Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1840

Iets over de genees- en heelkracht van het koude water. Opgedragen aan een ieder, die nog iets voor zijne gezondheid, en vooral voor de gezondheid zijner kinderen over heeft. Te Nijmegen, bij J.F. Thieme. 1839. In gr. 8vo. 87 bl. f :-70.

Uit een aantal Duitsche volksboeken en geschriften, over

[p. 9]

het op den titel vermelde onderwerp in het licht verschenen, vervaardigde de Heer b. meylink dit beknopt, doch zaakrijk geschrift, op verzoek van den Weleerw. Heer o.g. heldring, met de kennelijke bedoeling, om de heilzame uitwerkselen, der toepassing van het koude water in het algemeen, en van het bronwater in het bijzonder, hier te lande minder algemeen bekend, bekend te maken en aan te prijzen.

De Redactie van dit Tijdschrift toonde bereids, door de opname van het stukje des Heeren roëll, Med. Doct. te Nijmegen, de Waterkuur te Boppart aan den Rijn, belang in de zaak zelve te stellen, en hetgeen aldaar, in N^o. X van het Mengelwerk, bl. 494 e.v., betrekkelijk Boppart en Dr. schmitz werd medegedeeld, ontleent eene nieuwe aanbeveling in alwat, in het boven vermeld werkje, omtrent de geneeswijze van den Landman priesznitz, te Gräfenberg, meer omstandig is medegedeeld, en waarvan de ernstige behartiging niet genoeg kan worden aanbevolen.

De aardrijkskundige ligging van ons Vaderland gedoogt, wel is waar, de toepassing der dusgenoemde gietbaden, die door bergachtige streken in natura worden daargesteld, niet; dan het ontbreekt ons niet aan bronnen en beken, die, door derzelver koel en helder water, voor het bedoelde gebruik, ter heeling en genezing, allezins geschikt mogen gekeurd worden; en in allen gevalle zal de oppervlakkigste inzage van het onderhavig geschrift overtuigend doen zien, van welk een onberekenbaar nut de uit- en inwendige aanwending van het koude water te achten zij tot het bewaren der gezondheid en het voorkomen of genezen van ziekten en kwalen.

Wenschelijk ware het, dat bekwame Genees- en Heelkundigen in ons Vaderland zich geliefden te verledigen tot een bedaard en onpartijdig onderzoek, of en in hoeverre het gebruik van onze inlandsche stroomen, beken en bronnen, bij sommige voorkomende ziektegevallen, van eene heilzame uitwerking zoude kunnen gekeurd worden. Intusschen is aan de weldadige uitwerkselen van het water,

[p. 10]

in deszelfs natuurlijken en onbedorven toestand, geent wijfel te koesteren, en verdient het inwendig gebruik, als drank en dorstbevredigend middel, verre de voorkeuze boven het warme water, waarop koffij of thee worden afgetrokken.

Na de lezing van dit stukje zal de vraag: ‘wat men den arbeidenden man zal te drinken geven, waar men hem de borrelflesch, vooral wanneer men hier aan het medegebruik van goed en voedzaam bier denkt, ontneemt?’ wel niet moeijelijk te beantwoorden zijn, en, ook uit dit gewigtig oogpunt, wenschen wij het boekje in veler handen. De spotternij, die de zaak, welke zij in hare bescherming nam, gewonnen rekent, wanneer zij, door kwinkslagen en laffe aardigheden, den lachlust vermogt op te wekken, zal gewis ook dit geschrift niet ongemoeid laten; dan de bezadigde man, de achtingwaardige huisvader of huismoeder, die nog iets voor hunne gezondheid en die hunner kinderen over hebben, zullen de wenken, hier gegeven, niet onbenuttigd laten, en het gelach van ligtzinnigen met een medelijdend schouderophalen beantwoorden. Geene drogredenen zullen toch immer kunnen wederspreken, dat door priesznitz, in 1829, 45 - in 1830, 54 - in 1831, 62 - in 1832, 118 - in 1833, 206 - in 1834, 256 - in 1835, 305 - en in 1836, 440 lijders te Gräfenberg behandeld zijn. Vanwaar die vermeerderde toeloop, die, in een tijdvak van zeven jaren, tot tienmalen zich verdubbelde, indien de uitkomsten der toegepaste geneeswijze niet tot derzelver aanbeveling geleid hadden?^(*) En is de toepassing van een zoo eenvoudig

(*) Onder deze gelukkige uitkomsten mag de volkomene genezing van den Vrijheer von falkenstein teregt geteld worden. Een gezwel aan de knie en daaruit vervolgens ontstane wonden deden dezen lijder te vergeefs al de gewone middelen der Genees- en Heelkunde, door de bekwaamste handen toegepast, beproeven. De amputatie des beens werd ten laatste, als éénig middel van behoud, voorgeslagen, toen de ongelukkige tot het beproeven der Waterkuur te Gräfenberg besloot - zijne wonden zag genezen - zijn been behield - volkomen herstelde, en zijne plaats, als Luitenant bij de Koninklijke Pruissische Garde, hernemen kon.

[p. 11]

middel, onder den Goddelijken zegen, ter wegneming van vele gebreken en kwalen, zoo bijzonder proefhoudend bevonden; wat mag men dan niet ook van deszelfs doeltreffend gebruik in den gezonden toestand des ligchaams verwachten? Ter bevordering hiervan moge de verspreiding van dit nuttig werkje, en deszelfs algemeene behartiging, in ruime mate verstrekken! Aan Genees- en Heelkundigen, aan Onderwijzers der Jeugd en Leeraars van de Godsdienst, maar bovenal aan Ouders en Opvoeders kan de lektuur van hetzelve belangrijke wenken opleveren, eene zorgvuldige overweging en een onbevooroordeeld onderzoek overwaardig.