De regtsoefening in Spanje.
In Spanje is de regtsbedeeling de vruchtbaarste bron van onregtvaardigheid geworden. Daadzakelijk berust zij, althans voor een groot gedeelte, in de handen eener klasse van lieden, die, onder den naam van Scrivanos, (schrijvers, griffiers) het ambt van protocollant en ook van notaris oefenen, en meestal leven en dood, vrijheid en gevangenis, eer en schande des genen, die in hunne klaauwen valt en niet met hen weet te handelen, te hunner beschikking hebben. Deze kanker dagteekent in Spanje reeds van oudsher. De revolutie heeft daarin even min genezing gebragt als de restauratie, en door de sedert ferdinand des VII terugkomst ontstanen burgerkrijg is het kwaad slechts te weliger voortgegroeid. De Heer van arnim deelt, in zijne te Berlijn in het jaar 1841 uitgegevene Reis naar Spanje, een voorbeeld hiervan mede. Het dragen van messen is in Spanje om goede redenen verboden; doch het broodmes is van dit verbod uitgezonderd. Nu had een man eenen anderen met een mes vermoord. Hij werd gegrepen en voor den Scrivano gebragt, die terstond het protocol opmaakte. Alles kwam er op aan, of het werktuig, waarmede de moord gepleegd was, als brood- of als een ander mes wierd aangeduid; want in het eerste geval kwam de dader met tijdelijke gevangenis