegde de grootambtenaar er bij, ‘zoo zult gij gewis in deze wereld

[p. 546]

geluk vinden en, met Gods hulp, in de andere uwe ziel gered hebben.’ De verzoeker gaf duizend verzekeringen zijner opregtheid, en verzocht om verlof, zijn geloof onverwijld te mogen afzweren en tot de overige formaliteiten toegelaten te worden. ‘Geduld! geduld!’ hernam de Vizier; ‘de zaak heeft zulk eene haast niet: het paradijs blijft u, Gode zij dank, verzekerd, indien gij het waardig zijt, en zijt gij zulks niet, zoo is het voor u nog altijd gewin, het tegenovergestelde lot zoo lang mogelijk te ontgaan. In de eerste plaats zeg mij, wie en wat gij zijt, ten einde wij over uwe bevoegdheid kunnen oordeelen.’ De ander verklaarde hierop, dat hij van geboorte een Pool en van beroep schoolmeester was; dat hij door de dwingelandij van eenen edelman, die zijne zuster onteerd en hemzelven vervolgd en tot den bedelstaf gebragt had, gedwongen was geworden de vlugt te nemen; daar hij nu gezien had, dat regt en waarheid in Polen onder Christenen niets golden, had hij besloten een geloof aan te nemen, welks grondslagen deugd en braafheid waren. Na eene wijl gepeinsd te hebben, hervatte de Vizier: ‘Welaan dan, wij zullen u eenen onderwijzer geven, om u in het geloof en de gebruiken van den Islam te onderrigten. Kom over twee maanden weder tot mij, en is dan uw voornemen nog hetzelfde, Inschallah, zoo zal geschieden gelijk gij verlangt.’ - Naauwelijks was de man vertrokken, of de Vizier zond eenen dragoman naar den Russischen gezant, om aan dezen het geval mede te deelen, en hem te verzoeken, nopens de vroegere levensbijzonderheden van den aspirant-renegaat onderzoek te laten doen. Toen de gestelde twee maanden verloopen waren, verscheen de Pool, met den Mollah, die hem onderwezen had, weder voor den Vizier, steeds volstandig in de begeerte om het geloof van den Profeet te mogen belijden. Nadat hij dit besluit met luider stem en vasten toon en houding verkondigd had, zeî de Vizier tot hem: ‘Luister naar mijne waarschuwing! Volvoert gij uw voornemen en gebeurt u naderhand iets, het zij goed het zij kwaad, zoo is het te laat uw woord weder in te trekken. Zijt indachtig, dat, eenmaal een Moslem geworden, u geene andere bescherming overblijft, dan de wet van den Islam. Er moge komen wat er kome, gij moet u aan de gevolgen daarvan onderwerpen.’ - ‘Ik ben bereid,’ hernam de ander; ‘doe mij de veiligheid en bescherming geworden, welke uwe

[p. 547]

wet den geloovigen verleent; het overige kome over mijn hoofd!’ - ‘Het zij dan alzoo!’ hervatte de Vizier. Men riep eenen Imam; de Pool legde zijne geloofsbelijdenis af, en werd verklaard een Moslem te zijn. Het overige der ligchamelijke plegtigheid werd vervolgens ook aan hem voltrokken. Nu wenkte de Vizier met de hand, en de nieuwbekeerde, nadat hij eene beurs geld ten geschenke ontvangen had, kreeg bevel zich te verwijderen. Vóór hij echter de trappen der voorzaal bereikt had, gebood men hem neder te knielen. Hij wist niet waarom, maar het geheim werd hem weldra op de ontzettendste wijze ontraadseld. Drie of vier Tschauschen traden toe, grepen zijne handen, bonden die op zijnen rug, een scherpregter verscheen, en het hoofd van den renegaat rolde op den grond, alles in minder tijd dan vereischt wordt om het neder te schrijven. Het lijk werd op de straat gesleept, het hoofd hem onder den regter arm gelegd (bij ongeloovigen legt men het tusschen de beenen) en het volgende verklaarschrift aan het ligchaam gehecht: ‘Achmed-hodscha, van geboorte een Pool en Christen, nam het ware geloof aan, om op deze wijs de straf te ontgaan, welke hij door moord en andere misdaden in zijn vaderland verdiend had. Edoch, Gods oog is overal. Terwijl hij onze heilige leer tot dekmantel gebruiken wilde, om daarachter zijne slechte levenswijze voort tezetten, verviel deze booswicht in de handen der geregtigheid, welke hij elders ontvloden was; zijne straf was regtmatig. Dit is zijn lijk.’ - Zoo 't schijnt waren er van den kant der Russische ambassade navorschingen gedaan, die op eene onwedersprekelijke wijs hadden doen blijken, dat de man een boosdoener en slechts bij toeval aan den dood door beulshanden ontkomen was. Dit van al de vereischte bewijsstukken verzeld berigt had het hierboven vermeld summier proces ten gevolge gehad.