Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1840

De Belgische Omwenteling, 1828-1839: Persoonlijke herinneringen, met bevestigende bijlagen, door De Potter. Isten Deels 2de Stuk. Te Dordrecht, bij H. Lagerwey. 1840. In gr. 8vo. 117 bl. f 1-20.

De bekende Republikein de potter gaat voort met de mededeeling van de meestal geheime geschiedenis der Belgische Omwenteling, of liever van al de kunstgrepen en listen van derzelver voor hun eigen belang best geslaagd hebbende hoofden. Menige treffende en blijkbaar ware, doch de meeste revolutiemannen hoogst onteerende bijzonderheid kan men ook uit deze aflevering vernemen. De mérode en van de weijer vooral leert men van eene zeer ongunstige zijde kennen. De door de Omwenteling in de hoogte getilde en schatrijk gewordene van de weijer schaamde zich niet (zie bl. 223) te beweren, dat hij voor de potter zijne rust, zijnen tijd, zijne gezondheid en zijn geld (NB.) opgeofferd had! Hoe weinig edel is toch het meerendeel der Diplomaten van elke staatspartij, en hoe onnoozel zijn de volken, dat zij door zoodanige lieden zich laten bedriegen en verkoopen! Men denke b.v. aan Lord ponsonby en van de weijer; beurtelings bewerkers der schandelijkste Omwenteling, intriganten daarna voor den Prins van Oranje, en naderhand, onder opoffering van hun werktuig, den Generaal van der smissen, voor leopold! Doch juist daarom misschien heeft van der smissen van leopold's Ministers een jaargeld gekregen, opdat hij zijne voormalige medestanders niet verraden zou! Welk een zamenknoopsel dan van gruwelen en schelmerijen! Trouwens, wat zou men beter van de Belgische Omwenteling en hare hoofden van verschillende kleur hebben kunnen verwachten? De pot-

[p. 294]

ter, de éénige aan zijn openbaar voorgestaan stelsel getrouw gebleven man, was tevens een man, die de wereld en de menschen, naar eigene belijdenis, niet kende; een man, die (ook blijkens dit zijn geschrift) onophoudelijk ontwerpen smeedt, welke onuitvoerlijk ziju, ja onderling wedijveren in overdrevenheid en dwaasheid. En dan is de potter nog de beste van den hoop! Maar wie moet, alles nadenkende en overpeinzende, niet erkennen, dat hij, die alles aan den vruchteloos ondernomen bouw van luchtkasteelen heeft opgeofserd, de vergetelheid verdiend heeft, waarin hij thans, in weerwil van al zijne magtelooze pogingen, onredbaar is weggezonken? Men herleze, wat hieromtrent reeds, met zoo veel waarheid, in N^o. 1 en 3 van dezen jaargang van dit Tijdschrift, is aangemerkt en geschiedkundig gestaafd. De potter zelf zal voortgaan met in zijne Herinneringen het verder tegen hem in dat opzigt dienend bewijs te leveren. Eene zekere welmeenendheid moge hem niet kunnen worden betwist, hij kenmerkt zich steeds als een dweeper voor de Republiek, en dwaalt in zijnen ijver tot op de grenzen der krankzinnigheid.