Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1843

Gedenkschriften van een' Regtsgeleerde. Een zestal zedelijke Verhalen, naar echte regtsbescheiden uit verschillende landen opgesteld. Door Albert Molton. Te Amsterdam, bij J.F. Schleijer. 1842. In gr. 8vo. 266 bl. f 2-50.

‘De verhalen uit het strafregt, die de laatste jaren in zoo groot getal hebben opgeleverd, zijn meest altijd verhalen van een regtsgeding: in de ontdekking van het feit en den afloop der regtspleging ligt de knoop van het verhaal’ zegt de Schrijver in zijn Iets in de plaats van eene Voorrede, maar voegt er hij, dat hij meer op de misdaad zelve wilde letten, dan op de ontdekking en de straf. Door den mensch te bestudéren en te schetsen, wenschte hij voor menschen nuttig te zijn, en daarom heeft hij zijne mededeelingen zedelijke verhalen genoemd.

Ziedaar dus het doel van het boek, en het kenmerkende, waardoor het zich van andere overigens soortgelijke werken onderscheidt. Het geeft er iets nieuws aan, waardoor het de belangstelling wekt en levendig houdt, die anders voor geschiedenissen uit het Strafregt, wegens oververzadiging, aan het verflaauwen is. Uit zes verhalen bestaat deze bundel.

I. Een voorbeeld van kracht en zwakheid van karakter. Een leerzaam verhaal, beantwoordende aan den titel.

II. Het familieregt der Montenegrijnen. Romantisch van inhoud, schoon in schildering, tragisch in afloop.

[p. 137]

III. De kindermoord, of wie draagt de schuld? Vol treurige en zedelijke waarheid, in zeker opzigt gelukkig in de ontknooping.

IV. De melaatsche. Het tooneel is op het eiland Luzon, en gedeeltelijk in deszelfs hoofdstad Manilla. Het verhaal is even boeijend als het familieregt der Montenegrijnen.

V. De neef; eene misdaad uit onnoozelheid. Bevredigend in de ontknooping. Men ziet echter wat spoedig vooruit, welk soort van mensch die zoogenaamde neef is.

VI. Misdaad of ongeluk? een tafereel uit het maatschappelijk leven op een vaderlandsch dorp. Met den Schrijver houden wij dit verhaal voor het minst belangrijke uit een romantisch oogpunt; maar, uit een zedelijk oogpunt beschouwd, is het een der beste. En waarom? Dewijl het zoo nadrukkelijk waarschuwt tegen een bij ons te lande heerschend misbruik, het rijkelijk ronddeelen van sterken drank bij openbare verkoopingen van zoogenaamde boereninboedels, beestialen, bouw- en melkersgereedschappen, enz. Hoe ligt kan er twist ontstaan! Hoe ligt kan het tot verwonding, tot doodslag komen! Hier zien wij het levendige voorbeeld van de noodlottige gevolgen, welke die verderfelijke gewoonte na zich kan slepen.

Men leze dit boek, brenge den tijd van uitspanning op eene aangename wijze er mede door, en leere er uit voor zichzelven!