Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1838

De collier van nu wijlen koningin Hortense.

Ter gelegenheid der begrafenis van de onlangs in Zwitserland overledene en te Rueil in Frankrijk, in het graf harer moeder, bijgezette Koningin hortense, dochter van Keizerin josephine, verhaalde men elkander te Parijs de volgende Anecdote:

Het was op eenen morgen der maand Junij 1806; josephine's juwelier was in het kleine salon gebragt geworden, hetwelk den Keizer, wanneer hij alleen het ontbijt nam, tot eetkamer diende. ‘Ik zie niet naar den prijs,’ zeide napoleon tot hem; ‘lever mij slechts het fraaiste, wat gij u verschaffen kunt. Zoodra de collier gezet is, brengt gij mij dien; maar toon hem aan niemand, hoort ge?’ Op een

[p. 376]

door den Keizer gegeven teeken verwijderde zich de juwelier en vertrok. Acht dagen daarna bragt hij den Keizer het prachtigste halssieraad, dat men met oogen zien kon. Josephine bezat niets, hetwelk daarmede vergeleken kon worden. Napoleon liet het waarderen; het was 800,000 francs waard; zoo veel ongeveer had de juwelier ook gevraagd. Op den dag, toen de Hollandsche Gezanten hem de kroon van hun land overhandigden, ten einde hij dezelve zijnen broeder op het hoofd zou kunnen zetten, bevond zich het Hof te St. Cloud. Louis en hortense kwamen des morgens aldaar aan. De plegtigheid werd met voorbeeldelooze pracht voltrokken. Des avonds deed de Keizer hortense in zijn kabinet roepen. Voor de eerste maal kondigde de kamerheer, beide de slagdeuren openende, aan: ‘Hare Majesteit, de Koningin van Holland!’ - ‘Hortense!’ dus sprak napoleon tot haar, ‘gij zijt thans Koningin van een goed en braaf volk; wanneer gij en uw man het wél weten te behandelen, zoo keert het huis van oranje nooit naar Holland terug. Het volk heeft slechts ééne fout: onder den schijn van eenvoudigheid verbergt het trotschheid op geld en zucht tot pronk. Gij moet nooit in gevaar komen, door de vrouw eens Burgemeesters in de schaduw gesteld te worden. Hier is een vrij aardige collier, welke ik u verzoek van mijne hand te willen aannemen. Draag dien dikwijls te mijner gedachtenis!’ Met deze woorden hing hij het kostbare diamanten snoer om den hals der schoone Koningin en kuste haar op het voorhoofd. - Kort na den slag van Waterloo zat napoleon in het Elysée-Bourbon voor eene tafel, op welke hij zoo even zijne tweede afstandsakte geteekend had. In dit gewigtig en treurig oogenblik trad eene dame binnen; het was hortense. ‘Sire!’ sprak zij, ‘herinnert uwe Majesteit zich nog het kleinood, hetwelk gij mij, negen jaren geleden, te St. Cloud ten geschenke gaaft? Ik ben geene Koningin meer, Sire! en gij.... Neem deze juweelen terug!’ - ‘De collier? Hortense! waarom u daarvan beroofd?’ hernam napoleon; ‘hij maakt misschien uw halve vermogen uit; en uwe kinderen?’ - ‘Sire! het is alles, wat ik op dit oogenblik bezit; mijne kinderen zullen het mij nooit verwijten, dat ik met mijnen weldoener de rijkdommen gedeeld heb, waarmede hij mij vroeger overladen heeft.’ Dit zeggende, begon zij te schreijen. Nog nooit had napoleon zich zoo aangedaan

[p. 377]

gevoeld. ‘Neen, hortense!’ zeide hij, terwijl hij het gezigt afwendde en hare hand zachtelijk van zich afweerde; ‘neen, ik kan niet!’ - ‘Neem, Sire! ik smeek u; er is geen oogenblik te verliezen. Men komt, Sire! neem toch....’ De Keizer liet zich eindelijk bewegen, om de gift aan te nemen. Zes weken daarna ging hij met las cases de galerij van den Bellerophon op en neder. Gedurende het gesprek trok hij, van onder zijn vest, eenen gordel te voorschijn, en overhandigde hem dien met deze woorden: ‘Mijn lieve las cases, zeker Grieksch filozoof, die bias heette, beweerde, dat hij al zijn goed bij zich droeg, schoon hij op dat oogenblik geen hemd aan het lijf had; ik draag alwat ik bezit onder mijn vest. Sedert mijn vertrek van Parijs is het mij echter een vermoeijende last; bewaar deze ceintuur voor mij!’ Las cases werd van den Keizer gescheiden, zonder dat hij gelegenheid had, hem den gordel terug te geven. Door eenen Engelschen Officier, wiens eerlijkheid verschuldigde erkentenis verdient, geraakt dezelve eindelijk weder in handen van napoleon. Na zijnen dood nam montholon den collier met zich naar Frankrijk, en overhandigde dien weder aan Koningin hortense, die denzelven, voor eene lijfrente van 23,000 francs, aan Beijeren verkocht.