Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1842

[p. 369]

Jacob van Heusden, Ridder der Orde van den Nederlandschen Leeuw, Oud-President van het Provinciaal Kerkbestuur in Noord-Braband, rustend Predikant van Hilvarenbeek, in zijn verdienstelijk leven geschetst, door J.J. Sprenger van Eyk, V.D.M. Met Aanteekeningen. Te Rotterdam, bij van der Meer en Verbruggen. 1841. In gr. 8vo. 53 bl. f : - 50.

Zonder overigens de Schrijvers of de voorwerpen hunner geschriften te willen vergelijken, is het niet onaardig, dat van der palm en van heusden, twee vrienden reeds in hunne jeugd, beide in leven en werkzaamheid door hunnen behuwd-kleinzoon zijn geschetst geworden. De laatste, schoon slechts, gelijk beider vriend ewaldus kist^(*) hem noemde, een Meijerijsche Landprediker, was een man, die veel goeds heeft gedaan, en, met verstandigen, standvastigen ijver werkzaam, eene opzettelijke hulde verdiende. Niet alleen heeft hij zich die door zijne, meest naamloos uitgegevene, schriften waardig gemaakt, maar vooral als grondlegger der Protestantsche Maatschappij ter bevordering van welstand, eene stichting, wier inrigting evenzeer van zijn helder hoofd getuigde, als het denkbeeld een uitvloeisel was van zijn edel hart. Van beide getuigt ook hetgeen hij in 1802 gedaan heeft in ergerlijke twisten tusschen den Kerkeraad te Gouda en den Predikant bussingh, welke hij, door gepaste, onverzochte tusschenkomst, binnen zeer korten tijd geheel wist te doen eindigen. - Dit stukje neemt voor den beminnelijken man in; maar dit doet het ook voor zijnen opvolger, die den vereerden ontslapene zoo eenvoudig, en alzoo juist in deszelfs geest, huldigde. Sommigen zouden misschien met ons hier iets uitvoerigers over de straks genoemde Maatschappij verlangd hebben; wij willen ons instemmen met dit verlangen niet ontkennen; misschien had de Eerw. sprenger van eyk redenen, om dit achterwege te laten. - Eenige belangrijke aanteekeningen verhoogen de waarde van dit stukje.

(*) Leerr. over het Geweten; Brief aan van der palm.