Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

De troostende droom.

In die lange sluimering verzonken, waaruit, gelijk de troostrijke leer der Christenen zegt, slechts Engelen eenmaal den slapenden wekken, rustte de aanminnige julie in hare doodkist. Aan sprakelooze wanhoop ter prooije, lag de moeder neêrgebogen over het stoffelijk overschot van haar eenig, van haar vurig geliefd kind; terwijl de vader, aan het verste vensterraam staande, naar buiten staarde in den helderen nacht, naar het met ontelbare sterren bezaaide uitspansel, welks gezigt hem ditmaal echter niet, gelijk anders, moed en vertrouwen op de wijze liefde der Voorzienigheid in het hart deed stroomen. In dit zijn veelbelovend kind toch was hem alle hoop voor dit leven afgestorven. Daar lag zij nu koud en kleurloos! Zijne bloem was verwelkt; want het was zijn hartverheugend denkbeeld geweest, het grootsche ideaal, dat hij zich van de menschheid vormde, in dit kind te verwezenlijken.

De uitgeputte natuur der vrouw neigt zich eer tot het weldadigste aller heelmiddelen, den slaap, dan het geweldig geschokte wezen van den man. Ook over de ongelukkige moeder breidde die trooster thans zijne vleugelen uit, en in de sluimering, die hare afgematte zinnen benevelde, verscheen haar een zonderling droomgezigt, hetwelk, toen zij ontwaakte, niet weinig bijdroeg tot de gelatenheid, waarmede zij zich het laatste overschot van haar geliefkoosd kind liet ontvoeren.

Zij wandelde (dus droomde zij) in een liefelijk, haar niet onbekend oord, waarin, afgezonderd van de wereld, hare woning lag. Welgemoed was zij naar dezelve op weg; doch plotseling omwolkte zich de hemel; het werd donkere nacht. Zij verdoolde, en toen zij, na lang rondzwerven, eindelijk haar vreedzaam vertrek weder binnentrad, zag zij haren gemaal, gelijk zij zoo even, wakende, hare dochter gezien had. Een plotselinge lichtglans, en in denzelven een bovenaardsch wezen van onbeschrijfelijke schoonheid, scheen

[p. 254]

door de kamer naar de legerstede van den ontslapene te zweven.

Donkere en verwarde beelden bewogen zich tusschen dit gezigt en het volgende. Zij bevond zich namelijk alleen in een haar vreemd vertrek, welks versiering den weelderigsten rijkdom verried. Lang wist zij van verbazing en bewondering over den haar omringenden luister niet, waarop zij haar oog zou laten rusten, toen dit zich eindelijk onwillekeurig op twee binnentredende gedaanten vestigde. Het was hare dochter aan den arm van eenen jongeling. Julie bemerkte hare moeder niet; want de vertrouwelijke liefkozingen van den jongeling en een verlangende blik op iets, dat hij in de eene hand droeg, maakten, dat zij op niets anders acht gaf. Zij trad voor den spiegel, bloeijende in al de bekoorlijkheden harer ontluikende schoonheid, en, terwijl de voorname jongeling haar met de eene hand liefkozend de oogen toehield, liet hij met de andere een' kostbaren shawl om de schouders van het meisje vallen. Nu trad hij terug. Zij zag in den spiegel, zeeg in zijne armen, en beide schenen, dronken van wellustig verlangen, naar den divan te waggelen.

Plotseling trad de glansrijke gedaante, welke de moeder reeds bij het sterfbed van haren gemaal gezien had, op haar toe. - ‘Gij staat verbaasd over hetgeen gij gezien hebt, (sprak het hemelsche wezen tot haar): weet, dat gij eenen blik in de toekomst van uw, thans aan deze aarde ontrukte kind gedaan hebt! Beroofd van haren vader, haren getrouwen vriend en beschermer, staat julie, met het gevaarlijkste geschenk der natuur begaafd, in de weelderige, verbasterde wereld alleen. De edeler gevoelens van haar hart verstikken in het gewoel der vermaken en onder den pestädem der verleiding. IJdelheid, tooizucht en neiging tot verstrooijingen worden hare heerschende hartstogten, en gij zaagt haar voor eenen shawl hare onschuld verkoopen.’

Eene geweldige smart, oneindig pijnlijker nog dan die, welke haar beving, toen haar aanminnig kind den laatsten ademtogt slaakte, doorsneed haar het hart. Haar hemelsche vriend bemerkte het en vervolgde: ‘Daar zelfs de mensch, die zijn verstand magtig is, niets schoons, hetgeen hij gevormd heeft, moedwillig vernielt, wanneer hij daaruit niet iets nog schooners wil doen voortkomen, zoudt gij dan niet eene dergelijke handelwijs van de groote, oneindige Natuur,

[p. 255]

dat is van haren alwijzen Insteller, verwachten, die de lentebloesems slechts daarom laat verwelken, ten einde de verkwikkende vrucht zich vorme; die in storm en onweder een plantsoen vernielt, opdat leven en vruchtbaarheid zich over geheele landstreken mogen uitstorten, en doodelijke pestziekten verdreven worden, welke oneindig meer tranen gekost zouden hebben, dan het verlies van het weinige, dat vernield werd?’

Bij deze woorden raakte hij hare oogen aan, en zij gevoelde zich op eenmaal als door ligte wolken opgeheven en steeds hooger en hooger in de ruimte van het oneindige uitspansel voortgedragen. Duizend bloeijende en schitterende wereldbollen zweefde zij in hare rustelooze vlugt voorbij, tot dat zij met haren geleider op een' derzelven nederdaalde. Zij zou dezelve voor onze vriendelijke aarde gehouden hebben, wanneer niet de hoogere levensbloei aller bloemen, kruiden en boomgewassen de werking eener nog weldadiger zon had doen kennen, dan die is, in welker straal de aarde zich koestert. Eene onbeschrijfelijk milde lucht omving haar, en haar geheele wezen werd door onuitsprekelijk zoete aandoeningen, half ligchamelijk, half onligchamelijk, in eene eigenaardige mengeling doordrongen. In den glans der ondergaande zon rustte zij, verloren in het aanschouwen der verheerlijkte landouw, onder eenen prachtvollen boom. Niet lang duurde het, of er verschenen kleine Engelgestalten, die in het geurige gebloemte haar al spelend omdartelden. Geene aardsche verbeeldingskracht zou in staat zijn, de lieftalligheid dier kinderen af te schetsen. Doch, welke zaligheid doortintelde hare borst, toen nu, van onder het lommer der boomen, de edelste en schoonste gedaante te voorschijn trad, welke uw penseel, o goddelijke raphaël! slechts immer geschapen heeft! De frischste levenskracht was met eene aanminnigheid omkleed, welke het hart met aandoeningen vervulde, gelijk ons op aarde slechts in die oogenblikken te beurt vallen, waarin reine liefde voor de eerste maal het jeugdig hart doet trillen.

‘Herkent gij haar?’ vroeg de Engel.

‘Het is mijne dochter!’ riep, vol van het zaligste gevoel, de moeder.

‘Wel is waar,’ hernam gene, ‘doorwandelt ook deze gewesten nog de Dood; maar als een schoon jongeling treedt bij aan de legerstede van den verscheidende, en de ach-

[p. 256]

terblijvende ziet den zich aan zijn bekleedsel ontwindenden geest met dien geleider naar schoonere werelden snellen, nader nog aan de eerste Bron van alle leven en zaligheid. Ook kent men hier de smart van het scheiden niet; want hetgeen ulieden op aarde slechts in oogenblikken van zielverrukkende droomen zaligt, het gevoel van innige vereeniging door liefde is hier op het naauwst met het gevoel van het aanwezen zelf vereenigd.’

De treurende moeder ontwaakte; maar de droom bleef haar tegenwoordig, en troostend versterkte de tijd het door dien droom in haar hart verlevendigd geloof, ‘dat alles slechts verwelkt, om schooner weêr te ontluiken.’