Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1842

Handboek voor de toepassing der Wetten op de heffing van de Regten van Successie en van Overgang bij overlijden, in verband gebragt met de Nederlandsche Wetgeving. Te Groningen, bij W. van Boekeren. 1841. In gr. 8vo. 216 bl. f 2-40.
Handleiding tot het Wetboek van Koophandel. Door Mr. A. de Pinto, Advokaat bij den Hoogen Raad der Nederlanden. Iste en IIde Deel. 's Gravenhage, bij J. Belinfante. 1841. In gr. 8vo. Te zamen X, 473 bl. f 4-65.

Wie de opsteller van het Handboek voor het Regt van Successie en van Overgang is, staat niet op den titel, en is ons onbekend; maar overtollig is zijn werk zeker niet, daar het vroegere Handboek van den Heer bax in velerlei opzigt verouderd is. In het algemeen zal men zich met vrucht van dit Handboek bedienen, al is het, dat latere jurisprudentie de uitlegging der wet hier of daar reeds anders gewijzigd heeft of naderhand wijzigen zal. De Schrijver zelf heeft in formulier 7 een ander stelsel, op grond van het arrest van den Hoogen Raad van 27 Febr. 1840, aangenomen, dan hij vóór de toepassing der Successiewet op hetgeen in de termen valt van Art. 1021 van het Burg. Wetb., bl. 38, had voorgestaan. Zoo zou hij thans weder, bl. 12, zijne uitspraak

[p. 541]

willen veranderen betrekkelijk de aansprakelijkheid der Executeuren, daar de vervolging niet tegen hen, maar tegen de Erfgenamen en Legatarissen Universeel, als volgens Art. 4 der Successiewet de éénige tot doen van aangifte verpligte personen, moet worden ingesteld. Trouwens, onafhankelijk van alle arresten, vragen wij, hoe de Executeuren ooit binnen behoorlijken tijd met de Erfgenamen zouden kunnen afrekenen, indien zij voor de regten en boeten, volgens de Successiewet verschuldigd, nog na het doen hunner rekening verantwoordelijk bleven, tot dat de termijnen, bij Art. 26 der wet op het regt van Successie gesteld, verloopen waren? Zouden Executeuren dan niet, of ruim twee jaren, na het doen der aangifte, met de afrekening des boedels moeten wachten, of wel steeds eene aanzienlijke som tot nadere afrekening in handen houden: want wie kan weten, in welke Processen de Administratie hen, vóór de tijd der verjaring dáár is, zou willen wikkelen? Schoon dus de Executeuren bevoegd zijn de aangifte te doen, en zelfs verpligt mede daarvoor te zorgen, verliest de Schatkist haar regt tegen hen, en behoudt het alleen tegen de Erfgenamen en Legatarissen Universeel, zoodra de boedelrekening geschied is en de Executeuren hunnen post hebben nedergelegd. Bl. 23 hindert ons de stelling, dat, zoo een of meerdere Aangevers buiten staat zijn te teekenen, hunne handteekening dan door twee getuigen dient bevestigd te worden. Die handteekening zal dan een zoogenaamd kruisje zijn; maar zulke handteekeningen kent de wet niet, en de quasi-legalisatie daarvan door twee getuigen is almede een hulpmiddel buiten de wet. Recensent weet zeer goed, dat vele Ontvangers Memoriën aannemen, op zulk eene wijze geteekend; doch, schoon de Administratie het toelaat, geoorloofd is het echter niet. Als een Aangever niet kan teekenen, dan moet hij naar een' Notaris gaan en voor dezen de verklaring van den staat des boedels afleggen; dan kan de Notaris aan het slot der Acte de vermelding doen, dat de Comparant niet heeft leeren teekenen, en de Notariele Memorie van Aangifte, in het oorspronkelijke uitgeleverd, wordt, na geregistreerd te zijn, op het bureau van Successie ingediend. Zoo wordt bijna nooit gehandeld; maar zoo behoort het toch, als een Aangever zijnen naam niet schrijven kan.

De Heer Mr. de pinto, tot wiens hierboven aangekondigd werk wij thans overgaan, zegt in zijne Voorrede, bl. IX:

[p. 542]

‘Ik heb in het Wetboek van Koophandel weinig overtolligs gevonden, en weinig dat, naar mijne gedachte, daarin niet behoort. Vandáár, dat mijne uitlatingen hier zeer zeldzaam en veel minder menigvuldig zijn dan in mijn werk over het Burgerlijk Wetboek; van dáár dat men in mijne schets terugvindt bijna den geheelen inhoud van het Wetboek, behoudens eenige bekortingen en veranderingen van Redactie, welke ik heb gemeend mij te kunnen en te moeten veroorloven..... Even zoo is het gelegen met de bijvoegingen. Deze bepalen zich hier tot de inhoudsopgaven van ieder boek; definitiën vindt men in het Wetboek zelf.... Ik mag dus van dit boek met meer regt nog dan van het andere zeggen: “daarin staat eigenlijk niet veel meer, en ook niet veel minder dan in het Wetboek.”’ Ziedaar des Schrijvers woorden. Maar waarom dan dit Handboek laten drukken? Een boek, waar niet veel meer en niet veel minder in staat, dan in het Wetboek zelf, is dan ook niet veel meer en niet veel minder dan een nadruk van het Wetboek; derhalve volstrekt overtollig. Wij zeggen dit niet van het tweede gedeelte van het werk, dat met het tweede Deel begint, en aanteekeningen behelst, hier loopende tot § 336, beantwoordende aan Art. 477 van het Wetboek van Koophandel, en welke aanteekeningen verder zullen worden vervolgd. Neen! de verschijning dier aanteekeningen is ons aangenaam, en strekt tot vernieuwd bewijs van de vlijt en scherpzinnigheid des Schrijvers; maar hij had eenvoudig aanteekeningen op het in aller handen zijnde Wetboek van Koophandel kunnen uitgeven, zonder vooraf den tekst bijna te laten nadrukken, en die, uit den aard der zaak, weinig beteekenende omwerking door het publiek als een oorspronkelijk werk te doen betalen.