Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1842

Paardenhandel met eenen Arabier.

Een Turksch Kavallerie-generaal, daud-Pacha, te Wardin, stond reeds sedert lang in onderhandeling met eenen Arabischen stam, wegens aankoop van eene edele merrie uit het geslacht der Meneghi: eindelijk komt men overeen omtrent eenen prijs van 60 beurzen. Op het bepaalde uur verschijnt nu het hoofd van den stam met zijne merrie in de woning van den Pacha; deze poogt nog af te dingen, maar de Scheik antwoordde fier, dat hij geen para minder zal aannemen. Verdrietig werpt de Turk hem eindelijk het geld toe, met de aanmerking, dat 30,000 piasters (namelijk Turksche) toch een ongehoorde prijs voor een paard zijn. De Arabier ziet hem zwijgend aan, en knoopt bedaardelijk het geld in zijnen witten boernoe; vervolgens klimt hij af naar het huisplein, om afscheid van zijn paard te nemen. Hij fluistert het eenige Arabische woorden in het oor, streelt het over voorhoofd en oogen, onderzoekt de hoeven, en gaat peinzend en alles naauwkeurig bezigtigend rondom het dier, dat alle teekenen van oplettendheid geeft. Plotseling zit hij, met éénen sprong, op den naakten rug der merrie, die oogenblikkelijk, als een pijl uit den boog, van het plein naar buiten schiet. De vaste gewoonte in groote Turksche huizen is, dat hier dag en nacht paarden, met den palan of het uit vilten kleeden bestaande zadel op den rug, tot het uitrijden gereed staan. Elk voornaam man houdt ten minste een of twee paarden in zijnen stal bereid, die slechts opgetoomd behoeven te worden, om tot oogenblikkelijk gebruik te dienen; de Arabieren rijden geheel en al zonder toom; de halster dient slechts om het paard vast te houden; een ligte slag met de vlakke hand op den hals doet het regts of links wenden. Het duurde dan ook weinige oogenblikken, of de Aga's van den Pacha zaten in den zadel en joegen den vlugteling na. - De onbeslagen hoef van het Arabische ros had nog nooit eenen bestraten grond betreden: behoedzaam ijlde het dus den hobbeligen, steilen weg af, die van het slot des Pacha's naar beneden leidde. De Turken daarentegen galopperen eene

[p. 42]

steile helling vol scherpe losliggende steenen even stoutelijk af, als wij het eenen zandheuvel opwaarts doen; de dunne, ringvormige, koud gesmede hoefijzers beschutten den hoef tegen alle beschadiging, en de paarden, aan zulk eenen rid gewoon, struikelen nooit. Aan het uiteinde des dorps hebben derhalve de Aga's den Scheik bijna ingehaald; doch nu zijn zij op de vlakte, de Arabier is in zijn gewone element en jaagt in eene regte lijn voort, want hier stuiten noch grachten noch heggen, noch rivieren noch bergen zijnen aan vogelvlugt gelijken loop. Even als aan een welervaren Jockey bij eene harddraverij, komt het er echter bij den Scheik op aan, niet zoo snel, maar zoo langzaam mogelijk te rijden; gedurig naar zijne vervolgers omziende, houdt hij zich, even buiten bereik van het schietgeweer, van hen verwijderd; winnen zij grond op hem, zoo versnelt hij zijne beweging; rijden zij langzamer, zoo matigt hij den loop van zijn dier; houden zij aan, zoo stapt hij. Op deze wijs duurt de jagt voort, tot dat de gloeijende zonneschijf naar de westkim begint te zinken; toen eerst doet de Arabier zijn paard al deszelfs krachten inspannen: hij buigt zich voorover op deszelfs hals, slaat het de hielen in de zijden, en schiet met een luid Jallah voort. De zoden grond dreunt onder den slag der krachtige schenkels, en weldra toont nog slechts eene stofwolk den vervolgeren de rigting, waarin de snelle ruiter ontvloden is. - Onder deze breedten, waar de zon bijna loodregt op den gezigteinder nederdaalt, is de schemering buitengemeen kort: weldra dus verbergt eene diepe duisternis alle spoor van den vlugteling. De Turken bevinden zich, zonder leeftogt voor henzelven, zonder water voor hunne paarden, wel twaalf of vijftien uren van huis, in eene hun geheel onbekende streek. Wat kunnen zij wel anders doen, dan omkeeren en hunnen verbolgen Heer de onaangename boodschap brengen, dat ros, ruiter en geld verdwenen zijn? Eerst den derden dag komen zij half dood van vermoeidheid en van honger, met paarden, die zich naauwelijks meer kunnen voortslepen, te Wardin terug; hun blijft slechts de droevige troost, op dit nieuwe voorbeeld van de trouweloosheid eens Arabiers te schelden, waarbij zij echter gedwongen zijn, het paard van den verrader alle regt te laten wedervaren en te erkennen, dat zulk een dier niet ligt te duur betaald kon worden. Den volgenden morgen, juist toen de Iman tot het ochtendgebed roept, hoort de Pacha

[p. 43]

hoefslag onder zijn venster; en ziet, daar rijdt, alsof er niets gebeurd was, onze Scheik het slotplein binnen en roept naar boven: ‘Sidi! (Heer) wilt gij uw geld of mijn paard?’

In den Arabischen stam der Nedschi, beroemd wegens het uitmuntende ras van deszelfs paarden, was onder anderen eene merrie, welke mede gerekend werd tot de voortreffelijkste paarden van geheel Arabië te behooren. Gelijk men weet, zijn de Bedouinen zoo groote liefhebbers van schoone en snelle paarden, dat zij, wanneer zulk een dier hun bevalt, alle middelen aanwenden, om het in hunne magt te krijgen. Een man uit eenen anderen stam, daher geheeten, geraakte in zulk eene mate op de bedoelde merrie verzot, dat hij al zijne kameelen, schapen, paarden, kortom al wat hij bezat, aan nabek, den bezitter van het dier, als koopprijs voor hetzelve aanbood; doch te vergeefs, het was aan dezen voor geene som ter wereld veil. Nu kwam daher op de gedachte, door list aan het voorwerp zijner wenschen te geraken. Met het sap van zekere plant verwde hij zijn aangezigt, zoodat het onkenbaar werd, kleedde zich in lompen, legde een verband om hals en voeten, gelijk bedelaars en kreupelen gewoon zijn te doen, en plaatste zich in dien toestand aan den weg, langs welken hij wist, dat nabek met zijne merrie moest komen. Toen hij hem zag naderen, riep hij, met veranderde en schijnbaar zwakke stem, hem toe: ‘Ik ben een arm man - in drie dagen heb ik geen spijs genuttigd - het is met mij gedaan, ten zij gij mij helpt! God zal er u voor beloonen!’ De Bedouin biedt hem aan, hem bij zich op het paard te nemen en hem in zijne woning te brengen; maar de looze daher antwoordt: ‘Ik kan niet opstaan; de krachten ontbreken er mij toe.’ Doordrongen van mededoogen, stijgt nabek af en heft daher met veel moeite op den rug der merrie. Niet zoodra echter voelt de boosaard zich in den zadel, of hij zet de merrie den hiel in de zijde en roept: ‘Ik ben daher, die uwe schoone merrie buit gemaakt heeft en haar u nu ontvoert!’ Nabek roept hem na, dat hij hem toch nog slechts mogt willen aanhooren. Overtuigd, dat hij niet ingehaald kan worden, vooral daar nabek te voet is, houdt daher aan. Alstoen zegt nabek hem: ‘Gij hebt mijne merrie. Daar het Gode behaagt heeft, dat gij ze krijgen zoudt,

[p. 44]

wensch ik er u geluk mede; maar één ding smeek en bezweer ik u: vertel aan niemand, hoe gij u die hebt toegeigend.’ - ‘En waarom dat niet?’ hernam daher. ‘Omdat alsdan misschien een andermaal een wezenlijk arm man ziek en verlaten aan den weg zou kunnen blijven liggen. Gij zoudt in dat geval de oorzaak zijn, dat niemand meer barmhartigheid zou oefenen, uit vrees van bedrogen te zullen worden, als ik.’ Getroffen door deze aanmerking, bleef daher een oogenblik peinzen. Vervolgens steeg hij van het paard, en gaf de schoone merrie, het voorwerp van al zijne wenschen, na haar geliefkoosd te hebben, aan haren eigenaar terug. Beide gingen vriendschappelijk naar habek's woning, waar daher drie dagen lang vertoefde en met de uiterste gastvrijheid onthaald werd.