Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

Goddelooze hoop, het uitwerksel van angstige beschroomdheid.

Toen eens, in zeker gezelschap, het gesprek onder anderen viel op de zonderlinge uitwerkingen, welke soms vrees en angst kunnen te weeg brengen, gaf een hooggeacht Godgeleerde de meening te verstaan, dat zij bij anders brave lieden zelfs misdadige wenschen kunnen verwekken. Als bewijs zijner stelling verhaalde hij het volgende: ‘Toen ik nog te E. woonde, had ik eenen amanuensis, die een goed maar uiterst bedeesd jong mensch was. Na veel en aanhoudend aansporen van den kant zijner vrienden, had hij eindelijk het heldhaftige besluit genomen, om te wagen, eens op een naburig dorp, waar des zomers vele aanzienlijken, die in den omtrek hunne buitenplaatsen hebben, ter kerke gaan, te prediken. De predikant nam het aanbod van den jongman aan, en liet hem zelf den zondag kiezen, waarop hij zijne preek wenschte te doen. Vlijtig arbeidde hij nu aan zijn opstel, en gaf mij hetzelve vervolgens ter beoordeeling. Ik vond de preek, met eenige kleine veranderingen, niet onwaardig om aldaar gehouden te worden, en deelde den jongen man nog eenige raadgevingen mede, ten einde daarvan, bij het van buiten leeren en uitspreken zijner rede, gebruik te maken. De bepaalde zondag kwam inmiddels steeds nader. Eensklaps begon het jonge mensch mij te klagen, dat hij van angst over de preek, welke hij houden moest, bijna niet wist, wat hij deed. Ik hield hem

[p. 464]

alles voor, wat geschikt kon zijn, om hem van die schroomvalligheid te ontheffen, en inderdaad scheen hij ook iets geruster te worden; doch vrijdagavond vóór den bepaalden zondag komt hij weder bij mij, en verzekert mij, dat zijne benaauwdheid zoo groot geworden was, dat hij duidelijk voorzag, de preek niet te zullen kunnen houden. Daar ik nu wel bemerkte, dat hij vooralsnog geen' meester over zijnen angst zou kunnen worden, herinnerde ik hem alleenlijk zijnen pligt, om in dat geval den predikant, voor wien hij het prediken op zich genomen had, onverwijld door eenen bode te doen weten, dat hij verhinderd was de preek te doen, ten einde alzoo die geestelijke gelegenheid hebben mogt, zich nog eenigermate voor te bereiden, om zelf te prediken. “Ach!” zeî de schroomvallige, “ook dat zou ik niet gaarne doen.” - “Wel,” vroeg ik, “waarop wilt gij dan wachten? Hoopt gij misschien, zaturdagavond of zondagochtend van uwe angstvalligheid bevrijd te zullen zijn?” - “Dat niet ... maar,” (al stotterend kwamen de woorden er uit) “het blijft toch altijd mogelijk, dat in den nacht vóór zondag .... de kerk afbrande.” - Ik (dus ging de verhaler voort) schreef nu zelf aan den predikant, en berigtte hem, dat, tot mijn leedwezen, mijn amanuensis door eene onoverkomelijke verhindering belet werd de preek te houden.’