Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1842

Onderzoek der vraag: of in de dagelijksche behoefte aan gezond drinkbaar water voor Amsterdam en andere steden niet binnen hare eigene muren genoegzaam, en zelfs met geldelijk voordeel, zou kunnen worden voorzien; en of niet dit middel tevens kon worden dienstbaar gemaakt tot eene hoogst weldadige Armeninrigting en ten nutte van huizen en gestichten? Te Amsterdam, bij P.N. van Kampen. 1841. In gr. 8vo. 31 bl. f : - 40.

Dit kleine werkje van den Heer g. buys, die zich aan het slot van hetzelve onderteekent, geeft zijne strekking in den uitvoerigen titel voldoende op. Het middel, 't geen de Heer buys tot het voorgestelde doel meent te moeten aanprijzen, is waterzuivering door distillatie. Hij kwam op dit denkbeeld door het scheepskombuis van den Heer pelloutier van Nantes, waarvan het octrooi thans de eigendom is van de Heeren sevenbergen en de la noy. De stoom kon tot spijsbereiding dienen; vervolgens tot verwarming van vertrekken, waarin dezelve door buizen werd rondgeleid, en eindelijk, bekoeld en tot vloeibaren staat teruggekeerd, door

[p. 170]

eene fontein weder opspringende en alzoo met lucht bezwangerd, tot drinkwater geschikt gemaakt worden. Ruime localen konden in den kouden wintertijd tot nachtverblijf van armen worden opengezet, waarin zij behoorlijke slaapplaatsen vonden in de door stoom verwarmde vertrekken, enz. De Schrijver heeft dit project met de noodige berekeningen voorzien, waarin wij hem niet volgen kunnen. Voor de uitvoerbaarheid van een gedeelte van zijn ontwerp pleit de mededeeling der Heeren de bruyn, die, in hunne Suikerraffinaderij, bij besloten water, door condensatie van den stoom hunner stoommachines, in hunne eigene behoefte voor die uitgestrekte Fabrijk voorzien, en niet minder dan 5800 emmers zuiver en smakelijk water daags daardoor bekomen (bl. 21.) Overigens is het boekje zoo beknopt, dat elk belanghebbende zichzelven gemakkelijk van den inhoud onderrigten kan; en, bij het hooge belang der zaak, moge deze aankondiging dienen tot deszelfs meer algemeene verspreiding.