Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1838

Natuurkundige Geschiedenis van de Kusten der Noordzee, en van de veranderingen, welke zij, sedert den Cymbrischen Vloed tot op heden, door Watervloeden ondergaan hebben. Uit het Hoogduitsch van F. Arends. IIIde Deel. Te Groningen, bij W. van Boekeren. 1837. In gr. 8vo. 403 Bl. f 3-60.

Dit derde Deel is eigenlijk de vertaling van de derde afdeeling der Physische Geschichte der Nordsee-Küste, von fr. arends, van welker beide eerste afdeelingen, vóór twee jaren, insgelijks eene overzetting, onder den titel van Natuurkundige Geschiedenis van de Kusten der Noordzee, in twee Deelen, gedeeltelijk met aanteekeningen van Dr. r. westerhoff vermeerderd, bij denzelfden Uitgever in het licht is verschenen en vervolgens ook in dit Tijdschrift aangekondigd. Het nu vermeld wordende derde Deel bevat de Geschiedenis der Watervloeden aan gezegde Kusten. Het onvolledige der berigten omtrent den zoogenaamden Cymbrischen vloed wordt eerst aangetoond, en daarbij opgemerkt, hoe dikwijls de eene Schrijver, zonder onderzoek, de opgaven des anderen slechts heeft nageschreven. Van alle volgende overstroomingen wordt een beknopt berigt, hier en daar met eenige kritiek, geleverd. Vermits de Heer arends in het oorspronkelijke werk geene beschrijving geeft van de overstrooming in 1825, maar dienaangaan-

[p. 501]

de verwijst naar zijn Gemählde der Sturmfluthen von 3 bis 5 Februar 1825, (Bremen, 1826) zoo heeft de Vertolker uit dat werk een zoo veel mogelijk beknopt uittreksel gemaakt; terwijl hij de verdere bijzonderheden als genoegzaam bekend onderstelt uit de daartoe betrekkelijke geschriften, hier te lande in het licht verschenen. Naar ons gevoelen is deze Geschiedenis der Watervloeden een goede legger, om bij gelegenheid op te slaan, en eens na te zien, wanneer er al hooge watervloeden en overstroomingen zijn geweest, en wat verwoestingen zij hebben aangeregt; maar om het doorgaande te lezen, gelijk men b.v. eene Geschiedenis des Vaderlands of van het eene of andere tijdperk aaneengeschakeld doorleest, is dit werk veel te dor en kronijkmatig van inhoud. Het begin, over den Cymbrischen vloed, is het levendigste en onderhoudendste, omdat daarbij de meeste redekaveling en beoordeeling plaats vindt. Doch al het volgende heeft veel van eene kronijk, en dan nog wel alleen van rampspoeden, alle van ééne soort. Trouwens een verhaal van eene reeks van mogelijk een paar honderd overstroomingen, in vele opzigten grootendeels aan elkander gelijk, moet wel (men vergeve ons het woord) bij de lezing vervelend zijn. Dit ligt in den aard der stof, en is den Schrijver even min als den Vertaler te wijten.