Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1845

Toespraak van Johannes Ronge. Uit het Hoogduitsch. Tweede Druk. Te Zwijndrecht, bij J. Boden. 1845. In gr. 8vo. 12 bl. f :-15.
Pastoor Licht en zijne afscheiding van de Roomsche Kerk. Eene naauwkeurige beschrijving van zijne grondbeginselen, door hem zelven opengelegd in eene briefwisseling met den Bisschoppelijken Stoel te Trier, zijne bloedverwanten aldaar, het bestuur der gemeente te Leiwen, als ook in brieven van den overledenen Bisschop V. Hommer en andere personen; benevens een verzoekschrift aan den Minister Eichhorn enz. Te Zwijndrecht, bij J. Boden. 1845. In gr. 8vo. 91 bl. f :-80.
Voor de Duitsch-Katholieken. Een woord van Dr. K.G. Bretschneider. Te Zwijndrecht, bij J. Boden. 1845. In gr. 8vo. 48 bl. f :-50.

Aan het verlangen van den Uitgever, om deze brochures in dit tijdschrift aangekondigd te zien, kunnen wij slechts voldoen door eene eenvoudige herinnering, dat zij voor den gene, die wenscht bekend te zijn met den voortgang der

[p. 698]

Duitsch-Katholijke kerkbeweging, van genoegzaam belang zijn, om op dezelve zijne opmerkzaamheid te vestigen. In ronge's Toespraak trok onze aandacht het volgende o.a. tot zich: ‘De geest der eeuw laat zich niet tegenhouden; wij zijn ons zelven van dien geest bewust, bewust ook van zijne zegepraal. Reeds zijn door denzelven in weinige maanden groote veroveringen gemaakt, en wij zullen er in weinige maanden nog grootere maken. - Kent gij ze misschien niet, Roomsche en schijnheilig vrome hierarchische knechten? Dan wil ik er u eenige proeven van leveren. - Ziet, de nieuwe Kerkhervorming heeft de fakkel der tweedragt, die weder dreigde uit te breken, en die in Zwitserland bereids uitgebroken is, uitgebluscht; zij heeft den vrede in duizende huisgezinnen weder hersteld, die op eene boosaardige wijze was verstoord door het verbod der gemengde huwelijken; zij heeft duizenden, die door de Roomsche huichelarij van Godsdienst en Kerk vervreemd waren, tot de ijverigste leden en verdedigers der nieuwe gemeenten bekeerd; zij heeft de leer des Evangeliums tot een eigendom van allen gemaakt en overal het zelfdenken opgewekt; zij heeft het gevoel van eigenwaarde en het zelfbewustzijn der natiën verlevendigd.’

Pastoor licht is ons reeds van elders bekend, als een man, die in zijn kerkgenootschap wegens zijne braafheid en geleerdheid hoog geacht was, die gedurende 39 jaren als geestelijke met woord en daad zich, zelfs volgens het getuigenis van hen, die thans zijne vijanden zijn, op eene loffelijke wijze deed kennen. Als geestelijke geloofde de Heer licht zijne bijzondere denkbeelden over de tentoonstelling van de bekende reliquie schriftelijk te mogen uiten. Na vele pogingen, om hem zijn afkeurend oordeel te doen herroepen, had hetzelve zijne ontzetting van zijn ambt, als pastoor te Leiwen, ten gevolge. In zijnen brief, waarin hij zich formeel afscheidt van de Roomsche kerk, zegt hij: ‘Zoo als wij hopen, zal door den goeden geest, die zich overal eenen weg baant het ware rijk van God en het door jezus, den Zoon van God, den Middelaar tusschen God en de menschen, gestichte Godsrijk op aarde steeds meer en meer onder ons komen, onder de verschillende belijders van zijnen naam den vrede bevestigen, en het eindelijk daar henen brengen, dat ten laatste die eerbiedwekkende voorzegging vervuld worde: Het zal zijn één Herder en ééne kudde. Dat zij zoo.’

De naam bretschneider verstrekt tot genoegzamen waar-

[p. 699]

borg voor de belangrijkheid van zijn hier aangekondigd woord. Indien de Duitsch-Katholijken 's mans raadgevingen opvolgen, en zich wachten tegen hetgene, waarvoor hij met schranderheid en eerlijkheid waarschuwt, zal het hun voorzeker strekken tot bevordering van hunne zaak.

Tot verdere aanbeveling van deze stukjes merken wij nog aan, dat, wegens de bestaande betrekking tusschen de hoofden der Duitsch-Katholijke beweging en den Nederduitschen Uitgever, wij ook deze geschriften kunnen beschouwen als de zoodanige, welke ronge en czerski ook onder ons wenschen bekend te doen zijn.