Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1845

Gedachten over het geluk.

Het Geluk is slechts een wensch.

Naar gelange zij zich op aarde daarin bedrogen vindt, wordt de behoefte van Geluk voor de godvruchtige ziel eene onbestemde aandrift, een heimelijk voorgevoel, een zeker onderpand des toekomenden levens.

't Is met het Geluk niet gelijk met de Deugd gelegen: streven naar zedelijke volmaaktheid is eene voorwaarde, buiten welke men geenerlei vordering kan maken in de loopbaan van het goede; streven naar volmaakt Geluk is het middel om zijn geheele leven ongelukkig te zijn. Dat wij dan vurig en onverzadelijk ons betoonen in het najagen der Deugd; bedaard en gematigd in het najagen des Geluks.

Den weg des Geluks afteekenen, is de kaart eens onbekenden lands schetsen. De Deugd heeft, wel is waar, eenige ontdekkingen gedaan; maar er zijn weinig reizigers, die hare aanwijzingen willen volgen.

De Min zoekt almede het Rijk des Geluks; maar, wanneer zij het bij geval vindt, wat doet zij? Zij trekt het vliegend door. Helaas! het gaat zoo snel voorbij.

De Eerzucht verpijnt zich, om hare keus te bepalen, welk pad zij zal inslaan op den verkeerden weg, dien zij volgt: in stede van het Geluk te naderen, verwijdert zij zich telkens verder van hetzelve.

Het Egoïsmus is een dwaalweg, die op niets uitloopt; of ook somwijlen een keerweer, die ons verpligt op onze eigene voetstappen terug te keeren.

[p. 113]

Te leven voor hen, die men bemint, is te leven voor zichzelven: het Geluk hier beneden gelijkt naar het licht der maan; 't is eene terugkaatsing.

Kasteelen in de lucht zijn gevaarlijk, inzonderheid wanneer men er slechts één bouwt. Weggesleept door het vermaak van dezen droom, schept men behagen in het ontwerpen van een plan voor elke verdieping, in het afteekenen der versieringen tot in de kleinste bijzonderheden: de droom vermaakt; men denkt aan geen ontwaken, en, wanneer men ten laatste wakker wordt, vindt men zich, voor zijn gansche leven, kwalijk gehuisd, - een gevolg van het paleis der verbeelding.

Haken naar Geluk is geene dwaasheid, maar natuur, maar menschelijke bestemming. De wijsheid bestaat in aan die begeerte geenszins het onbestemde en verwijderde te ontnemen. Men moet met de hoop een contract voor onbepaalden tijd aangaan, uit vreeze van zijn afscheid te krijgen; men moet zich schikken naar het tegenwoordige, het verfraaijen, wanneer men kan, en niet handelen gelijk die vadzige lekkerbekken, die niet ontbijten, om te beter te middagmalen; ongelukkigen, die somtijds zonder eten gaan slapen, of van honger sterven tusschen twee geregten, zonder het eene of het andere te hebben genoten.