Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1838

Verhandeling over de Dronkenschap en derzelver gevolgen; benevens voorbehoed- en geneesmiddelen tegen de-

[p. 498]

zelve. Naar de Hoogduitsche vertaling van de vijfde Engelsche uitgave der Anatomy of Drunkenness van Dr. Robert Macnish. Te Groningen, bij J. Oomkens. 1838. In gr. 8vo. 124 Bl. f :-90.

Wij ontvingen deze Verhandeling met welgevallen en lazen dezelve met belangneming. De Vertaler behoort ook onder de zoodanigen, die, nevens ons, met smart bespeuren, dat onder de volksondeugden, welke, in alle deelen van Europa, het hoofd meer en meer beginnen te verheffen, de Dronkenschap vooral behoort genoemd te worden; dat dezelve in Nederland in eenen onheilspellenden graad voortwoedt, en dat de menigvuldige groote misdrijven, met welker beschrijving onze dagbladen somwijlen gevuld zijn, voor een groot deel, het zij middellijk of onmiddellijk, aan de gevolgen der dronkenschap mogen worden toegeschreven. Bij de bescherming, welke deze verderfelijke gewoonte hier en elders schijnt te vinden, of, zoo men wil, bij de groote laauwheid, waarmede, over het geheel, de voortgang des kwaads wordt aangezien, kunnen er zich niet te veel stemmen verheffen, om de, hun verderf te gemoet snellende, slagtoffers der dronkenschap eenigzins in hunnen loop te stuiten. En leenden wij, nog onlangs, onze Boekbeschouwing en Mengelwerk, om, zoo mogelijk, deze stemmen ingang te doen vinden, ook deze vertaalde arbeid des Heeren macnish prijzen wij, met vertrouwen, ter behartiging aan bij allen, die het wél met het Vaderland en de Menschheid meenen.

Alhoewel de zedelijke bedoeling van den Schrijver in dit werkje niet te miskennen valt, zoo is de behandeling des onderwerps voornamelijk van eenen wetenschappelijken aard; iets, dat, bij zekere bepaalde klasse van Lezers, eene nuttige zijde kan hebben. Ons bestek gedoogt niet, in eene ontwikkelde ontleding dezer Verhandeling te treden; dan, om onze Lezers te doen zien, wat hij in dezelve, ter beschouwing en overweging, zich ziet aangeboden, laten wij hier volgen de opschriften der

[p. 499]

Hoofdstukken, waarin deze Verhandeling is afgedeeld. 1. Inleiding. 2. Oorzaken der Dronkenschap. 3. Verschijnselen der Dronkenschap. 4. Invloed van het gestel op de Dronkenschap. 5. Verschillende werking der sterke dranken. 6. Van eenige minder bedwelmende zelfstandigheden. 7. Onderscheid in de werkingen van het Opium en den Alcohol. 8. Natuurkunde der Dronkenschap. 9. Regelen, om de aanvallen der Dronkenschap te genezen. 10. Pathologie der Dronkenschap. 11. Slaap der Dronkaards. 12. Van de Zelfontbranding. 13. De Dronkenschap uit geregtelijke oogpunten beschouwd. 14. Regelen om de gewoonte van het misbruik van sterken drank te genezen. 15. Matigheidsgenootschappen. 16. Raad voor oude drinkers. 17. Uitwerkselen van dronkenmakende middelen op zogende Vrouwen en Kinderen. 18. Sterke dranken zijn niet altijd schadelijk. - Aanhangsel. Tafel van het Alcohol-gehalte in sterke dranken, volgens den Heer brande.

Veel wetenswaardigs - men bespeurt dit reeds uit het bovenstaande - valt er alzoo in deze Verhandeling op te merken en te leeren voor hen, die met den aard der kwaal, derzelver gevolgen, en de voorbehoed- en geneesmiddelen tegen en voor dezelve, wenschen bekend te worden, en waaruit, bij eene meer zedelijke beschouwing en toepassing, menige doeltreffende grondslag en klemmend bewijs kan worden afgeleid.

De gematigde geest en toon van dit werkje beveelt hetzelve inzonderheid aan bij hen, die zich bevlijtigen, om het meer en meer in ons Vaderland toenemend misbruik van sterken drank te keer te gaan. Zij zullen in hetzelve menigen wenk vinden, die hun den weg zal aanwijzen, om, met bedachtzaamheid en zonder overdrijving, het doelwit te bereiken, dat zij zich, door Godsdienst, Menschenmin en Vaderlandsliefde geleid, hebben voorgeschreven. Ook in de bevordering der beste en heiligste zaak zijn voorzigtigheid en matiging onmisbare gezellinnen, en menige lofwaardige bedoeling miste het gewenscht gevolg, omdat men te veel - en te veel

[p. 500]

op eenmaal - gewild had. Geschriften, als het onderhavige, verdienen, uit dien hoofde, een' onpartijdigen toets en eene bedaarde overweging; en vanhier dan ook, dat wij ons gchaast hebben, onzen Lezers en Landgenooten, zoo dra mogelijk, een kort berigt van dit werkje mede te deelen, hetwelk wij in veler handen wenschen, en inzonderheid van hen, die, door hunne betrekking tot en hunnen stand in de maatschappij, op anderen, en vooral op de lagere standen, eenen weldadigen invloed kunnen uitoefenen.