Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1840

Beschouwing over eene waargenomene Ruggemerg-verbeening, door J.D. Oppenheim, M.D. Met eene

[p. 195]

Plaat. Te Rotterdam, bij H.A. Kramers. 1839. In gr. 4to. IV. 38 bl. f 1-50.

De Heer oppenheim laat zijne hoogst merkwaardige waarneming, tot dus verre eenig in hare soort te noemen, indien zij geheel naauwkeurig gedaan is, door eene voorrede voorafgaan, door hem noodig geacht, om oorsprong en doel aan te wijzen. Eene werkelijke verbeening van het ruggemerg, zelfs al ware zij in zoo verre schijnbaar, dat zij slechts van de omkleedselen des ruggemergs uitging, was der aandacht overwaardig, en eene belangrijke bijdrage tot de ziektekundige ontleedkunde. Maar laat de Schrijver zelf ons met het doel dezer voorrede bekend maken.

De belangrijkheid van den anatomisch-pathologischen vond deed hem over de zwarigheden heenstappen, die hem, bij de bijzondere uitgave van dit stukje in ons land(?), voor den geest kwamen. De vond zoude toch eene aanwinst zijn voor de nog duistere pathologische anatomie van werkelijke (?) zenuwzelfstandigheid, in spijt der tegenwoordig dagende gulden eeuw van Geneeskundige Positiviteit, ondanks de anders door den Schrijver geroemde reusachtige vorderingen der anatomische pathologie; op welke reusachtige vorderingen over het algemeen nog al een en ander valt af te dingen.

Welke dan ook de aard van de ziekelijke ontaarding moge geweest zijn, men moet het bejammeren, dat dit geschrift niet in een' beteren stijl is opgesteld, en vooral, dat het niet in betere handen ter correctie is gekomen. De Schrijver had deze waarneming daarom toch niet in den stroom der vergetelheid bekoeven te laten verzinken, noch eenen roof aan de wetenschap begaan, indien ook een ander voor meerdere zuiverheid in taal en stijl gezorgd had. Hij moge zulke aanmerkingen hleingeestige bedillingen (bl. IV) achten, strenge orde en vooral behoorlijk gemotiveerde mededeeling van zaken mag men vorderen, en zou hem daarvoor, des noods, de Germanismen wel hebben kwijtgescholden. Maar genoeg over de voorrede; laat ons de waar-

[p. 196]

neming zelve kortelijk nagaan: men heeft nu van den Schrijver zelv' gehoord, wat men verwachten mag.

Na weinige woorden ter inleiding van het ziekte geval, geeft de Schrijver een kort verslag van den loop der ziekte, hier onmisbaar. Verre van kleingeestige bedillingen, moeten wij hem toch vragen, hoe op bl. 5. Ol. Iecin. Asell. en Creosot als in éénen adem kunnen genoemd worden; er had toch iets omtrent de aanwijzing van twee zulke uiteenloopende middelen behooren gezegd te worden. - Zou de tamelijk uitgebreide verzwering, van welke bl. 3 gesproken wordt, die bijna een half jaar aan den linkerarm aanhield en wat spoedig genezen was (werd), volstrekt in geene aanmerking onder de ziekteöorzaken komen? - Wat zouden hongerkuur en Electriciteit gedaan hebben tegen een gebrek, door den Schrijver zelv', en te regt, als organisch beschouwd, indien ook de betrekkingen de aanwending dezer kuren gewild hadden?

Wat nu de lijkopening betreft, en het onderzoek der quintessence van het belangvolle anatomisch-pathologische resultaat, men leze bl. 10, en, wie dan ook meenen moge den Schrijver wel te verstaan, wij voor ons moeten belijden, daartoe niet in staat te zijn. - Wij begrijpen ook niet, hoe men de pars cervicalis (halsgedeelte van het ruggemerg) voelen kon, wier kanaal niet opengelegd was?

Het valt moeijelijk, met den Schrijver over zijne bevinding te twisten; maar, in verband met zijn verhaal en met het oordeel van den Hoogl. schröder van der kolk, zoude op hem wel toepasselijk zijn hetgeen hij omtrent de opgave van voigtel aanmerkt: ‘De aandoening des zenuwweefsels en der neurylemen is echter te weinig streng gescheiden, dan dat wij veel gewigt aan die opgaven kunnen hechten.’ (bl. 23.)

Wij twijfelen geen oogenblik aan de waarheidsliefde van den waarnemer; maar hij zou de eerste niet wezen, die zich ter goeder trouwe toch vergist had. De meeste aanhalingen, zoo niet alle, door den Schrijver verzameld, waarmede hij zijnen door hem zoo genoemden anatomischpathologischen vond gezag tracht bij te zetten, wijzen naar

[p. 197]

afgezette tuberkelstof, of bedoelen kraakbeen- of beenachtige schilfers, welke op, in of onder de arachnoidea (het spinnewebsvlies) niet zoo zeldzaam zijn.