Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

Geboorte van eenen prins in vroegere dagen.

Wanneer heden ten dage eene Koningin of Prinses de vijfde maand harer zwangerschap bereikt heeft, beginnen doctoren, accoucheurs, vroedvrouwen terstond buitengewone zorgen voor hare gezondheid te dragen. Men laat haar naauwelijks toe, voor korten tijd hare vertrekken te verlaten, al ware het dan in de zachtst rijdende koets en op den gemakkelijksten, effensten weg; zulk een toertje wordt voor den toestand der aanstaande moeder reeds te gewaagd ge-

[p. 305]

acht. - Cayet, onderleermeester bij hendrik IV, berigt, dat, toen jeanne d' albret den wensch te kennen gegeven had, om haren gemaal, antoine de bourbon, in de Picardysche oorlogen te vergezellen, haar vader, de Koning van Navarre, haar gebood, wanneer zij bevallen moest, naar hem toe te komen, en in zijne woning haar kraambed te houden; dat hij wel voor het kind zou zorg dragen, onverschillig of het een jongen of een meisje was. Toen nu de Vorstin in de negende maand harer zwangerschap gekomen was, brak zij van Compiegne op, deed de destijds zoo moeijelijke reis door geheel Frankrijk tot aan de Pyreneën, en kwam, na veertien dagen onderweg geweest te zijn, te Pau aan. Hier verlangde zij (voegt de Geschiedschrijver er bij) den laatsten wil van haren vader te zien, die in eene gouden doos bewaard werd, waaraan eene gouden keten van zulk eene lengte hing, dat dezelve vijf en twintig of dertig maal om den hals eener dame gewonden kon worden. Zij deed haren vader eene vraag over die keten. ‘Zij is voor u bestemd,’ antwoordde de Koning, ‘zoodra gij het kind, dat gij onder uw hart draagt, mij in de armen gelegd zult hebben. Ik geef er u mijn woord van eer op, dat alles het uwe zijn zal, als gij mij slechts, wanneer gij in barensnood ligt, een Bearner volkslied zingt; ik zal u dan bij uwe verlossing wel hulp bezorgen.’ Tusschen 12 en 1 ure in den nacht van den 13 December 1553 werd de Vorstin door de barensweeën aangetast; op het berigt hiervan snelde haar vader terstond naar beneden, en zoodra zij hem zag komen, hief zijne doorluchte dochter, die haar geheele leven lang door hare kracht van geest bekend geweest is, met luider stemme het oude Bearner lied aan:

‘Notre dame du bout du pont
Aidez moi en cette heure’ etc.

Onmiddellijk na hare bevalling hing haar vader haar de gouden keten om den hals, en gaf haar de gouden doos, die zijnen uitersten wil bevatte. Hij overhandigde haar die geschenken met de woorden: ‘Ziedaar, lieve, dat is voor u; maar dit is voor mij;’ en hiermede nam hij het pas geboren wicht in zijne armen, zonder zelfs te wachten, dat het aangekleed was. De kleine Prins werd vervolgens op zulk eene wijze

[p. 306]

opgevoed en kreeg zulk voedsel, dat hij daardoor tegen vermoeijenissen en ontberingen gehard werd; menigmaal bekwam hij, op uitdrukkelijk bevel van zijnen grootvader, niet anders te eten dan zeer grof brood. Volgens gebruik van het land, was het kleinkind ook gewoon, barrevoets en blootshoofds, bij winter- zoo wel als bij zomertijd, met de boerenknapen te spelen en rond te loopen. Dit kleinkind nu werd Koning hendrik de IV van Frankrijk.