Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1844

Verzameling van Regtsgeleerde Adviezen. In 's Gravenhage en te Amsterdam, bij de Gebr. van Cleef. 1843. In gr. 8vo. XIV en 176 bl. f 1-80.
Iets over een paar punten van Tit. 3 van het tarief van regtskosten. Te Groningen, bij J. Oomkens. 1843. In gr. 8vo. 32 bl. f : - 30.

Volgens de Voorrede van de hier aangekondigde Verzameling van Regtsgeleerde Adviezen, hield eene vereeniging van regtsgeleerden, sedert het najaar van 1838, zich éénen avond van iedere week bezig met de behandeling en het onderzoek van die vraagpunten over de Nederlandsche Wetgeving, welke hun het meest belangrijk voorkwamen; en zijn het de vruchten van dezen hunnen arbeid, welke zij in den vorm van adviezen aanbieden, die hun de meest ge-

[p. 182]

schikte is toegeschenen, onder anderen ook daarom, dewijl het daarbij mogelijk was, eene in hun oog altijd wenschelijke beknoptheid in acht te nemen. Wanneer aan de verzameling, die thans het licht ziet, het geluk van een eenigzins gunstig onthaal mogt te beurt vallen, is het niet onmogelijk, dat dezelve, na een korter of langer tijdsverloop, door eene tweede zal worden gevolgd.

In dezen bundel vinden wij vier adviezen, tot het Staatsregt; vijf en dertig, tot burgerlijk regt en regtsvordering; vijf, tot het handelsregt, en zes tot strafregt en strafvordering betrekkelijk. Den gekozen vorm van adviezen keuren wij allezins goed. De beweegredenen zijn kort en bondig opgegeven. Overigens kan Referent niet zeggen, zich altijd met het gevoelen der Adviesgevers te vereenigen; maar dit ligt in den aard der zaak. In discussie er over kan ook hier niet worden getreden. Want uit de hoogte te zeggen: dit of dat advies verwerpen wij, zou niets bewijzen, dan de vermetelheid van den Recensent; en de gronden van sommige adviezen te bestrijden, zou vreemd zijn aan de strekking van dit Maandwerk, en tot een repliek aanleiding geven, waarop dan weder een dupliek van onze zijde zou behooren te volgen. Genoeg is het dus te zeggen, dat elk advies, wie ook soms voor zich zelven de zaak anders moge inzien, op aannemelijke gronden steunt en de overweging waardig is. Maar wij zijn verpligt, de Verzamelaars tot meerdere aandacht op de naauwkeurigheid der aanhalingen en het stellen van vragen en slotsommen op te wekken. Zoo vinden wij, boven het eerste advies over het burgerlijk regt, bl. 22, de vraag: ‘Indien bij een Testament, onder het oud - Hollandsch regt met den dood bekrachtigd, een Legaat sub conditione is vermaakt aan iemand, die geboren of geconcipieerd is na het overlijden des testateurs, doch onder vigueur dierzelfde wetten, en de conditie eerst later ontstaan is onder vigueur der tegenwoordige wetten, kan dan de Legataris het legaat vorderen? Ja.’ Overeenkomstig dit ja is geheel het advies, naar ons inzien te regt, ingerigt; maar ongelukkig staat er, bl. 25: ‘Ten gevolge van één en ander is verstaan de in het hoofd dezes gestelde vraag ontkennend te beantwoorden.’ Dit is nu blijkbaar eene schrijffout: want al het voorafgaande brengt een bevestigend antwoord mede. Maar is het toch niet eene zeer hinderlijke feil, waarvoor men zich had moeten wachten?

[p. 183]

De te gelijker tijd hier aangekondigde verhandeling over een paar punten van Titel 3 van het Tarief van Regtskosten komt nog niet te laat, daar er nog geen wettelijk tarief voor de Advocaten is aangenomen. De twee door den Schrijver bedoelde punten zijn, eerst, wie de rekening van den Advocaat zal schatten, zoo de cliënt haar niet goedkeurt; en het tweede, in hoe ver de rekening van den Advocaat der zegevierende partij ten laste van den verliezer der zaak zal gebragt worden.

Op het eerste punt zijn wij het volkomen eens met den Schrijver, dat er geen onpartijdiger en beter beoordeelaar kan gevonden worden, dan de Regter, voor wien de zaak is behandeld, namelijk, naar omstandigheden, de Hooge Raad, het Hof of de Regtbank; en in zaken, die voor geen van die drie Collegiën zijn gebragt geweest, de Regtbank, onder welker arrondissement de Advocaat gevestigd is. Maar wij zouden niet alleen aan de raden van discipline de bevoegdheid geven, om vooraf poging tot bevrediging aan te wenden, zonder dat de cliënt verpligt is die bevrediging voor zulke raden te beproeven, alvorens zich tot de regterlijke magt te wenden; en niet alleen aan de regterlijke magt den pligt opleggen, alvorens te vonnissen, zulk eenen raad, waar die bestaat, even als in sommige andere zaken het publiek Ministerie, te hooren. Neen! ook dáár, waar geen raad van discipline aanwezig is, uit hoofde van gebrek aan talrijkheid der Advocaten, zouden wij aan de gezamentlijke Advocaten, als algemeene vergadering opgeroepen (mits altijd de dan opgekomenen voortgingen met de zaak en advies gaven, opgemaakt bij meerderheid van stemmen), diezelfde regten toekennen, die anders aan de raden, als vertegenwoordigende geheel het ligchaam, zouden worden geschonken. Dit achten wij wenschelijk, opdat de Advocaten, uit wier midden geen raad kan gevormd worden, niet in minder gunstigen regtstoestand, dan hunne andere medebroeders, zouden verkeeren.

Wat het tweede punt aangaat: volledig stemmen wij den Schrijver toe, dat geen ander tarief met het reeds bepaalde bij het Wetb. van Burg. Regtsv. overeenkomstig is, dan waarbij al de kosten der zegevierende partij voor rekening der verliezende komen, en dus ook die van den Advocaat. Insgelijks zijn wij overtuigd, dat op de rekening van den Advocaat, voor zoo veel die ten koste van de tegenpartij

[p. 184]

komt, zonder éénige nadere wetsbepaling zouden moeten worden geschrapt (gelijk ook overal geschiedt) zoodanige posten, als in het belang der zaak overbodig waren, b.v. overtollige besognes en correspondentie. Doch dit is even waar van de rekening des Procureurs. Ook deze kan van zijnen meester, gelijk de Advocaat van zijnen cliënt, den last of het verzoek ontvangen, om b.v. elke week schriftelijk berigt van den staat der zaak te geven. Ook bij dezen kan een gedingvoerder dagelijks komen besognéren. Niets billijker, dan dat Advocaat en Procureur er voor rekenen; maar niets zou onregtvaardiger zijn, dan dat de tegenpartij zulke noodelooze kosten betaalde. Het zijn dus en van den Advocaat en van den Procureur al de honorairen en verschotten, gevallen aan de zijde der winnende partij, welke de verliezer voldoen moet; doch altijd alleen de kosten van het geding, dat is, die door den aard van het proces worden veroorzaakt, maar nooit de eigendunkelijk gemaakte overtollige kosten, die ten laste blijven van hem, die er de moedwillige bewerker van is.