Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1839

Aardrijkskundig Leesboek tot uitbreiding der kennis van verschillende Volken op den Aardbol. Tweede verbeterde Druk. IIIde en IVde Aflevering. Te Deventer, bij A.J. van den Sigtenhorst. 1838. In 8vo. 200-412 bl. f 2-80.

[p. 487]

Euthymia, verzameld door J.A. Bakker, J. van Harderwijk, Rz. en G. van Reyn. IIde Stuk. Te Rotterdam, bij H.W. van Harderwijk en S. van Reijn Snoeck. 1838. In gr. 8vo. 128 Bl. f 1-40.
Algemeene en bijzondere Technologie, door Dr. S. Bleekrode. Vde en VIde Aflevering. Te Groningen, bij P.S. Barghoorn. 1838. In gr. 8vo. 409-600 bl. Bij Inteck. f 2-40.

Als men op den inhoud let, hebben een leesboek over de aardrijkskunde, verhandelingen en losse stukken uit zedekunde en sraaije letteren, en een gestreng wetenschappelijk werk uit het vak van natuur- en werktuigkunde al zeer weinig met elkander gemeen. Wij voegen ze dan ook eeniglijk zamen als vervolgwerken, die slechts eene korte vermelding vorderen en bekomen kunnen.

Het aardrijkskundig Leesboek is met deze beide Afleveringen volledig. Wij hebben den zindelijken herdruk met genoegen gelezen, en vereenigen ons ten volle met den lof, vroeger in dit Tijdschrift^(*) aan den eersten druk gegeven. De platen zijn goed uitgevoerd, en een gegraveerde titel met vignet, bij de laatste Aflevering gevoegd, beveelt het geheel evenzeer als het cartonnen bandje tot een fraai geschenk, bijzonder tot prijs op de middelbare scholen, aan.

De keurig net gedrukte Euthymia gaat op dezelfde uitmuntende wijze voort. De Opmerkingen over Romans en Romanlectuur van bakker zouden, al bevatte het stukje niets anders, ons vurig doen wenschen, dat het algemeen verspreid wierde, en met bedaard nadenken gelezen door Romanschrijvers, Romanvertalers en Romanlezers. Het onderwerp is in onze dagen eene meer uitvoerige, opzettelijke behandeling overwaardig, waartoe wij den verstandigen, gematigden en smaakvollen Schrijver nog wel durven opwekken. Een fraai onderwerp voor een Socratisch gesprek! De Lof der Dwingelandij is eene goed volgehoudene ironie. Ook het overige heeft waarde. Wij vinden niets, dat zijne plaats niet verdiende; en, schoon in het algemeen alles, wat Tijdschrift is, niet door ons kan worden aangekondigd en beoordeeld, maken wij gaarne met het onderhavige (dat ook niet op ge-

(*) 1825. Boekbesch. bl. 874.

[p. 488]

regelde tijden, maar nu en dan in het licht komt) eene eervolle uitzondering, omdat het zulk een schoon innerlijk met zulk een bevallig uiterlijk vereenigt.

Dr. bleekrode's Technologie, eindelijk, wordt in deze stukken zoo voortgezet, dat daarin de beweegkracht van water en van wind behandeld wordt. Daar aan het laatste gedeelte de platen nog ontbreken, hebben wij het nog slechts kunnen doorloopen. Wij hopen, dat de Schrijver zijnen belangrijken arbeid zonder al te lang verwijl zal voortzetten, schoon de Uitgever den spoed niet maakt, waartoe hij zich bij de inteekening had verbonden. Doch het is hier: sat cito, si sat bene. Zoo de verdienstelijke Schrijver het soms niet mogt kennen, maken wij hem opmerkzaam op een werk, getiteld: Hartmann, Encyclopaedisches Handbuch des Maschinen- und Fabrikwesens, uitgegeven te Darmstadt bij leske. Wij kennen het nog alleen uit Duitsche Recensiën, maar volgens deze zou het zeer belangrijk zijn voor het onderwerp, dat de Heer bleekrode behandelt.

Het bovenstaande zij genoeg tot aanbeveling dezer vervolgstukjes.