Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1844

De leiding Gods met den zondaar, tot zaligheid volgens den Bijbel, bevattelijk voorgesteld door E.A. Boerman, rustend Predikant. Te Gorinchem, bij J. Nieuwenhuis. 1842. In kl. 8vo. 108 bl. f : - 80.

De Eerw. Schrijver van dit boeksken begint met te verklaren, dat, schoon ook in ons land het boekenmaken geen einde heeft, echter weinige geschriften het licht zien, die over de Godsdienst des harten handelen. De meesten laten het hart ledig, en de heilbegeerige zondaar vindt er geen voldoend antwoord in op de vraag: ‘Wat moet ik doen, opdat ik zalig worde?’ - Ref. kan niet nalaten, zich over deze verklaring te verwonderen. Of wordt ons land niet met een' overvloed van practische Theologie en Ascetische lectuur overstroomd? Komt jaarlijks niet een heirleger van preêken, overdenkingen, dagboeken, trac-

[p. 446]

taatjes en wat niet al, in de handen van ons godsdienstig publiek? En leveren deze niet ruimschoots de bijdragen, om bovengenoemde vraag des zondaars in den geest van het Evangelie te beantwoorden?

Hoe het zij, de Heer boerman wilde ook daartoe eene bijdrage leveren, en het stond hem volkomen vrij. - In dertig korte vertoogen wordt ons hier een overzigt gegeven van de wijze, waarop de zondaar van den staat der gerustheid en verblinding tot een echt Christelijk leven wordt overgebragt, en, voortgaande op den beteren weg, eindelijk de eeuwige zaligheid verwerft. Het practikale standpunt, hier gekozen, is nog geheel dat, wat in het laatst der voorgaande eeuw in ons vaderland heerschte. Streng vasthouden aan de letter der Schrift, met verzuim eener historische interpretatie: gereede overbrenging van hetgeen hier en daar in den Bijbel van sommige zondaren, in bepaalde omstandigheden, gezegd wordt, op alle zondaren, in alle tijden; afperking van den bekeeringsweg langs eene bepaalde lijn, en strenge onderscheiding van verschillende gemoedstoestanden. Wij zijn echter verre, schoon aan een' geheel anderen gang van denkbeelden gewoon, den bejaarden Schrijver hierover hard te vallen. Integendeel prijzen wij de echt Evangelische mildheid, die in zijne voorstellingswijze heerscht, en zich ook openbaart in het gebruik der verzen uit de Gezangen, waarmede ieder stukje besloten wordt. Hij is verre verwijderd, van praedestinatie of onmagt op eene redelooze wijze door te drijven. En wanneer vele overdrijvers en veroordeelaars van den tegenwoordigen tijd zich slechts binnen de grenzen hielden, hier gebakend, de Hervormde kerk zou van hen vrij wat minder last hebben. - Om kort te gaan, wij zouden niet schromen, aan mingeoefende leeken, bij welke voorliefde voor het oude heerscht, dit boeksken in handen te geven. Immers de Schrijver beschouwt ook, ofschoon op zijne wijze, het ‘christus in ons’, als hoofdzaak van het Christelijk leven. En in dit opzigt reiken wij hem de broederhand. Ware slechts zijn werkje wat vrijer van de letter, en nog wat meer ingedrongen in den geest van het

[p. 447]

Evangelie! Dan zou hij den (geestelijken) dood geen' natuur-staat hebben genoemd: dan Openb. III:18 niet allegorisch hebben verklaard; dan Joh. XIV:21^a en 23^b niet verklaard hebben van de kennis, die de zondaar aan jezus krijgt, en jezus' verblijf bij den zondaar; enz. enz. - Vreemd is het, stukjes van drie bladzijden vaak nog met veel omhaal van woorden in drie of vier onderdeelen te zien gesplitst, terwijl de ontwikkeling van ieder onderdeel vaak slechts vijf of zes regels beslaat. En de stijl - doch genoeg, men ziet, dat scherper critiek hier overvloedige stof zou kunnen vinden. Liever prijzen wij den goeden wil des Schrijvers, en wenschen hem verder eene gezegende rust van zijne Evangeliebediening.