De oorsprong der Tontine-maatschappijen.
Het woord Tontine is afgeleid van een' Italiaanschen familienaam. Zekere lorenzo tonti, een beschermeling van den Kardinaal mazarin, bespeurende dat de Fransche bevolking zeer onvergenoegd over het bestuur zijner Eminentie was, meende haar tevreden te kunnen stellen door een middel, om de inwoners, zonder moeite of inspanning, in korten tijd rijk te kunnen maken. Zijn plan bestond in eene loterij van jaarrenten, met de kans van overleving, en hij droeg het, met toestemming van het Hof, in 1653 voor, maar het Parlement weigerde zijne goedkeuring er aan te hechten. Drie jaren later poogde hij op nieuw zijn plan in werking te brengen tot het bouwen van eene brug over de Seine, en toen werd het zoowel door het Hof als door het Parlement, onder den titel van Koninklijke Bank, goedgekeurd; maar het mislukte andermaal, omdat iemand er den naam van Tontine aan gegeven had, en niemand te Parijs zijn geld in eene loterij wilde wagen, die een' Italiaanschen titel droeg. De laatste poging, welke tonti aanwendde, was, zijn plan smakelijk te maken aan de Geestelijkheid, om hare schulden te betalen; maar, ofschoon deze er de schranderheid van prees, verwierp zij het, als ongeschikt voor het doel.
Toen later lodewijk XIV door de Augsburgsche Coalitie in zijne oogmerken teleurgesteld was, en meer geld behoefde, dan de inkomsten van het Koningrijk konden opleveren, nam hij de toevlugt tot de ontwerpen van tonti, die, ofschoon lang ter zijde gelegd, nog niet vergeten waren, en rigtte in 1689 eene Koninklijke Tontine van 1,400,000 livres jaarlijksche renten op, verdeeld in veertien klassen. De actiën waren van 300 livres, en de aandeelhouders zouden 10 ten honderd ontvangen, met eene kans van overleving in iedere klasse. Dit plan kwam zeer onvolledig ten uitvoer, want in geene der klassen werd voor meer dan 25,000 livres ingeschreven, in plaats van 100,000, zoo als de statuten medebragten, niettegenstaande de jaarrenten zeer stipt betaald werden. Eenige jaren daarna, toen het volk beter voor soortgelijke ondernemingen gestemd was, werd eene andere Tontine, op bijna dezelfde voorwaarden, opgerigt; maar ook deze inschrijving geraakte naauwelijks half vol.
Auteursrechtvrij