Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1842

Hekuba, Treurspel van Euripides. Uit het Grieksch vertaald door W. Hecker. Te Groningen, bij P. van Zweden. 1841. In gr. 8vo. 51 bl. f : - 75.

Als men nagaat, hoe niet zonder grond op de Hekuba van euripides is aangemerkt, dat de eenheid van handeling er aan ontbreekt, en er waarlijk twee afzonderlijke onderwerpen in worden voor oogen gesteld, eerst de opoffering van polyxena, en daarna de wraakoefening van hekuba op polymestor, niet wegens eenig verraad aan polyxena, want dan zou er meer eenheid in het stuk zijn, maar om den moord, aan den hem toevertrouwden polydonis gepleegd; - als men verder in aanmerking neemt, hoe veel stuitends de volvoering van een menschenoffer heeft, daar polyxena geenszins, gelijk antigone bij sophocles, als eene uit een godsdienstig-zedelijk oogpunt onschuldige, doch tevens, in geregtelijken zin, als overtreedster eener haar bekende verordening waarlijk schuldige, ten dood wordt verwezen, maar

[p. 228]

zij integendeel als eene volstrekt schuldelooze, ten zoen der schim van achilles, zonder dat die schim uitdrukkelijk haren dood had gevorderd, geslagt wordt; - als men hier nog bijvoegt, hoe het medelijden met hekuba eenigermate in afschuw van hare wreedheid verandert, wanneer zij niet slechts den verraderlijken en hebzuchtigen moordenaar van haren zoon polydonis, den Thracischen Koning polymestor, de oogen laat uitsteken, maar bovendien ook zijne onschuldige zoontjes door hare medeslavinnen laat ombrengen; - als men dat alles zich voor den geest brengt, dan wekt het verwondering, dat de Heer hecker juist dit Treurspel van euripides verkozen heeft, om het in Nederlandsche dichtmaat aan zoodanige beminnaars der letterkunde, die de Grieksche taal niet magtig zijn, mede te deelen. Want zij, die Grieksch lezen, zullen toch wel genoeg en beter hebben aan het oorspronkelijke, waarbij de jeugdige literator dan nog onder anderen kan raadplegen het Specimen literarium in euripidis Hecubam, door den Heer j.b. verwaijen. (Utrecht, bij j. altheer, 1833.)

Wat nu de dichterlijke overbrenging door den Heer hecker aangaat, zij is niet zonder verdienste, maar toch dikwerf stroef, hard en duister.

Wie zal bl. 1 in de woorden:

- ‘den Vorst, die trotsch te moede

Het Thracisch ruitervolk bevestigt in zijn hoede.’

de eenvoudige en duidelijke woorden van euripides vs. 9 herkennen, ja wie zal het Hollandsch zonder behulp van het Grieksch verstaan: ϕίλιππον λαὸν ἐυθύνων δορί?

Niet beter is bl. 23: (hekuba:)

‘Mijn dochter, waar te zien in zulk een zwerm van rampen
‘En jamren, die om strijd met nieuwe jamren kampen,
‘In wissling door elkaâr geslingerd, dat mijn hart,
‘Aan 't eene leed geklemd, in 't ander leed verwart!

Euripides heeft, vs. 580 en vervolgens:

᾽ῶ θύγατερ, ὀυκ ὀῖδ ἐις ὅπ βλέψω κακῶν,
πολλῶν παρόντων· ἢν γὰρ ἁψωμαι τινὸς,
τόδ´ ὀυκ ἐᾴ με, παρακαλεῖ δ` ἐκεῖθεν ἀῦ
λύπη τις ἄλλη διάδοχος κακῶν κακοῖς.

[p. 229]

Bl. 6: Mijn grijze is dood, voor mijn grijze gemaal, is geen geoorloofde ellipsis; en staat er grijze voor grijsaard, dan is het een Germanismus. Dat gansche couplet is vol harde en duistere regels. Vrij gelukkig is daarentegen de Rei, bl. 18 en 19 (vs. 441-478 in het oorspronkelijke.) Maar wie kan het onmiddellijk volgende bl. 20 (of vs. 479-482) welgeslaagd noemen? Euripides heeft:

ΤΑΛΘβΒΙΟΕ.

ποῦ τὴν ἄνασσαν δὴ ποτ´ ὀῦσαν Ἰλίου
Ἐκάβην ἂν ἐξεύροιμι, Τρωάδες κόραι.

ΧΟΡΟΕ.

ἁύτη πέλας σον, νῶτ´ ἔχονσ´ ὲπὶ χθονὶ,
Ταλθύβιε, κεῖται, ξυγκεκλεισμένη μέπλοις.

Hecker vertaalt:

‘Talthybius (tot den Rei.)

Waar vinde ik hekuba, die eens uw stad beheerschte,
Trojaansche meisjens?’

(Klinkt dit in onze taal niet te plat voor den treurspeltoon?)

‘De Rei.

Zie, daar ligt zij op 't verweerdste, (!)

Nabij u in het stof, gewikkeld in haar kleed.’

Als wij ons oordeel zamentrekken, dan valt het in den Heer hecker goed te keuren, dat hij, tot eigene oefening, van tijd tot tijd, eenig Grieksch Drama in Nederlandsche verzen overgiet; doch als hij soortgelijke voortbrengselen zijner pen aan het ongeleerde, maar toch beschaafde en smaak bezittende publiek in het vervolg wil mededeelen, dan zorge hij vooreerst voor eene gekuischter bewerking, en ten tweede kieze hij zoodanige stukken, die den hedendaagschen lezer voor de Grieksche tragedie gunstiger stemmen kunnen.