Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1843

Spel der liefde en des toevals.
Eene ware Gebeurtenis.

Een jonge Ier, patrick o'flaherty geheeten, wiens gansche rijkdom in een innemend en goedhartig uiterlijke bestond, iets dat trouwens niet zelden bij zijne landslieden aangetroffen wordt, had te Dublin een bekoorlijk Iersch meisje ten huwelijk genomen, hetwelk, even als hij, meer door de natuur dan door het fortuin begunstigd was. Daar intusschen beiden elkander uit liefde gekozen hadden, leefden zij in den beginne regt gelukkig; doch naauwelijks waren de wittebroodsweken voorbij, of het gebrek deed zich in al deszelfs bitterheid aan het jonge paar van zeer nabij voor. Mistress o'flaherty had eene hartstogtelijke overhelling voor pronk, eene neiging, die zeker bij bejaarde dames steeds belagchelijk wordt, maar die in een jong, lieftallig vrouwtje nog al te verschoonen is. De inkomsten van haren man, die niets meer dan handelsbediende bij een' rijken linnenkoopman te Dublin was, reikten niet toe, om hare kostbare tooizucht te voldoen, en weldra stoorden gedurige krakeelen den huiselijken vrede. Patrick, dezen toestand niet langer kunnende verdragen, liet zijne vrouw in den steek, verliet Ierland, en begaf zich naar Manchester, waar hij weldra werk en onderhoud vond. Zich in die Engelsche fabrijkstad jaren lang met vlijt op het handelsvak toegelegd hebbende, geraakte hij eindelijk tot het bezit van een klein vermogen, met hetwelk ook tevens zijne eerzucht ontwaakte. Daar hij, bij de verandering van woonplaats, almede zijnen naam veranderd had, en daarenboven misschien vooronderstelde, dat het gedrag zijner vrouw hem van alle verpligting te haren opzigte onthief, gewende hij zich allengskens aan de gedachte, dat niets hem verhinderen kon, tot een tweede huwelijk over te gaan. Hij wierp dus zijn oog op de dochter van een' rijken bankier te Manchester, Miss elisa bradshaw, eene aanminnige schoone

[p. 719]

van zeventien jaren en de afgod harer ouders. Den buigzamen Ier gelukte het, toegang in het gezin zijner uitverkorene te erlangen, en hij bevlijtigde zich nu, de liefde der bekoorlijke Miss te winnen. Daar haar hart maar al te ligt ontvlambaar was, viel hem deze onderneming niet moeijelijk. Intusschen, men kon vooruitzien, dat de ouders minder gemakkelijk in eene echtverbindtenis zouden bewilligen, en daarbij had o'flaherty zijne redenen, om bij het sluiten van zijn huwelijk de gewone formaliteiten te vermijden. Hij overreedde dus zijne jonge, door de tooverkracht der eerste liefde verblinde minnares, om heimelijk met hem naar Schotland te vlugten, waar de bekende smid van Gretnagreen hen snel door een' onverbreekbaren band vereenigen zou. De tot zulk eenen togt vereischte postchais werd gehuurd, en weldra (het was in December des vorigen jaars) bevond zich ons paar gelieven op weg naar Schotlands grenzen. De reis werd door geene verhindering gestoord, en welbehouden bereikten zij de deur van den smid. Daar de man voor het oogenblik van huis was, bragt men het paar echtkandidaten in eene zijkamer van zijn huis, en o'flaherty, die van ongeduld brandde den trouwknoop gelegd te zien, ging oogenblikkelijk op weg, om den baas huwelijkssmid te zoeken, wiens uitstapjes zich gewoonlijk tot de naburige kroeg den Panther bepaalden, die in den geheelen omtrek wegens de voortreffelijkheid van haar bier en van hare andere dranken beroemd was.

Terwijl o'flaherty al zijne Iersche welsprekendheid te werk stelde, om den smid te bewegen, zich van zijne flesch en zijn onderhoudend gesprek met Mistress snap, de waardin, te scheiden, kwam pijlsnel eene tweede postchais naar het algemeene trouwbureau te Gretnagreen aanrollen. Een heer van edel voorkomen en eene dame, wier gelaat onder een' zwart-kanten sluijer verborgen was, stegen uit het rijtuig en werden met de gewone beleefdheid ontvangen; men bragt hen in dezelfde kamer, waar reeds het bekoorlijke Manchester meisje de terugkomst van haren minnaar verbeidde.

Middelerwijl had de smid, hoezeer met groote zelfverwinning, zich aan zijne flesch en aan vrouw snap ontrukt, en volgde met tragen tred o'flaherty, wien hij, om deszelfs ongeduld te matigen, op deze wijze toesprak: ‘Ik kan uit uwe onstuimigheid wel zien, dat gij uit Ierland

[p. 720]

komt. O, dat is een land, waarvoor ik eerbied heb! De Ieren zijn mijne beste klanten; zij komen hier bij dozijnen. Even als het mij plezier doet u bij mij te zien, zoo doet het u plezier, dat begrijp ik, spoedig geholpen te worden; en zie, zoo zijn wij opperbest met elkander tevreden. Wees gerust,’ dus troostte hij den gedurig ongeduldiger wordenden o'flaherty, ‘gij zult getrouwd zijn, eer gij het zelf nog denkt.’

Onder het aanhooren dezer heerlijke redevoering stuwde o'flaherty den smid voorwaarts, die zoo langzaam ging als een slak. De arme geluksridder, helaas! had niet het minste voorgevoel van den slag, die hem bedreigde; een slag, die evenwel van een' geheel anderen aard was, dan men zich misschien verbeeldt. De schoone dame, welke wij in de tweede postchais hebben zien aankomen, was niemand anders dan o'flaherty's eigene, door hem in Ierland verlaten vrouw, verzeld van eenen Engelschen officier. Het herkenningstooneel was hoogstaandoenlijk. ‘Hij is het!’ - ‘Zij is het!’ - ‘Het is mijn man!’ - ‘Het is mijne vrouw!’ - Mistress o'flaherty viel, gelijk de toestand zulks medebragt, in flaauwte. Nadat zij weder bijgekomen was, kon zij zich echter niet onttrekken, van haren kant in opheldering te komen.

Reeds waren bijna drie jaren sedert de vlugt van haren echtgenoot verstreken, toen Mistress o'flaherty, wier schoonheid nog steeds in jeugdelijke frischheid bloeide, door eene oude tante naar Londen ontboden werd, waar deze als weduwe en erfgename van een' rijken koopman in de City woonde. Daar de verlatene vrouw niets meer van haren man vernomen had, hield zij hem voor dood, en besloot eindelijk, aan het liefdegesmeek van een' jongen officier der garde te paard, wiens krijgshaftige houding en gunstig voorkomen haar ingenomen hadden, gehoor te schenken. De oude tante nogtans was eene strenge Methodiste, en had als zoodanig een' onoverwinnelijken afschuw van soldaten, welke zij als vrijgeesten beschouwde, die meer dachten aan de genietingen dezer wereld, dan aan hunne eeuwige zaligheid, aan welk laatste wel iets zijn mag. Naardien alzoo onze beide gelieven de hoop moesten opgeven, om immer de toestemming der tante te verwerven, sloegen zij den weg in naar de smidse van Gretnagreen, waar zij zich thans bevonden.

O'flaherty had zichzelven zoo veel te verwijten, dat hij

[p. 721]

zich met deze verklaring zijner vrouw wel tevreden moest houden, vooral daar deze nog daarenboven betuigde, dat in den tusschentijd hare eer niet de geringste kwetsuur geleden had en zij geen haarbreed van het pad der deugd was afgeweken. Aan deze verzekering zijner vrouw schonk o'flaherty trouwhartig geloof, of hield zich ten minste alsof hij er geloof aan schonk, hetgeen in den grond op hetzelfde neêrkwam.

Onder dit over- en weder-spreken echter geraakte de jonge schoone van Manchester in de uiterste woede. Zij overlaadde haren reisgezel met de bitterste verwijtingen. ‘O hoe schandelijk!’ riep zij; ‘mij zoo laaghartig te bedriegen! Wat zal ik nu beginnen? Hoe kan ik het wagen, mijne familie weder onder de oogen te treden? Reddingloos ben ik verloren. Alléén, ver van mijn vaderland,’ ging zij onder eenen stroom van tranen voort, ‘wat zal er van mij worden? wie zal mij beschermen?’

‘Dat zal ik doen, Miss,’ riep de Heer barton, de gardeofficier, van wien wij reeds gesproken hebben, en die niet zonder aandoening de wanhoop en schoonheid van het bedrogen meisje kon aanzien. ‘Ik bied u hart en hand. Neem zonder vrees aan, wat een ridderlijk man u biedt! De uniform, welke ik draag, staat u borg voor de heiligheid van mijn woord.’

Ook eliza had, te midden harer tranen, het goede voorkomen van den officier bemerkt. Thans sloeg zij hem met nog meer oplettendheid gade, en voelde zich weldra gunstig voor hem gestemd. Haar toestand daarenboven was van den bedenkelijksten aard; elk oogenblik tijdverlies kon dien erger maken. Menige dame van meer ondervinding zou, in gelijke omstandigheden, juist zoo gehandeld hebben als dit jonge meisje deed, dat, na eenig aarzelen, al blozende den voorslag van den Heer barton aannam.

De smid, die op het sluiten van twee huwelijken gerekend had, en thans moest vreezen dat er niet één tot stand zou komen, ging snel aan het werk en koppelde het zoo plotseling eens geworden paar naar alle Schotsch regtskrachtige vormen aan elkander.

Beide de paren, met hunnen veranderden toestand tamelijk tevreden, vervoegden zich nu in de herberg den Panther, waar zij met ijverige dienstvaardigheid opgenomen werden door Jufvrouw snap, die van het in de smidswoning

[p. 722]

gebeurde reeds behoorlijkerwijs verwittigd was geworden, en dus van tijd tot tijd, met onuitsprekelijke verbazing, handen en oogen ten hemel hief. Hare verwondering belette haar evenwel niet, voor een smakelijk avondeten enz. te zorgen; want Mistress snap was eene vrouw, die in het waarnemen harer kasteleinspligten door niets verhinderd kon worden. Allen waren met den afloop der zaak vergenoegd, en zelfs in de oogen van Mevrouw barton bemerkte men den volgenden ochtend geen spoor meer van de tranen, welke zij den vorigen dag gestort had.

Hier eindigt het door den Oakhamptons Herald medegedeelde Dagverhaal uit Wallis, waaraan wij dit verhaal ontleenden.